Στην εργασία αυτή περιγράφεται η μελέτη που εκπονήθηκε (το 1988) από την τ. ΕΛΕΒΜΕ. ΑΕ (Ελληνική Εταιρεία Βιομηχανικών και Μεταλλευτικών Επενδύσεων), για το γνεύσιο της Σερίφου, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως αντιολισθηρό υλικό στους αυτοκινητόδρομους.
Πράγματι, ο γνεύσιος της περιοχής Μαλεάδικο, ευρέθη σημαντικότατος σε αποθέματα (πάνω από 15.000.000 τόνους), μακριά από κάθε οικιστική ή τουριστική περιοχή, είχε ευνοϊκότερη θέση για εκμετάλλευση και επεξεργασία και ήταν εύκολη η πρόσβαση σε πλοία για θαλάσσιες μεταφορές.
Η σκοπιμότητα του έργου ήταν σαφής. Τόσο από κοινωνική άποψη (μείωση των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων-εργασία σ’ ένα νησί με 900 κατοίκους το χειμώνα) όσο και από οικονομική άποψη το έργο ήταν επιβεβλημένο να εκτελεσθεί και να παράσχει τα οφέλη του στην Ελληνική Κοινωνία και Εθνική Οικονομία.
Πέραν από τα τεχνικά ζητήματα ως προς την ορθή εφαρμογή της μελέτης που εκπονήθηκε, το θέμα ξεσήκωσε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού του νησιού, το οποίο φοβόταν τις επιπτώσεις που θα έχει στο οικοσύστημα του νησιού και στην υγεία των κατοίκων!.
(Απόσπασμα από Εφημερίδα ελευθεροτυπία, 3-5-2003). “Ο γνεύσιος αποτελεί ορυκτό αδρανές υλικό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή αντιολισθητικής ασφάλτου και σιδηρροραγών, ορισμένες δε μορφές του, κυρίως οι ινώδεις , περιέχουν αμίαντο, ενώ οι επιπτώσεις από την παιπάλη -δηλ. της σκόνης που παράγεται κατά την εξόρυξή του- στο έδαφος, θεωρούνται δεδομένες σε χλωρίδα και πανίδα. Η Σέριφος έχει ενταχθεί στο δίκτυο ΝATURA 2000 γεγονός που την καθιστά οικολογικά προστατευόμενη περιοχή και κάθε έργο απαιτεί την αυστηρή τήρηση ορισμένων προϋποθέσεων. Το προεδρικό διάταγμα (24-10-2000-ΦΕΚ.930) ορίζει την περιοχή χωροθέτησης του λατομείου ως…ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους!…και σύμφωνα με ορισμένους κατοίκους θίγει τη -βιτρίνα- του νησιού, τις παραλίες αναψυχής και τα αξιοθέατα (Λευκός Πύργος- σπήλαιο Κουταλά κ.ά.) και συνεπώς την όποια ελπίδα για την τουριστική αξιοποίηση του νησιού“
Εντούτοις, όπως τεκμηριώνεται στην εργασία, ο γνεύσιος, από τη γένεσή του δεν περιέχει αμίαντο και δεν έχει ινώδη μορφή, αλλά σχιστότητα. Περιέχει χαλαζία, αστρίους και βιοτίτη, τρία ορυκτά με διαφορετική σκληρότητα που του εξασφαλίζουν την αντιολισθηρή συμπεριφορά της επιφάνειας. Το κοκκώδες και η διαφορά της σκληρότητας διαμορφώνουν με την τριβή από τα λάστιχα των αυτοκινήτων, συνεχώς αδρή επιφάνεια για την αντιολισθηρή ιδιότητα.
Η παιπάλη κατά την εξόρυξη δεν αποτελούσε πρόβλημα στην πανίδα και τη χλωρίδα γιατί στην εξόρυξη δεν θα ήταν σημαντική ποσότητα. Στην εγκατάσταση θραύσης, που θα παραγόταν μεγαλύτερη ποσότητα σκόνης, αυτή μπορούσε να ελεγχθεί, να συγκεντρωθεί και να χρησιμοποιηθεί ως βελτιωτικό εδάφους γιατί περιέχει και κάλιο. Για την πανίδα, ας είναι καλά οι εποχιακοί λάτρεις του νησιού, που αρματωμένοι με φισεκλίκια και σκύλους πηγαίνουν στη Σέριφο για να εξαφανίσουν τις ταλαίπωρες πέρδικες που απόμειναν στο νησί! Οσο για την χλωρίδα, αρκεί η απλή λογική, στο Μαλεάδικο είναι μάλλον ανύπαρκτη η χλωρίδα γιατί δεν φυτρώνουν πολλά φυτά πάνω στα μάρμαρα, στους γνευσίους και στα σιδηρομεταλλεύματα!!
Τόσο ο Λευκός Πύργος όσο και το σπήλαιο Κουταλά, δεν σχετίζονταν με τις σχεδιαζόμενη επένδυση. Η σπηλιά του Κουταλά αποτελεί ένα ενδιαφέρον αξιοθέατο για περιηγητές (τουρίστες) αλλά η προσπέλαση του είναι επικίνδυνη. Η σπηλιά έχει κι αυτή την δική της πονεμένη ιστορία με την εξής επωδό: Την επισκέπτονται μόνο αυτοί που την λεηλατούν! Γιατί αλήθεια οι πολιτιστικοί φορείς δεν ενδιαφέρονται για την πραγματική αξιοποίησή του;
- Η Σέριφος και η μεταλλευτική περιήγηση
- Αντιολισθηρά υλικά για ασφαλτόστρωση
- Η αρχαία μεταλλουργία χαλκού στη Σέριφο!
- Π. Τζεφέρη: τα μεταλλεία της Σερίφου…