ΓΕΩΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ/ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑΣΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΟ ΛΑΥΡΙΟ

Η περιήγηση στις μεταλλευτικές στοές του Λαυρίου

του Δ. Μπίτζιου, Δρ. Γεωλογίας-Κοιτασματολογίας 

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΟΥ ΣΤΙΣ ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ, ΕΚΤΙΜΩ ΟΤΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΠΟΥ ΕΠΙΔΕΙΚΝΥΕΙ Ο ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ, ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ, ΕΙΝΑΙ NA ΝΟΙΩΣΕΙ ΜΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΣ ΤΙΣ ΣΤΟΕΣ ΤΗΣ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ!
Δ. Μπίτζιος
Μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση ότι όλοι οι συμμετέχοντες επιζητούσαν να επισκεφτούν τις στοές με κάθε τρόπο ώστε να νοιώσουν μία πρωτόγνωρη εμπειρία στα υπόγεια μεταλλευτικά έργα, τα οποία όπως είναι γνωστό αποτελούν ένα μοναδικό -σε παγκόσμιο επίπεδο- πυλώνα της πολιτιστικής μεταλλευτικής κληρονομιάς της Λαυρεωτικής.  Χαρακτηριστική είναι η Εικόνα 0 όπου διακρίνονται οι επισκέπτες στην Καμάριζα προσπαθώντας να εισέλθουν στη στοά “Παρών”, που δεν είναι όμως ασφαλώς επισκέψιμη διότι μετά από μικρή απόσταση από την είσοδο είναι απροσπέλαστη λόγω καταπτώσεων.
 
Μου δόθηκε η ευκαιρία αλλά και η τιμή να ξεναγήσω (ανιδιοτελώς βέβαια χωρίς καμία αμοιβή ή κάποιο έστω έμμεσο κέρδος), στο διάστημα από το 2016 έως το 2019, στο αρχαίο και νεότερο Μεταλλευτικό Λαύριο, φίλους, πρώην συναδέλφους, διακεκριμένους επιστήμονες με έργο στην Λαυρεωτική, καθηγητές και σπουδαστές Ελληνικών και ξένων Πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, groups γνωστών συλλόγων και ενώσεων κ.α. (Εικόνες 1 – 18).
 
Οι ξεναγήσεις είχαν ολιστική θεματική διάσταση και περιελάμβανε επιτόπιιες επισκέψεις σε χώρους και θεματικούς τομείς όπως: αρχαιομεταλλουργικού, αρχαιολογικού, γεωλογικού, ορυκτολογικού, μεταλλευτικού και τεχνολογικού ενδιαφέροντος σηματοδοτώντας τον πολυθεματικό χαρακτήρα της Λαυρεωτικής.
 
 
 
 
 
Για τις ξεναγήσεις μοίραζα εκ των προτέρων σε όλους τους συμμετέχοντες ενημερωτικά φυλλάδια (Εικόνες 19, 20 ) για κάθε στάση ενδιαφέροντος, ενώ κατά την ξενάγηση παρουσίαζα εποπτικούς χάρτες και σχεδιαγράμματα (Εικόνα 21), ώστε να υποστηρίζεται η ομιλία με οπτικό υλικό και να γίνεται κατανοητή και εύληπτη ακόμα και από μη εξοικειωμένους σε τεχνικά θέματα ή σε δυσνόητες ορολογίες καθώς επίσης και με επίδειξη χαρακτηριστικών δειγμάτων (Εικόνα 11).
 
Μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση ότι όλοι οι συμμετέχοντες επιζητούσαν να επισκεφτούν τις στοές με κάθε τρόπο ώστε να νοιώσουν μία πρωτόγνωρη εμπειρία στα υπόγεια μεταλλευτικά έργα, τα οποία όπως είναι γνωστό αποτελούν ένα μοναδικό -σε παγκόσμιο επίπεδο- πυλώνα της πολιτιστικής μεταλλευτικής κληρονομιάς της Λαυρεωτικής. Χαρακτηριστική είναι η Εικόνα 0 όπου διακρίνονται οι επισκέπτες στην Καμάριζα προσπαθώντας να εισέλθουν στη στοά “Παρών”, που δεν είναι όμως επισκέψιμη διότι μετά από μικρή απόσταση από την είσοδο είναι απροσπέλαστη λόγω καταπτώσεων.
 
Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι δυστυχώς η “πολιτεία” (με την ευρύτερη έννοια συμπεριλαμβάνοντας όλους τους αρμόδιους εμπλεκόμενους φορείς) δεν έχει ακόμη εξασφαλίσει την υποδομή προκειμένου να καταστούν ορισμένες τουλάχιστον, από το τεράστιο δίκτυο των προϊστορικών-αρχαίων και νεότερων στοών, επισκέψιμες και ανοιχτές με ασφάλεια για το ευρύ κοινό (μόνο ερευνητές και καθηγητές με σπουδαστές επισκέπτονται τις στοές όπως στην Εικόνα 18, συνοδευόμενοι από εξειδικευμένους οδηγούς). Η αρνητική μου απάντηση για να επισκεφτούν τα υπόγεια μεταλλευτικά έργα, απογοητεύει τους επισκέπτες, οι οποίοι ρωτούν επιμόνως να πληροφορηθούν γιατί η πολιτεία δεν έχει αξιοποιήσει τον υπόγειο αυτό “θησαυρό”, ώστε να μπορεί ο Έλληνας αλλά και ο ξένος να τον θαυμάσουν!!
 
 
Σαν “αντίβαρο” εντάξαμε στο πρόγραμμα της ξενάγησης την επίσκεψη του μεταλλευτικού χώρου με το όνομα 3o χλμ. , που απέχει 3 χλμ. από το Λαύριο πολύ κοντά στον δρόμο Λαυρίου – Αγίου Κωνσταντίνου (Καμάριζας) , όπου ο επισκέπτης μπορεί να φωτογραφηθεί (Εικόνες 1, 4, 8, 12) στην είσοδο νεότερων μεταλλευτικών εργασιών (19ος αι.-έως αρχές 20ου αι ), ενώ λίγα μέτρα από την είσοδο έχει την ευκαιρία να παρατηρήσει υπολειμματικές αρχαίες στοές (Εικόνα 22) αλλά και ορυκτά στη θέση τους. Ωστόσο δεν είναι το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα στοάς και αποτελεί μία “προσωρινή λύση”, ώστε να πάρει μία πρώτη γεύση ο επισκέπτης από τον υπόγειο πολιτιστικό πλούτο της Λαυρεωτικής .
 
Με την εμπειρία που απέκτησα στα χρόνια αυτά, ξεναγώντας ένα ευρύ πεδίο κοινού, θεωρώ ότι η υπόγεια μεταλλευτική περιήγηση έλκει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε σύγκριση με άλλους θεματικούς τομείς, προσελκύοντας ιδιαίτερα τις νεότερες ηλικίες . Κατά συνέπεια θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα εναλλακτικό τουριστικό προϊόν, το οποίο θα συνέβαλε στην αλματώδη αύξηση της επισκεψιμότητας και επομένως στην οικονομική αυτονομία του, υπό ένταξη στην UNESCO, Γεωπάρκου της Λαυρεωτικής , που είναι και το ζητούμενο.
 

Μεταλλευτική Περιήγηση ΑΕ (I)

Μεταλλευτική Περιήγηση ΑΕ (II)

Η Σέριφος και η μεταλλευτική περιήγηση

Η μεταλλευτική περιήγηση θέλει και “κόπο” αλλά και “τρόπο”!!

 

Μεταλλευτική Περιήγηση

Σχετικά Άρθρα