Η νορβηγική υφαλοκρηπίδα στην Αρκτική αποτελείται από κρούστες πολυμεταλλικών οζιδίων, που μπορεί να περιέχουν έως και 45 εκατομμύρια τόνους ψευδαργύρου. Επίσης 38 εκατομμύρια τόνους χαλκού — περισσότερους από την κατά προσέγγιση ετήσια παραγωγή χαλκού στον κόσμο. Οι κρούστες μαγγανίου, επίσης παρούσες, μπορεί να περιέχουν εκτός από μαγγάνιο και περίπου 3 εκατομμύρια μετρικούς τόνους κοβαλτίου, σύμφωνα με non paper που κυκλοφόρησε από την Νορβηγική κυβέρνηση τον περασμένο Ιούνιο.
Το κοινοβούλιο της Νορβηγίας ενέκρινε τελικά την Τρίτη (09.01.2024) τα εμπορικά σχέδια για το άνοιγμα του Αρκτικού Ωκεανού στην εξερεύνηση ορυκτών βυθού, παρά τις προειδοποιήσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Η Greenpeace αλλά και η Πρωτοβουλία της WWF No Deep Seabed Mining Initiative, την χαρακτήρισαν «ντροπιαστική μέρα» και “μαύρο σημάδι” για τη Νορβηγία.
Το κοινοβούλιο της Νορβηγίας ενέκρινε τελικά χθες Τρίτη τα εμπορικά σχέδια για το άνοιγμα του Αρκτικού Ωκεανού στην εξερεύνηση ορυκτών βυθού, παρά τις προειδοποιήσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων και της αλιευτικής βιομηχανίας ότι η κίνηση θα έθετε σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα των ευάλωτων οικοσυστημάτων.
Το νομοσχέδιο, που ψηφίστηκε με σχετική πλειοψηφία 80-20 από τη Βουλή, επιτρέπει την εξερεύνηση περίπου 280.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων του βυθού της Αρκτικής, μια περιοχή μεγαλύτερη από το μέγεθος του Ηνωμένου Βασιλείου, μεταξύ Νορβηγίας και Γροιλανδίας.
Αναμένεται ότι μια συμφωνία για την εξόρυξη βαθέων υδάτων σε διεθνή ύδατα θα μπορούσε να ακολουθήσει αργότερα μέσα στο έτος.
Η κίνηση της ευρωπαϊκής χώρας, όπου τα τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου την έχουν κάνει ένα από τα πλουσιότερα έθνη στον κόσμο, στοχεύει να διαφοροποιήσει την οικονομία της αποφεύγοντας πλέον τα ορυκτά καύσιμα πλην ομως εστιάζονται στα κρίσιμα ορυκτά.
Ωστόσο, θέτει τη χώρα σε αντίθεση με την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία έχουν ζητήσει την προσωρινή απαγόρευση της πρακτικής λόγω ανησυχιών για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
«Έχουμε χαρτογραφήσει τεράστιες περιοχές στη βόρεια Νορβηγική Θάλασσα από το 2017. Λάβαμε δείγματα και συλλέξαμε δεδομένα σχετικά με ορυκτά και μέταλλα που βρέθηκαν στον βυθό της θάλασσας», ανέφερε η κυβέρνηση. «Το κάναμε αυτό μέσω των δικών μας αποστολών, αλλά και σε συνεργασία με κοινότητες ειδικών από πανεπιστήμια».
Η νορβηγική υφαλοκρηπίδα περιέχει κρούστες σουλφιδίων, που μπορεί να περιέχουν έως και 45 εκατομμύρια τόνους ψευδαργύρου. Οι κρούστες μαγγανίου, επίσης παρούσες, μπορεί να περιέχουν περίπου 3 εκατομμύρια μετρικούς τόνους κοβαλτίου, σύμφωνα με non paper που κυκλοφόρησε από την κυβέρνηση τον περασμένο Ιούνιο.
