[του Πέτρου Τζεφέρη]
Στην Βουλή προς ψήφιση βρίσκεται το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σχετικά με την “απλούστευση της αδειοδότησης για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας”
Το υπό ψήφιση νομοσχέδιο καθορίζει το γενικό θεσμικό πλαίσιο και τις διαδικασίες που θα ακολουθούνται για την ίδρυση, αδειοδότηση και λειτουργία των επιχειρήσεων, χωρίς να υπεισέρχεται στον καθορισμό συγκεκριμένων κριτηρίων και προϋποθέσεων για κάθε Ομάδα οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως αυτές αναφέρονται στο Πεδίο Εφαρμογής του (άρθρο 2).
Εντούτοις, στα πεδίο εφαρμογής του νόμου εντάσσει μέσα σε αυτές τελείως γενικά και την εξορυκτική δραστηριότητα (ομάδα 5) και μάλιστα στο σύνολό της, όπως προβλέπεται στην ΥΑ 1958/12 (ΦΕΚ 21/Β/2012) για την κατηγοριοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Αποψή μας είναι ότι η αδειοδότηση των ορυχείων και των μεταλλείων αλλά και των εγκαταστάσεων που σχετίζονται με αυτές δεν μπορεί να γίνει με μία απλή υπεύθυνη δήλωση «αυτοσυμμόρφωσης» ούτε με ελάχιστα πρότυπα των οποίων τη συμμόρφωση πιστοποιούν ιδιωτικοί φορείς και μάλιστα εκ των υστέρων. Γενικότερα η εκμετάλλευση/αδειοδότηση δραστηριοτήτων Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) είναι δημοσίου συμφέροντος όπως επίσης και η προστασία του περιβάλλοντος αλλά και η ασφάλεια και η δημόσια υγεία για τα οποία οι επιπτώσεις της εκμετάλλευσης ΟΠΥ είναι σημαντικότατες και χρήζουν δημοσίου ελέγχου πριν την έναρξή τους λόγω της ειδικής φύσης του αντικειμένου, του υψηλού κόστους επενδύσεων και της ειδικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας που απαιτείται.
Αλλωστε η εκμετάλλευση/αδειοδότηση των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων γίνεται σήμερα υπό καθεστώς ειδικής νομοθεσίας στην οποία καθορίζονται αντικειμενικά κριτήρια ώστε να προστατεύονται τα ανωτέρω. Επίσης επειδή οι υπόψη δραστηριότητες στερούνται κοινωνικής αποδοχής απαιτείται ακόμη περισσότερο να παραμείνουν οι αρμοδιότητες της δημόσιας διοίκησης ως εγγυητή της διασφάλισης των ορθών πρακτικών ώστε να υπάρξει η μέγιστη δυνατή αποδοχή από τις τοπικές κοινωνίες αλλά και ευρύτερα.
Με το νομοσχέδιο δίνεται επίσης η δυνατότητα διεξαγωγής των ελέγχων από πιστοποιημένους φορείς όχι μόνο του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα. Η παροχή αυτή της ελεγκτικής δυνατότητας σε ιδιωτικούς φορείς κρίνεται ιδιαίτερα παρακινδυνευμένη ειδικά στα θέματα ορυκτού πλούτου. Κι αν ακόμη γίνει αποδεκτή η διαδικασία πιστοποίησης να αποδίδεται σε ιδιωτικούς φορείς θεωρούμε ορθό η διαδικασία του ελέγχου να παραμείνει ως αρμοδιότητα του κράτους. Επιπλέον ο συγκεκριμένος τομέας είναι ασύμβατος με την μετάθεση των ελέγχων από το στάδιο έκδοσης της άδειας σε εκείνο της λειτουργίας της επιχείρησης (ex post) όσο κι αν έχουν καθοριστεί συγκεκριμένα πρότυπα.
Ολα τα παραπάνω εχουν εκφραστεί και αρμοδίως από την Γενική Διεύθυνση Φυσικού Πλούτου κατά κατά την διαδικασία της υπηρεσιακής διαβούλευσης του νομοσχεδίου.
Παρατηρήσεις για το Νομοσχέδιο ΥΠΑΑΝ (κ. Χατζηδάκη)
Εξάλλου, με τροπολογία που πέρασε από το ελληνικό κοινοβούλιο (1457/68 05.5.2014) με σκοπό την άρση περιορισμών στον ανταγωνισμό στον κλάδο των δομικών υλικών :
-Εξομειώνεται ο τρόπος υπολογισμού των μισθωμάτων που καταβάλουν οι λατομικές επιχειρήσεις για τα αδρανή υλικά που εξορύσσονται ως παραπροϊόντα, με τα αντίστοιχα μισθώματα λατομείων αδρανών υλικών του νομού ή της περιφέρειας. Η ρύθμιση γίνεται για λόγους ίσης μεταχείρισης.
-Καταργούνται διατάξεις του Μεταλλευτικού Κώδικα (άρθρο 85 Α, Β, Γ) με τις οποίες δινόταν η εξουσία στον Υπουργό να υποχρεώνει τους εκμεταλλευτές μεταλλείων να προμηθεύουν με το σύνολο των εξορυσσομένων προϊόντων Ελληνικές Μεταλλουργικές Βιομηχανίες και αντίστοιχα του Υπουργικού Συμβουλίου να υποχρεώνει σε αναγκαστική εκμίσθωση των μεταλλείων από Ελληνικές Μεταλλουργικές Βιομηχανίες.
Εννοείται πως η πρώτη τουλάχιστον διάταξη ειναι αν οχι λανθαμένη, επιεικώς ανεφάρμοστη. Κι αυτό διότι η απόλυτη εξίσωση των αναλογικών μισθωμάτων στις διαφορετικές περιπτώσεις παραγωγής αδρανών υλικών είναι τεχνικά αδύνατη καθότι στα κατ’ εξοχήν λατομεία αδρανών το αναλογικό μίσθωμα καθορίζεται ως αποτέλεσμα πλειοδοτικής δημοπρασίας ενώ στην περίπτωση των αδρανών που παράγονται ως παραπροϊόντα της εκμετάλλευσης άλλης κατηγορίας ορυκτών δεν είναι δυνατή η δημοπρασία, εφόσον αυτά ανήκουν στον έχοντα το δικαίωμα εκμετάλλευσης επί των ορυκτών αυτών. Η δε εύρεση του στατιστικού μέσου όρου (των αναλογικών μισθωμάτων!) είναι ενα τεχνικά ανεφάρμοστο πάζλ για τις υπηρεσίες που θα κληθούν να τον εφαρμόσουν!
Για την δεύτερη διάταξη που καταργεί το άρθρο 85 Α, Β, Γ του Μεταλλευτικού Κώδικα δείτε εδώ