Στη χώρα του υπαρκτού …σουρεαλισμού, οποιαδήποτε μέθοδος εξορθολογισμού του δημοσίου θα προκαλούσε θύελλα αντιδράσεων από ολόκληρο το πολιτικό, οικονομικό, μιντιακό κλπ. σύστημα.
Παλαιότερα, ακόμη και σχέδια με στόχο την “αναδιάρθρωση του Δημοσίου” θάβονταν κάτω από κραυγές απόγνωσης για “την μονιμότητα” και “το αβέβαιο μέλλον των υπαλλήλων”. Κάθε πρόβλημα αντιμετωπιζόταν, αλλά μόνο με …επέκταση των προσλήψεων. Ετσι, ενώ, για παράδειγμα, έχουμε διπλάσιους δασκάλους και καθηγητές στην εκπαίδευση, κάθε χρόνο το μόνο που συζητάμε είναι πόσους περισσότερους θα προσλάβουμε. Το Δημόσιο στη συλλογική μας συνείδηση έπρεπε να είναι μεγάλο και …σίγουρο, προσανατολισμένο στις μαξιμαλιστικές ανάγκες των υπαλλήλων του! Αλλά και σήμερα που βρισκόμαστε στο χείλος της καταστροφής, αρνούμαστε να κουβεντάσουμε για το πραγματικό πρόβλημα. Την ουσία, που είναι η ανάγκη για ουσιαστική, επιλεκτική και κατεξοχήν διακριτική αξιολόγηση των τομέων του δημοσίου με στόχο την άρση των δυσαρμονιών που βρίθουν στον χώρο.
Ούτε λόγος για την ουσιαστική αξιολόγηση του προσωπικού και την ανακατανομή του στους φορείς και τις υπηρεσίες που πραγματικά χρειάζεται η ελληνική κοινωνία. Ούτε …ψίθυρος για το επιλεκτικό “κούρεμα” των υπηρεσιών (και όχι των υπαλλήλων) που ειναι επιβεβλημένο μέσα από (στοχευμένη και μετά από έρευνα) “επιλεκτική διάκριση”. Το ότι πρέπει πραγματικά να κλείσουν οργανισμοί και να διαλυθούν υπηρεσίες που η μελέτη “βιωσιμότητάς τους” (που έπρεπε να έχει ήδη γίνει ..χτες! ) τεκμηριώνουν την μη αναγκαιότητα ύπαρξής τους, ενώ για τους υπάλληλους τους πρέπει να βρεθούν κοινωνικά αποδεκτές φόρμουλες που να εξασφαλίζουν επίσης την καλύτερη δυνατή αξιοποίησή τους και όχι τον παροπλισμό τους.
Δυστυχώς, αυτό που επιλέχθηκε για μια φορά ακόμη ήταν η χρήση του ηλικιακού κριτηρίου, του μόνου που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, άρα αποτελεί και το μόνο πολιτικά εφικτό και ασφαλές κριτήριο. Ομως το κριτήριο αυτό δεν είναι δυστυχώς και το βέλτιστο, απλώς ειναι το μη χείρον!
Και το …χείρον δεν είναι ότι κάποιοι θα βγούν ενδεχομένως στην εφεδρεία ενώ ίσως δεν έπρεπε. Το χειρότερο είναι αυτό που κάνουμε στους νέους μας, στα παιδιά μας, διατηρώντας την ίδια κι απαράλλαχτη οριζόντια αντίληψη που εξισώνει τα πάντα προς τα κάτω!. Τα τελευταία χρόνια πολλοί αξιόλογοι νέοι μας πέρασαν το κατώφλι του δημοσίου και στέγασαν εκεί τα …όνειρα τους. Ηρθε όμως σύντομα η ώρα του ταμείου, ή καλύτερα, του ..σπαστηροτριβείου των ονείρων τους. Του ευνουχισμού κάθε ένοιας δικαίου σε έναν χώρο που τα “ξερά” και τα “χλωρά” έχουν την ίδια τύχη, που τα όνειρα συνθλίβονται στις συμπληγάδες της γραφειοκρατίας, της παγιωμένης ήσσονος προσπάθειας και συχνότατα της διαφθοράς. Που το φιλότιμο ειναι κάπου στη γωνία παραπεταμένο και αχρείαστο… Εξάλλου, ποιό ειναι το μέλλον τους στο “δημόσιο”, όταν συνεχίζεται να υπάρχει η ίδια οριζόντια απαξίωση δικαίων και αδίκων;
Και τα διαχρονικά ερωτήματα που πάντα ξεχνούσαμε να απαντήσουμε στους εαυτούς μας καλά κρατούν:
- Yπάρχουν υπηρεσιακές μονάδες που έχουν προδήλως περιορισμένο ή ανύπαρκτο αντικείμενο ή όπου υπηρετεί προσωπικό που πλεονάζει ή λιμνάζει μισθοδοτούμενο σε …άλλη θέση που αργεί; Απάντηση: Φυσικά υπάρχουν και για πάμπολλα χρόνια κάναμε πως δεν τις βλέπουμε.
