[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]
Ο μαγνησίτης (ή λευκόλιθος) αποτελεί ένα από τα κυριότερα μεταλλεύματα του Ελλαδικού χώρου. Εχει υποστεί έντονη ερευνητική και παραγωγική δραστηριότητα, ιδιαίτερα στις δεκαετίες 70 και 80, ενώ η καθετοποιημένη εκμετάλλευσή του παρέχει διάφορα εμπορεύσιμα προϊόντα, όπως μαγνησίτη (ως εξορύσσεται), καυστική και δίπυρο μαγνησία καθώς και πυρίμαχες μάζες ή και πυρίμαχα. Όλα τα παραπάνω προϊόντα είναι εξαιρετικής ποιότητας, περιζήτητα στη διεθνή αγορά. H διεθνής κατανάλωση στηρίζεται στη δίπυρο, γιατί αποτελεί το κύριο συστατικό στα βασικά πυρίμαχα, στη μεταλλουργία και την τσιμεντοβιομηχανία.
Τα σημαντικότερα κοιτάσματα μαγνησίτη βρίσκονται στην Εύβοια και στη Χαλκιδική. Η Μυτιλήνη επίσης παρουσιάζει κοιτασματολογικό ενδιαφέρον για μαγνησίτη, ενώ μικρότερης σημασίας είναι οι περιοχές Ερμιονίδας, Γρεβενών και Κοζάνης, οι οποίες δεν έχουν ερευνηθεί ακόμα. Στον πίνακα δίνονται τα αποθέματα στις περιοχές Εύβοιας και Χαλκιδικής. Στην υπόλοιπη Ελλάδα (Μυτιλήνη, Νιγρίτα κ.α.) τα αποθέματα υπολογίζονται γύρω στους 500.000 τόνους.
Στον τοµέα του λευκόλιθου και των µαγνησιακών προϊόντων δραστηριοποιούνται οι εταιρείες ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ και ΤΕΡΝΑ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ (πρώην ΒΙΟΜΑΓΝ).
ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ ΑΕ-Grecian Magnesite SA. Το 2014 επετεύχθη παραγωγή πάνω από 270 χιλ. τον. ωμού λευκόλιθου από παραχωρήσεις 20&22 και 21 Χαλκιδικής για το 2014), 26 χιλ. τον. περίπου δίπυρης μαγνησίας (DBM), 61 χιλ. τον. καυστικής μαγνησίας (CCM) καθώς και 41 χιλ. τον. βασικών μονολιθικών πυριμάχων μαζών. Η συνολική παραγωγική δυναμικότητα για την καυστική και δίπυρη μαγνησία είναι περίπου 200 χιλ. τον. καθώς και 50 χιλ. τον. πυρίμαχων μαζών το χρόνο.
Η συγκεκριμένη εταιρεία διαθέτοντας κοιτάσματα λευκολίθου και εγκαταστάσεις επεξεργασίας κυρίως στην περιοχή Χαλκιδικής, όπου εργάζονται συνολικά 367 εργαζόμενοι, είναι αμιγώς εξαγωγική (στο 93%) και επιτυγχάνει παρά τον σημαντικό διεθνή ανταγωνισμό να διατηρείται ως η μεγαλύτερη εξαγωγική επιχείρηση προϊόντων λευκολίθου εντός της ΕΕ εστιάζοντας παράλληλα σε θέματα ποιότητας και αποκατάστασης περιβάλλοντος. Εντός του 2014 πραγματοποίησε εξαγωγές συνολικά 128, 4 χιλ. τον. (έναντι 142 χιλ. τον. το 2013) μαγνησιακών προϊόντων με συνολική αξία πάνω από 25 εκατ. €. Η αντίστοιχη διάθεση προϊόντων στο εσωτερικό ήταν για το 2014 13,9 χιλ. τον. αξίας 2,6 εκατ. €. Οι επενδύσεις οι οποίες πραγματοποιήθηκαν για το 2014 αε μηχανολογικό εξοπλισμό, μεταλλευτικά έργα, έρευνα κλπ. ήταν 2,3 εκατ. €.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η Grecian Magnesite SA παράγει και εμπορεύεται μία ευρύτατη γκάμα προϊόντων που απευθύνεται σε πολλές ειδικές κλαδικές αγορές και κατέχει ηγετική θέση στον Ευρωπαϊκό ή και παγκόσμιο χώρο με σημαντικά μερίδια αγοράς. Ειδικότερα για την καυστική μαγνησία, η εταιρεία είναι πρώτη στον κόσμο αναφορικά με τον όγκο πωλήσεων αλλά και το εύρος των χρήσεων του υλικού.Η εταιρεία διατηρεί και δραστηριότητα εκτός Ελλάδος με την συμμετοχή της σε επιχειρηματικά σχήματα: Magnesitas Navarras SA στην Ισπανία (μερίδιο 40%), Van Mannekus & Co BV στην Ολλανδία (μερίδιο 50%) και Akdeniz Mineral Kaynaklari A.S στην Τουρκία (μερίδιο 90%).