Οι επικριτές έσπευσαν να αντιδράσουν. Η Greenpeace την χαρακτήρισε «ντροπιαστική μέρα» για τη Νορβηγία. «Είναι ντροπιαστικό να βλέπεις τη Νορβηγία να τοποθετείται ως ηγέτης των ωκεανών ενώ δίνει το πράσινο φως στην καταστροφή των ωκεανών στα ύδατα της Αρκτικής», δήλωσε ο Frode Pleym, επικεφαλής της Greenpeace Norway. «Αλλά αυτό δεν τελειώνει εδώ. Το κύμα διαμαρτυριών κατά της εξόρυξης βαθέων υδάτων μόλις ξεκίνησε».
«Μαύρο σημάδι» στη φήμη της Νορβηγίας;
Η Kaja Lønne Fjærtoft, επικεφαλής της παγκόσμιας πολιτικής για την Πρωτοβουλία της WWF No Deep Seabed Mining Initiative, είπε ότι ο οργανισμός αντλεί μια «μικρή αναλαμπή ελπίδας» από το γεγονός ότι οι άδειες εξόρυξης θα χρειάζονταν ακόμα κοινοβουλευτική έγκριση, μια τροπολογία που προστέθηκε μετά από ισχυρή διεθνή ώθηση.
Το Ίδρυμα Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης (EJF) δήλωσε ότι η απόφαση θα λειτουργήσει ως «ένα αμετάκλητο μαύρο σημάδι στη φήμη της Νορβηγίας ως υπεύθυνου κράτους».
Οι αναλυτές υπογραμμίζουν τον κίνδυνο γεωπολιτικής έντασης στις βόρειες και βαλτικές περιοχές της Ευρώπης. Η περιοχή που έχει ανοίξει η Νορβηγία για εξερεύνηση, στη Θάλασσα του Μπάρεντς και στη Θάλασσα της Γροιλανδίας, βρίσκεται κοντά στα νησιά της Αρκτικής του αρχιπελάγους Σβάλμπαρντ. Το Όσλο ισχυρίζεται ότι έχει μοναδικό δικαίωμα να εξορύσσει σε αυτήν την περιοχή, αλλά η Ρωσία και η Ευρωπαϊκή Ένωση αμφισβητούν αυτόν τον ισχυρισμό.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας της χώρας, τα 280.000 τετραγωνικά μίλια (108.000 τετραγωνικά μίλια) κατά μήκος της κορυφογραμμής στο μέσο του Ατλαντικού, περιέχουν ηφαιστειακές πηγές που εκτοξεύονται από τον φλοιό της Γης. Πιστεύεται ότι φιλοξενούν περίπου 38 εκατομμύρια τόνους χαλκού — περισσότερους από την κατά προσέγγιση ετήσια παραγωγή χαλκού στον κόσμο.
Μια έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση βρήκε επίσης στοιχεία σπάνιων γαιών σε πολυμεταλλικά σουλφίδια, ή τους λεγόμενους “black smokers”, βάθους σχεδόν 3.000 μέτρων.
Ενώ οι διεθνείς κανόνες για την εξόρυξη ορυκτών βυθού δεν έχουν ακόμη καθοριστεί, η Νορβηγία θεωρεί ότι δεν χρειάζεται να περιμένει, επειδή σχεδιάζει να αναζητήσει ορυκτά στην εκτεταμένη υφαλοκρηπίδα της.
Οι υποστηρικτές της εξόρυξης βαθέων υδάτων υποστηρίζουν ότι η εξόρυξη πρώτων υλών από τον πυθμένα της θάλασσας θα επιτρέψει μια ταχύτερη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και θα μπορούσε να έχει χαμηλότερο περιβαλλοντικό κόστος από την εξόρυξη επίγειας.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι πολύ λίγα είναι ακόμα γνωστά για τα βάθη των ωκεανών του κόσμου – μόνο ένα μικρό μέρος των οποίων έχουν εξερευνήσει οι άνθρωποι – και πολλοί ανησυχούν για τις επιπτώσεις σε αυτά τα οικοσυστήματα που έχουν ήδη επηρεαστεί από τη ρύπανση, την εντατική αλιεία και την κλιματική κρίση.
Πηγή: Norway approves deep sea mining in Arctic Ocean, mining.com, 09.01.2024.