- Υπάρχουν μήπως κι άλλες οι οποίες θα πρέπει όχι μόνο να διατηρηθούν αλλά και να ενισχυθούν κατά προτεραιότητα; Απάντηση: Φυσικά υπάρχουν, εφόσον αυτό αποδεικνύεται από την τεκμηριωμένη έκθεση βιωσιμότητάς τους.
Δυστυχώς, η διάρθρωση του Δημοσίου και οι αντιλήψεις που κυριαρχούν γι’ αυτό δεν επιτρέπουν τη θεραπεία του. Δεν επιτρέπουν ούτε καν να παραδεχτούμε τα παραπάνω και να τα διαχωρίσουμε σε έναν απλό κατάλογο. Θα αναφέρω ένα παράδειγμα. Ενα απτό παράδειγμα αποτελούν οι υπηρεσίες που διαχειρίζονται τον ορυκτό μας πλούτο, δηλ. τη Γ. Δ/νση Ορυκτού Πλούτου και τις Επιθεωρήσεις Μεταλλείων, που ανήκουν διοικητικά στο ΥΠΕΚΑ.
Οι παραπάνω αποτελούν και τις μόνες διακριτές υπηρεσίες του τόπου μας (παραγωγικές αλλά και επιτελικές) που διαχειρίζονται διοικητικά τον Ορυκτό μας Πλούτο και οι οποίες όχι μόνο δεν πλεονάζουν, όχι μόνο δεν λιμνάζουν αλλά …στενάζουν δημιουργικά διαθέτοντας ελλιπέστατη υποδομή αλλά με τεκμηριωμένο ευρύ αντικείμενο τόσο ποιοτικού όσο και ποσοτικού χαρακτήρα, που εκτείνεται σε όλο το φάσμα δραστηριοτήτων σχετικά με την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Χώρας. Μεταξύ αυτών και όλα τα θέματα υποδομής και επιτελικού χαρακτήρα, θέματα επενδύσεων, θέματα νομοθετικών παρεμβάσεων, κωδικοποίησης και εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας, έλεγχος κι επιβολή μέτρων ασφάλειας εργαζομένων και ορθολογικής εκμετάλλευσης, πραγματογνωμοσύνες ατυχημάτων που στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές κλπ.
Για την αναγκαιότητα των υπηρεσιών αυτών η μελέτη βιωσιμότητος ειναι συντριπτικά θετική !
Εντούτοις, εμείς για πολλά χρόνια αγνοήσαμε τον Ορυκτό μας Πλούτο και αφήσαμε στην τύχη τους τις υπηρεσίες που τον υποστηρίζουν. Ζήτημα είναι αν όλοι κι όλοι ειναι 40 άνθρωποι εκ των οποίων μόνο οι μισοί ασκούν πρωτογενές και μη υποστηρικτικό έργο. Για παράδειγμα, αρκεί να αναλογιστεί κανείς, ότι είναι η πρώτη φορά μετά από δεκαετίες που για τον παραδοσιακό κλάδο των εγχωρίων μαρμάρων, των χιλιάδων επιχειρήσεων ανά την επικράτεια, ο οποίος τόσα έχει προσφέρει διαχρονικά στην εθνική οικονομία, δεν υπάρχει ούτε ένας εξειδικευμένος υπάλληλος της κεντρικής διοίκησης που να ασχολείται αρμοδίως με τον τομέα αυτό!
Είναι λοιπόν ανάγκη κι ευκαιρία τώρα που το δημόσιο “κατάφερε” την ύστατη ώρα να προσπαθεί να αναδιαρθρωθεί, αντί να καταργήσουμε τις μόνες υπηρεσίες διοίκησης ορυκτών πόρων που διαθέτουμε, αντιθέτως να τις ενισχύσουμε ανάλογα με το αντικείμενο, τον όγκο δουλειάς και την σημαντικότητα του έργου τους. Διότι μόνο έτσι αναδιαρθρώνεται ο δημόσιος τομέας, με (στοχευμένη και μετά από έρευνα) “επιλεκτική διάκριση” και όχι με οριζόντιο κούρεμα!
Διαφορετικά θα υπάρχει Ορυκτός Πλούτος, δεν θα υπάρχουν ομως εξειδικευμένοι λειτουργοί να τον διαχειριστούν… Θα υπάρχουν Ορυκτοί Πόροι αξίας δισ. ευρω, θα ασχολείται όμως με αυτούς και θα τους ..ξεθάβει κατά καιρούς μόνο η δημοσιογραφική σκαπάνη, διότι απλά δεν θα υφίσταται “διοίκηση” ορυκτών πόρων…
[του Τζεφέρη Πέτρου] [by Tzeferis Petros]