Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στην καταγραφή των σημαντικότερων μεταλλοφόρων κοιτασμάτων της Ελλάδας και στις συνθήκες γένεσής τους σε σχέση με τη γεωτεκτονική εξέλιξη των Ελληνίδων. Έμφαση δίνεται στη γεωλογία, στην τεκτονική, στα πετρώματα ξενιστές και στην ορυκτολογική και γεωχημική σύσταση των κοιτασμάτων αυτών. Περιγράφονται τα ορθομαγματικά κοιτάσματα Cr σε οφιολιθικά συμπλέγματα, τα ηφαιστειογενή κοιτάσματα συμπαγών σουλφιδίων και τα μεταμορφωμένα κοιτάσματα Mn, όλα Μεσοζωικής ηλικίας. Οι μαγματικές-υδροθερμικές μεταλλοφορίες που συνδέονται με τον μαγματισμό του Καινοζωικού και που εντοπίζονται κυρίως στα δύο σημαντικά μεταμορφικά συμπλέγματα της Ελλάδας, της Ροδόπης και Σερβομακεδονικής στα βόρεια και της Αττικοκυκλαδικής στα νότια. Αυτές οι μεταλλοφορίες περιλαμβάνουν τα κοιτάσματα που φιλοξενούνται σε μαγματικές διεισδύσεις, τα κοιτάσματα τύπου skarn, τα κοιτάσματα από αντικατάσταση ανθρακικών πετρωμάτων και τα κοιτάσματα πορφυριτικού και επιθερμικού τύπου. Αναπτύσσονται επίσης οι πολυμεταλλικές φλέβες του Καινοζωικού σε μεταμορφωμένα πετρώματα, τα κοιτάσματα Fe, Mn, Zn από οξείδωση θειούχων μεταλλοφοριών, τα λατεριτικά κοιτάσματα Fe-Ni, τα κοιτάσματα βωξίτη με αλουμίνιο, τα προσχωματικά κοιτάσματα Au, Pt και REE, καθώς και τα σύγχρονα μεταλλοφόρα πεδία στο ενεργό ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου και στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα. Τέλος, γίνεται μία ανασκόπηση σχετικά με την παρουσία των σπάνιων και κρίσιμων μετάλλων στα κοιτάσματα της Ελλάδας, ενώ στο τελευταίο κεφάλαιο δίνονται λεπτομερή γεωλογικά και κοιτασματολογικά στοιχεία δύο σημαντικών μεταλλογενετικών περιοχών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δηλαδή της ΒΑ Χαλκιδικής και του Λαυρίου.
Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε για τις ανάγκες του μαθήματος «Κοιτάσματα της Ελλάδας» που διδάσκεται στο Στ΄ εξάμηνο του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, με στόχο οι φοιτητές να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τις συνθήκες γένεσης των ελληνικών κοιτασμάτων και να κατανοήσουν τη σχέση τους με τις γεωτεκτονικές ζώνες της Ελλάδας. Έμφαση δίνεται στη γεωλογία, στην τεκτονική, στα πετρώματα ξενιστές και στην ορυκτολογική και χημική σύσταση σημαντικών κοιτασμάτων, σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες αντιλήψεις, όπως αυτές προκύπτουν από τα ερευνητικά αποτελέσματα και τις δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και βιβλία. Το σύγγραμμα αυτό απευθύνεται επίσης και σε φοιτητές άλλων Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, αλλά και σε όσους ενδιαφέρονται να γνωρίσουν τα ελληνικά κοιτάσματα.
Το βιβλίο είναι προϊόν της συνεργασίας του Βασίλη Μέλφου και του Παναγιώτη Βουδούρη, Γεωλόγοι με μεγάλη εμπειρία στην έρευνα των κοιτασμάτων της Ελλάδας για περισσότερα από 30 χρόνια. Και οι δύο μαζί ή ξεχωριστά, με διάφορες ερευνητικές ομάδες, με Έλληνες και ξένους Γεωλόγους, έχουν συγγράψει περισσότερες από 100 δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά και σε ειδικούς τόμους για τα κοιτάσματα της Ελλάδας, συνεισφέροντας σημαντικότατα στη μελέτη και κατανόηση της μεταλλογένεσης, με έμφαση στα μαγματικά υδροθερμικά κοιτάσματα του Καινοζωικού. Επίσης, σημαντική συμβολή έχει και η πολύχρονη εμπειρία των συγγραφέων στην πανεπιστημιακή διδασκαλία.
Στο παρόν βιβλίο γίνεται εστίαση και περιγραφή μόνο των κοιτασμάτων μεταλλικών ορυκτών, ενώ είναι γνωστό ότι οι οι ορυκτές πρώτες ύλες της Ελλάδας διακρίνονται σε: α) μεταλλικά ορυκτά, β) βιομηχανικά και λατομικά ορυκτά και πετρώματα ή μη μεταλλικά ορυκτά, και γ) ενεργειακές πρώτες ύλες. Αξίζει να αναφερθεί ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραγωγής νικελίου (Ni) από τα σιδηρονικελιούχα λατεριτικά κοιτάσματα της Φθιώτιδας, αν και τώρα που γράφεται το βιβλίο αναζητείται στρατηγικός επενδυτής, αλλιώς τα μεταλλεία θα κλείσουν. Επίσης, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην παραγωγή αλουμινίου (Al) που προέρχεται από τους βωξίτες του Παρνασσού και της Γκιώνας. Ορυκτά του μολύβδου (Pb) και του ψευδαργύρου (Zn), δηλαδή συμπυκνώματα γαληνίτη και σφαλερίτη αντίστοιχα, καθώς και χρυσοφόρα συμπυκνώματα σιδηροπυρίτη-αρσενοπυρίτη εξορύσσονται στη ΒΑ Χαλκιδική. Παράλληλα, τα κοιτάσματα της Ελλάδας περιέχουν αξιοσημείωτες περιεκτικότητες σε σπάνια και κρίσιμα μέταλλα, δηλαδή μέταλλα που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Εντούτοις, δεν υπάρχει εξορυκτική δραστηριότητα για τα μέταλλα αυτά, αν και σε όλο τον κόσμο παρατηρείται μία έντονη κινητικότητα για την αναζήτηση και την ανάκτηση των μετάλλων αυτών.
Όλα τα παραπάνω καθιστούν την Ελλάδα μία από τις σημαντικότερες χώρες στον τομέα ορυκτού πλούτου στη ΝΑ Μεσόγειο. Πολλές εταιρείες διεξάγουν εντατικές έρευνες για τον εντοπισμό αποθεμάτων και εκμεταλλεύσιμων ποσοτήτων όλων των παραπάνω ορυκτών πόρων, ενώ το μεταλλευτικό ενδιαφέρον θα αυξηθεί στο μέλλον επειδή για την ενεργειακή μετάβαση απαιτούνται σημαντικές ποσότητες μετάλλων.
https://repository.kallipos.gr/handle/11419/8353?&locale=el