[του Δρ. Τζεφέρη Πέτρου]
To σημερινό εθνικό νομοθετικό, κανονιστικό πλαίσιο αδειοδότησης και λειτουργίας εξορυκτικών έργων είναι πολύπλοκο, χρονοβόρο και γραφειοκρατικό εμπλέκοντας πολλές «στάσεις» όχι κατ’ ανάγκη παράλληλες και το οποίο γίνεται ακόμα πολυπλοκότερο με την επιδερμική και χωρίς την ανάλογη κωδικοποίηση ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Νομοθετικού πλαισίου.
Το αδειοδοτικό σύστημα θα πρέπει να είναι ευέλικτο και να ισορροπεί επιτυχημένα μεταξύ των αναγκών των φορέων έρευνας κι εκμετάλλευσης, των συμφερόντων των ιδιοκτητών γης αλλά και της διασφάλισης του δημοσίου οφέλους λαμβάνοντας πάντα υπόψιν τον κοινωνικό αντίκτυπο, την βιωσιμότητα του ορυκτού πόρου αλλά και την κατ’ ουσίαν αποκατάσταση του περιβάλλοντος σε κάθε περίπτωση.
Δεδομένου ότι η Xώρα στερείται συγκεκριμένου χωροταξικού σχεδιασμού για τους ορυκτούς πόρους, όπου δηλ. αυτοί θα εντάσσονται σε συγκεκριμένα σχέδια χρήσης γης, αυτόματα περιορίζονται οι προσδοκίες μας από ένα αδειοδοτικό σύστημα. Αν υπήρχε η δυνατότητα να προσδιορίζονται εξαρχής α) οι περιοχές που αρχικά δεν επιτρέπεται η εξορυκτική δραστηριότητα β) περιοχές όπου αυτή μπορεί να επιτραπεί υπό συνθήκες και γ) περιοχές όπου αυτή εξ’αρχής επιτρέπεται, θα αποτελούσε καλή πρακτική, η οποία εφαρμόζεται με επιτυχία σε ορισμένες χώρες της ΕΕ.
Αλλωστε σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ο σημαντικότερος με διαφορά παράγοντας προσδιορισμού του χρόνου για την ολοκλήρωση της διαδικασίας αδειοδότησης είναι ο χωροταξικός σχεδιασμός και γενικότερα οι κανόνες που αφορούν τις συνθήκες πρόσβασης στο έδαφος. Σε χώρες όπως Βέλγιο, Δανία, Αγγλία ο εκ των προτέρων προσδιορισμός πιθανών περιοχών εξόρυξης και η καταρχήν ένταξη τους στα υφιστάμενα χωροταξικά σχέδια, μειώνει σημαντικά το χρόνο αδειοδότησης.
Εν πάση περιπτώσει, η απλοποίηση της διαδικασίας λήψης άδειας, χωρίς να μειώνεται ο βαθμός προστασίας των τοπικών κοινωνιών και των υπολοίπων ενδιαφερομένων μερών, αποτελεί σημαντική πρόκληση. Εχει πολλάκις προταθεί η διαδικασία one-stop shop σύμφωνα με την οποία οι αρμόδιες αρχές συγκεντρώνονται σε ένα σημείο με το οποίο έρχονται σε επαφή οι αιτούντες σε συνδυασμό με την έναρξη παράλληλων διαδικασιών γνωμοδότησης/αδειοδότησης και αποτελεσματικότερη συνεργασία και έλεγχο μεταξύ των εμπλεκομένων υπηρεσιών.
Μπορεί να εφαρμοστεί το ανωτέρω στον τόπο μας και γιατί αυτό καθυστερεί;