Πέρασε ένα χρόνος από την μέρα που αποχαιρετήσαμε παντοτινά τον καθηγητή Φραγκίσκο. Με την ευκαιρία αυτή παραθέτω ένα μικρό μέρος από το βιβλίο που έγραφε για τον Ελληνικό Ορυκτό Πλούτο και δεν πρόλαβε ποτέ να ολοκληρώσει.
Οι αιτίες που συνέβαλαν για τις συγκρούσεις είναι ποικίλες. α) Η μεγάλη διασπορά των μεταλλείων και του κατακερματισμού των εκμεταλλεύσεων σε μικρού ή μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις. β) Η αναζήτηση προσπέλασης προς τη θάλασσα για τις θαλάσσιες μεταφορές των μεταλλευμάτων. γ) Η ανάπτυξη τουριστικών λειτουργιών κατ’ εξοχήν παραθαλάσσιων με συνεχή επέκταση στην περίμετρο των ελληνικών ακτών. δ) Η επιλογή τουριστικών λειτουργιών κοντά σε μεταλλεία, είτε από κακή εκτίμηση των συνεπειών ή επειδή διαπίστωσαν χαμηλές τιμές αξίας γης. Μπορεί ακόμη να αναπτύχθηκαν από οικογένειες απασχολούμενων στην εξόρυξη, και ε) Η έλλειψη κρατικής πολιτικής που θα καθόριζε προτεραιότητες στην ανάπτυξη της κάθε μιας δραστηριότητας και η ανεπάρκεια των νόμων που εξασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία της σχέσης μεταξύ τους.
Η Χαλκιδική και η Μήλος αποτελούν δύο περιπτώσεις σύγκρουσης των δύο χρήσεων που παρουσιάζουν δύο διαφορετικές όψεις του ίδιου φαινομένου.
Η Χαλκιδική έχει μεταλλευτικές επιχειρήσεις μεγάλης σημασίας για την εθνική οικονομία αλλά και σημαντική έλξη τουριστών για τις ακτές της. Σ’ αυτό βοηθά και γειτνίασης με τη δεύτερη μεγάλη πόλη, τη Θεσσαλονίκη.
Η Γερακινή, από τη μια μεριά έχει μεγάλα μεταλλεία λευκολίθου σε λειτουργία και από την άλλη το συγκρότημα «Γερακίνα Beach» αλλά και με ένα ταχύτατο ρυθμό οικοδόμησης, για την απόκτηση δευτέρας εξοχικής κατοικίας ή άλλων τουριστικών καταλυμάτων.
Στην Ολυμπιάδα η ίδρυση του εργοστασίου επίπλευσης της ΑΕΕΧΠΛ μετέβαλλε εντελώς το χαρακτήρα της πόλης που το 1969 συγκέντρωνε το μεγαλύτερο αριθμό κλινών στην Χαλκιδική. Η τουριστική κίνηση σ’ αυτό το τμήμα του νομού παραμένει χαμηλή και η τοπική κοινωνία εξαρτάται από τη λειτουργία της επιχείρησης των μεταλλείων.
Στη Μήλο η σύγκρουση εξόρυξης και τουρισμού, είναι αντιληπτή κυρίως στον Αδάμαντα.Το νησί αν και αποτελεί τμήμα ενός από τους περισσότερο διαφημισμένους τουριστικούς πόλους της Χώρας έχει περιορισμένη τουριστική ανάπτυξη και η τοπική κοινωνία είναι στραμμένη αποκλειστικά στην εξορυκτική βιομηχανία. Χάρη στην εξορυκτική βιομηχανία το επίπεδο ζωής είναι αυξημένο και η πυραμίδα ηλικιών υγιέστερη σε σχέση με την υπόλοιπη ελληνική περιφέρεια και κυρίως τα νησιά.
Στην οικονομική διερεύνηση της Μήλου συνετέλεσε η κατάταξη των βιομηχανικών ορυκτών σε λατομικά προϊόντα και το νομικό καθεστώς που απορρέει από τη ρύθμιση αυτή. Τα ωφέλει προέρχονται από την ενοικίαση και τελευταία από την πώληση γης στις εταιρείες και δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες σ’ αυτές και μετατρέπεται σε αδιαφορία ή και εχθρότητα για την τουριστική ανάπτυξη. Αλλά και στο γεγονός ότι η σχέση τους με τις εταιρείες είναι κάτι περισσότερο από τη σχέση εργαζόμενου-εργοδότη.
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις για τα βιομηχανικά ορυκτά που υπάγουν την ιδιοκτησία του υπεδάφους στον ιδιοκτήτη της γης με αποτέλεσμα την οριζόντια επέκταση της εξόρυξης και η ληστρική εκμετάλλευση των αποθεμάτων με δύο σοβαρές επιπτώσεις: την έντονη υποβάθμιση του περιβάλλοντος και αμφισβητήσιμα άμεσα και μακροπρόθεσμα ωφέλει για την ελληνική οικονομία. Γι’ αυτό έγινε προσπάθεια περιορισμού το λατομικών εργασιών και η ανάπτυξη του τουρισμού ως εναλλακτική οικονομική δραστηριότητα, ικανή να βελτιώσει την ποιότητα του περιβάλλοντος.
Υπάρχει ανταγωνισμός στο εργατικό δυναμικό. Οι εργάτες στα μεταλλεία χρειάζονται κάποια ειδίκευση αλλά έχουν μόνιμοι εργασία, οι εργάτες στον τουρισμό, εργάζονται πιο ελαφρά, δεν χρειάζονται ειδίκευση, αλλά έχουν εργασία για λίγους μήνες. Η επιχείρηση ανοίγει δρόμους για τη μεταφορά του μεταλλεύματος που χρησιμοποιούνται και για τη τουριστική κίνηση. Αργότερα κάνουν διαμαρτυρίες ότι ενοχλεί τον τουρισμό και αλλάζουν δρομολόγια. Αν και η βελτίωση του οδικού δικτύου είναι έργο του μεταλλείου, και την πραγματοποιεί, μετά διαμαρτύρονται γιατί περνάνε τα αυτοκίνητα της εταιρείας και ενοχλεί τον τουρισμό. Η «Γερακινή beach» έκλεισε γιατί η θάλασσα ρυπαινόταν από τη φόρτωση του προϊόντος στα πλοία…”