Από το 2007 μέχρι το 2013, οι εταιρείες μέλη του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) έχουν εντάξει στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα 12 ομάδες δεικτών βιώσιμης ανάπτυξης, μετά από προσαρμογή δεικτών που ορίζονται με βάση διεθνή πρότυπα. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι επιμέρους δείκτες που αφορούν την απασχόληση, την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την ασφάλεια και την υγιεινή των εργαζομένων, το συνολικό κύκλο εργασιών και παραγωγής, τις δαπάνες έρευνας κοιτασμάτων, την επικοινωνία με τις τοπικές κοινωνίες όπου δραστηριοποιούνται, τις απαιτήσεις σε ενέργεια, σε γη, την παραγωγή-διαχείριση αποβλήτων, τη χρησιμοποίηση επικίνδυνων ουσιών και την πιστοποίηση των εταιρειών.
Σημαντική πρόοδος επετεύχθη και στον περιορισμό των δυσκολιών των συνθηκών εργασίας, αν και όπως λέγεται από τους ιθύνοντες του χώρου υπάρχουν ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης για την αποτροπή κυρίως μικροατυχημάτων που πληγώνουν τον κλάδο και το απασχολούμενο ανθρώπινο δυναμικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο συνολικός απωλεσθεισών ωρών εργασίας λόγω ατυχημάτων στην εξαετία 2007-2013 περιορίστηκε από τις 34.504 ώρες στις 21.469 ώρες.
Όσον αφορά τις οικονομικές επιδόσεις του κλάδου ο συνολικός κύκλος εργασιών υπέστη σχετική μείωση από 2,1 δις.ευρώ το2007 έφτασε στα 1,7 δις. ευρώ το 2013, με περιορισμό της παραγωγής εμπορεύσιμου προϊόντος από τους 96,8 τόνους στους 73,1 τόνους. Από την άλλη πλευρά αυξήθηκαν οι συνολικές δαπάνες έρευνας κοιτασμάτων, διαδικασία που επιβαρύνεται και από την έλλειψη ειδικού χωροταξικού για την προσβασιμότητα των εταιρειών στις πρώτες ύλες.
Πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΜΕ, στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος παρατηρείται προσπάθεια συγκράτησης των απαιτήσεων σε ενέργεια και νερό. Στη διάρκεια 2007-2013 οι απαιτήσεις οι απαιτήσεις για νερό διαμορφώθηκαν από 11,8 εκατ. κυβικά μέτρα στα 12,8 εκατ. κυβικά μέτρα, εκ των οποίων τα 8,9 εκατ. κυβικά μέτρα προέρχονται από ανακύκλωση υδάτων. Όσον αφορά την αποκατάσταση γης υπήρξε αύξηση των δαπανών αποκατάστασης και προστασίας περιβάλλοντος ανά τόνο εμπορεύσιμου προϊόντος, με σταθερή πορεία των δαπανών αποκατάστασης ορυχείων και προστασίας του περιβάλλοντος από τα 11,2 εκατ. ευρώ το 2007 στα 10,7 εκατ. ευρώ το 2013. Εκεί που παρατηρείται μεγάλο περιθώριο βελτίωσης και εξέλιξης είναι στον τομέα της ανακύκλωσης, μιας και το μεγαλύτερο μέρος των ανακυκλώσιμων υλικών αφορά τη πλήρωση εκσκαφών και λιγότερο την παραγωγή παραπροϊόντων από εξορυκτικά απόβλητα. Επίσης ελεγχόμενη ήταν και η χρησιμοποίηση ταξινομημένων επικινδύνων ουσιών που χρησιμοποιούνται στη διαδικασία παραγωγής σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία 67/548.
Εκεί που οι μεταλλευτικές εταιρείες επένδυσαν σημαντικά ήταν στην πιστοποίηση των εργασιών τους. Το ποσοστό των πιστοποιημένων εταιρειών του χώρου διαμορφώθηκε από 48% το 2007 σε 78% το 2013 για το ISO 9001/2, από 30% σε 39% για το ISO 14001 και από 10% σε 27% για την πιστοποίηση κατά OHSAS 18001.
Επισημαίνεται ότι τόσο η ένταξη δεικτών όσο και η συγκριτική επεξεργασία των αποτελεσμάτων έχει πραγματοποιηθεί από τον ΣΜΕ και δεν έχουν υποστεί την “βάσανο” εξωτερικών κρίσεων από ανεξάρτητες αρχές, φορείς ή υπηρεσίες. Εντούτοις, η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στο διεθνές συνέδριο SDIMI2013 υπήρξε θετική.
- Greek Minerals Industry and Sustainability (2007-2013)
- Παραγωγές και Δείκτες Βιωσιμότητας (SDI’s) της Ελληνικής Εξορυκτικής Βιομηχανίας
- The Key to Sustainability: it is not all about money…but about values aswell!
[Π. Τζεφέρης]