ΑΡΘΡΑΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑΓΕΩΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ/ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΜΕΤΑΛΛΕΙΑ

Π. Τζεφέρη: τα μεταλλεία της Σερίφου…

Οταν μου πρότεινε ο Δημήτρης: “Πάμε ένα ΣΚ στη Σέριφο, ωραία θα περάσουμε..” εγώ αμέσως στο νου μου έφερα τα παλιά μεταλλεία της Σερίφου… Δεν σκέφτηκα ούτε τις γνωστές παραλίες του νησιού, την Ψιλή Αμμο και τον Αυλόμωνα, ούτε τη ρεβυθάδα της, ούτε φυσικά το σπίτι του …Λαζόπουλου. Και είμαι βέβαιος ότι κι αυτός το ίδιο ακριβώς σκέφτηκε..

Επαγγελματική διαστροφή θα πουν οι πιο πολλοί.. Μια ματιά διαφορετική, πιο πρωϊνή θα έλεγα εγώ… Μια ματιά με τη δική της σημειολογία, στο σημαδεμένο από την ανθρώπινη τεχνολογία γήινο ανάγλυφο που αποκτά, χάρη σε αυτό το σημάδεμα, μία μοναδική ταυτότητα, ισορροπημένη πλέον και γοητευτική. Μνημειακή και ταυτόχρονα ενταγμένη στον φυσικό χώρο, στο νησί του Περσέα και της Δανάης…

Και νά’ μαστε τώρα.. 9 η ώρα το πρωϊ κυριακάτικα, να γυρίζουμε από τον Κουταλά και το Μεγάλο Λιβάδι στην επάνω  Χώρα. Απο την …αυτοψία μας, την πρωινή, από τα ξημερώματα, στα απομεινάρια ενός ένδοξου μεταλλευτικού παρελθόντος. Σήμερα ..εξερευνήσαμε μια γαλαρία που χρησιμοποιήθηκε κάποτε για την μεταφορά υλικών στη σκάλα φόρτωσης του μεγάλου Λιβαδιού. Εκεί που κάποτε έφτασε να κατοικούν πάνω από 700 μόνιμοι κάτοικοι εκτός από Σερίφιους, Μυκονιάτες, Παριανοί, Μηλιοί, Σίφνιοι κι άλλοι, μεταλλωρύχοι που συγκέντρωναν το σιδηρομετάλλευμα για να φορτωθεί στα βαπόρια…

Μια υπόγεια στοά με εκπληκτική σχεδίαση και φυσικό ελκυσμό που παραμένει εκεί χωρίς ούτε ένα ψεγάδι τόσα χρόνια μετά από το 1963, χρονιά που έκλεισαν τα μεταλλεία της Σερίφου. Μπορεί για κάποιους να είναι μόνο πέτρες και χώματα, το ορατό αποτύπωμα μιας άναρχης και ενίοτε ληστρικής εκμετάλλευσης. Για μας όμως αποτελούν τα υλικά ίχνη της ανθρώπινης επινόησης και του ανθρώπινου μόχθου, τεκμήρια άξια να διασωθούν για το παρόν και το μέλλον!

Και καθώς γυρίζαμε με το αυτοκίνητο κι o ήλιος είχε πλέον βγεί για τα καλά και είχε αρχίσει ήδη να ενοχλεί η ζέστη, νά’σου ένας ηλικιωμένος να κάνει ωτοστόπ..

-Γειά σου μπάρμπα…
-Γειά σας καλόπαιδα. Πάρτε με ρε παιδιά μέχρι παρακάτω. Είχα …πάει, έχω βάλει κάτι ντοματιές εδώ παραπάνω που μου τις χάλασε ο διαβολεμένος ο αέρας…

-“Δεν πιάνει τίποτε εδώ πέρα μπάρμπα. Οτι αφήνει η ζέστη, το χαλάει ο αέρας”

-“Μόνο ο τουρισμός και τα …τα μεταλλεία..” πετάχτηκα εγώ.

Αμέσως τα μάτια του σπινθήρισαν …

Αλλες εποχές αυτές. Εχω δουλέψει κι εγώ στα μεταλλεία. Από 17 χρονών φόρτωνα μεταλλείο στον Κουταλά και στο Μεγάλο Λιβάδι..

-“Ποιόν μηχανικό είχες;” ρώτησε ο Δημήτρης. “Τον Φραγκίσκο ή τον Γιωργιάδη;”

-“Και τους δύο! Τι κάνουν αυτά τα καλά “παιδιά” ξέρετε;” ρώτησε αμέσως με ενδιαφέρον.

-“Να τους πείτε χαιρετίσματα από τον Γιώργο το Μαγουλά και τον Αδελφό του το Χριστόφορο, που τον πήρε ο Φραγκίσκος στην Πεντέλη. Ο τρίτος αδελφός δεν υπάρχει πιά..”

Και συνέχισε ο κυρ Γιώργος: ” Ο Αντώνης, ο πρύτανης, θα με θυμηθεί σίγουρα. Στον Γιωργιάδη να πειτε είναι αυτός που ρώταγε για τα κορδόνια.. Ξέρετε ο Γιωργιάδης δεν έδενε ποτέ τα κορδόνια του.. Και μια φορά του λέω.. Κύριε Γεωργιάδη τα κορδόνια σας.. είναι λυτά. Κι εκείνος μου απάντησε:

-Δεν τα δένω… ναι δίκιο έχεις.. αλλά τι νόημα έχει να τα δέσω; Σε λίγο θα τα ξαναλύσω….να φορέσω τις γαλότσες των υπογείων…”

-Αυτά είχαν τα υπόγεια. Aλλος κόσμος, άλλος θεός…περασμένος… Οι συνθήκες για τους μεταλλωρύχους ήταν πάντα σκληρές και ενίοτε βάρβαρες, απάνθρωπες. Δουλεύανε από ήλιο σε ήλιο, με το χάραμα της ημέρας έπρεπε να βρίσκονται στην είσοδο της κάθε στοάς και με τη δύση του ηλίου να σχολάνε. Τον ήλιο τον βλέπανε μόνο κάθε Κυριακή και όλα αυτά για ένα μεροκάματο που έφτανε ίσα – ίσα για να ζουν.. Εγω ευτυχώς δεν δούλεψα στις γαλαρίες, παρά μόνο στη φόρτωση….

-“Αν σου λέγαν να διαλέξεις ανάμεσα σε κείνη την εποχή και τούτη, ποιά θα διάλεγες;” ρώτησα εγώ ρητορικά κυρίως μιας και ήταν γνωστή κι αναμενόμενη η απάντηση..

Κι η απόκριση, καθώς είχαμε φτάσει πια κι έπρεπε να κατέβει, ήταν αποστομωτική:

-“Εγώ θα διάλεγα τη Σέριφο που είχα. Τη Σέριφο που έχασα…”

[κείμενο/φωτογραφίες: Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]


Ο Γερομεταλλωρύχος της Σερίφου…
Η λήθη δεν ταιριάζει στην Μεταλλευτική!

Σχετικά Άρθρα