ΤΕΡΝΑ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ-TERNA MAG. Στην παραγωγή μαγνησιακών προϊόντων δραστηριοποιείται επίσης η ΤΕΡΝΑ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ (TERNA MAG, του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), η οποία εξαγόρασε την παλαιά ΒΙΟΜΑΓΝ στην περιοχή της Β. Ευβοίας και στοχεύει στην εκμετάλλευση των γνωστών κοιτασμάτων λευκολίθου του Γερορέματος και του Κακάβου Ευβοίας και την περαιτέρω αξιοποίησή τους για παραγωγή μαγνησίας (δίπυρης, καυστικής και Magflot) στις εγκαταστάσεις των Φούρνων Μαντουδίου μετά από σχετικό εκσυγχρονισμό.
Εντός του 2013 ξεκίνησε η παραγωγή μαγνησίτη από τις εγκαταστάσεις Γερορέματος ενώ παράλληλα άρχισε η υπόγεια εξόρυξη μεταλλεύματος από το εργοτάξιο Πλακαριάς-Μουρτίτσας. Επίσης ξεκίνησε η επισκευή/εκσυγχρονισμός ενός παλαιού κάθετου φούρνου καυστικής μαγνησίας τύπου Herreshoff. Μέσα στο 2014 ξεκίνησε η ανακατασκευή με εργολαβικά συνεργεία του παλιού εργοστασίου εμπλουτισμού Κακάβου. Το νέο εργοστάσιο θα περιλαμβάνει θραύση κοσκίνηση και πλύσιμο μεταλλεύματος σαν προετοιμασία του υλικού πριν εισέλθει στις παραγωγικές μονάδες.Παράλληλα το 2014 έγιναν επισκευές και διαμορφώσεις των εξωτερικών χώρων και των αποθηκών καυστικής μαγνησίας.
Το 2014 είχαμε παραγωγή 86 χιλ. τον. ωμού λευκόλιθου (προϊόν εμπλουτισμού από 121 χιλ. τον. αρχικής εξόρυξης μεταλλεύματος λευκολίθου) ενώ για πρώτη χρονιά είχαμε παραγωγή 9.304 τον. καυστικής μαγνησίας. Διατέθηκαν 8.834 τον. ωμού λευκόλιθου με αξία 512 χιλ. € και 861 τον. καυστικής μαγνησίας με αξία 230 χιλ. €. Ήδη, στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στην Β. Εύβοια απασχολούνται περίπου 100 εργαζόμενοι.
Σημειώνεται τέλος αναφορικά με τον κλάδο του μαγνησίου/μαγνησίτη στην Ελλάδα, ότι ολοκληρώθηκε από την ad hoc ομάδα εργασίας της Ε. Επιτροπής εντός του 2014 η προσπάθεια επαναπροαδιορισμού της λίστας των κρίσιμων μετάλλων και ορυκτών για την Ευρωπαϊκή Ενωση, μεταξύ των οποίων (20 ορυκτά και μέταλλα) συμπεριλαμβάνεται πλέον και το μαγνήσιο/μαγνησίτης. Πλήρης πρόσβαση στην έκθεση στην ιστοσελίδα: