Δεύτερες σκέψεις για την υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στην ευαίσθητη περιοχή των λιγνιτικών περιοχών φέρονται να κάνουν μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις.
Μία από τις επιχειρήσεις αυτές είναι ο όμιλος Sunlight με τον κ. Λάμπρο Μπίσαλα, Διευθύνoντα Σύμβουλο και Εκτελεστικό Διευθυντή (CEO ) της εταιρείας να έχει δηλώσει ότι επιθυμία της Sunlight είναι το μεγάλο επενδυτικό σχέδιο της κατασκευής εργοστασίου παραγωγής μπαταριών λιθίου – Gigafactory – ύψους 1,5 με 2 δισ. ευρώ να εγκατασταθεί σε ελληνικό έδαφος-Δυτ. Μακεδονία, ωστόσο θα πρέπει να ξεπεραστούν διάφορες δυσκολίες (βλ. και την ανακοίνωση στο rawmat 2023, περασμένο καλοκαιρι, παρακάτω video).
Εντούτοις, υπάρχει πρόταση από τη γαλλική κυβέρνηση για την παροχή κινήτρων 700 εκατ. ευρώ προκειμένου να υλοποιήσει εκεί το project. «Οι συζητήσεις με την ελληνική κυβέρνηση για την επένδυση στη Δ. Μακεδονία διαρκούν ενάμιση χρόνο, ενώ με τη Γαλλία σε ένα μήνα είχαμε πρόταση» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μπίσαλας στο περιθώριο υπογραφής σύμβασης χρηματοδότησης με την ΕΤΕπ για τη μονάδα παραγωγής της ελληνικής πολυεθνικής στην Ξάνθη.
Η Sunlight του ομίλου Olympia επιδιώκει να τοποθετηθεί εγκαίρως στον διεθνή ανταγωνισμό και ιδίως να αδράξει την ευκαιρία υψηλών κινήτρων που παρέχουν μεγάλες χώρες της Ευρώπης αλλά και οι ΗΠΑ σε επενδύσεις που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η τελευταία απόφαση της Ευρ. Επιτροπής να εγκρίνει κρατικές ενισχύσεις ύψους 902 εκατ. ευρώ της Γερμανίας προς τη σουηδική βιομηχανία Northvolt για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων. Η διαθέσιμη ισχύς του εργοστασίου ανέρχεται στις 60 GWh και θα ξεκινά να παράγει από το 2026.
Το project της Sunlight περιλαμβάνει εργοστάσιο παραγωγής στοιχείων λιθίου. Θα είναι ισχύος 80 GWh και θα δημιουργήσει περί τις 2.000 θέσεις εργασίας.Πρόκειται για μία εμβληματική προσπάθεια εθνικής και ευρωπαϊκής σημασίας για τη δημιουργία μονάδας τεχνολογίας παραγωγής στοιχείων λιθίου της ίδιας λογικής που εφαρμόζεται στις ΗΠΑ με το Inflation Reduction Act. Το πρότζεκτ έρευνας & παραγωγή της Sunlight αποτελεί μέρος του Σημαντικού Έργου Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI), κάτι που άνοιξε τον δρόμο για την χρηματοδοτική ενίσχυσή του.
Από το Gigafactory της Sunlight θα προέρχονται μπαταρίες λιθίου που θα είναι κατάλληλες για εφαρμογές βαρέων βιομηχανικών οχημάτων, ηλεκτροκίνηση πλοίων και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σε σύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο. Αξίζει να σημειωθεί πως στην πιλοτική μονάδα θα δοκιμαστούν και επόμενα παραγωγικά στάδια των σχεδιαζόμενων προϊόντων – όπως η κατασκευή «έξυπνων» ελεγκτών και η συναρμολόγηση modules μπαταριών.
Το καίριο ερώτημα αυτή τη στιγμή είναι εάν το συγκεκριμένο gigafactory ελληνικής επινόησης θα έχει και ελληνική έδρα.
Σε αυτό το πλαίσιο η Sunlight Group, μέλος του επενδυτικού Ομίλου Olympia, ανέθεσε λίγες μέρες πριν στον κ. Νίκο Μαντζούφα, τα καθήκοντα Chief Funding and Institutional Affairs Officer για το έργο της κατασκευής του gigafactory του ομίλου Sunlight. Επίσης θα έχει την ευθύνη ένταξης και παρακολούθησης των έργων της Sunlight Group, που χρηματοδοτούνται μέσω αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και επενδυτικών νόμων σε Ευρώπη και Αμερική.
Με την ανακοίνωση της ανάληψης των καθηκόντων του ο κ. Μαντζούφας τόνισε πως στόχος του είναι να συμβάλλει στο έργο της κατασκευής του gigafactory στοιχείων λιθίου. Μίλησε για ταχεία εκτέλεση του επενδυτικού πλάνου της Sunlight μέσω αξιοποίησης των κατάλληλων επενδυτικών εργαλείων.
Το master plan απολιγνιτοποίησης και η Χρηματοδότηση
Η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει επίσης και πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης για την αποκατάσταση των εδαφών, ενώ έχει κλειδώσει και το επιχειρησιακό πρόγραμμα Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση ύψους 1,6 δισ. ευρώ. Πέρυσι προκηρύχθηκε και το ειδικό καθεστώς του Αναπτυξιακού Νόμου με ενισχύσεις που φτάνουν έως και 100% για επενδύσεις στις περιοχές της Δ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης. Το ειδικό καθεστώς περιλαμβάνει κίνητρα ύψους 380 εκατ. ευρώ.
Πέραν αυτού, σε εξέλιξη είναι και προγράμματα επιδότησης επανακατάρτισης εργαζομένων στις λιγνιτικές περιοχές, ενώ μέσα στην περασμένη εβδομάδα προκηρύχθηκαν δύο προγράμματα συνολικού ύψους 50 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση κατά 70% επενδυτικών σχεδίων νέων και υφιστάμενων μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Το master plan για την απολιγνιτοποίηση, το σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης των περιοχών όπου φιλοξενούν λιγνιτικά εργοστάσια ρεύματος (σταδιακά κλείνουν) παρουσιάστηκε πριν από 4 χρόνια και περιλάμβανε αναλυτικά το νομικό πλαίσιο καθώς και κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων 3,6 δισ. ευρώ.
Η υλοποίηση του master plan για την προσέλκυση επενδύσεων στις λιγνιτικές περιοχές τέσσερα χρόνια μετά την ανακοίνωσή του δεν έχει ολοκληρωθεί.
Και τα όποια εμπόδια και χρονοκαθυστερήσεις έρχονται να προστεθούν σε σειρά προβλημάτων που έχουν εντοπίσει φορείς εκπροσώπησης επιχειρήσεων αλλά και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες στην προσέλκυση επενδύσεων. Μεταξύ άλλων πρόκειται για πολεοδομικές διατάξεις, πολυνομία, ενεργειακό κόστος, απουσία εθνικής βιομηχανικής στρατηγικής, αδειοδοτήσεις κ.λπ.