Πηγή: energypress.gr
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, παρουσίασε σήμερα στη Βουλή τους άξονες της στρατηγικής μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κατοικιών ως το 2030, μέσω προγραμμάτων τύπου «Εξοικονομώ».
Η παρουσίαση σε κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου, της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων, της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.
Κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής αποτελεί επίσης η εκπόνηση νέου ενεργειακού σχεδιασμού, στη βάση των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έθεσε ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους για το 2030, ως προς τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στους οποίους καλείται να ανταποκριθεί η Ελλάδα. Βασικό εργαλείο για την επίτευξη του στόχου αποτελεί το Ταμείο Ανάκαμψης, δεδομένου ότι η πλειονότητα των πόρων (σχεδόν 40%) θα κατευθυνθούν σε δράσεις που υποστηρίζουν την πράσινη ανάκαμψη.
Σύμφωνα με πληροφορίες η στρατηγική μετάβασης περιλαμβάνει 8 άξονες που κωδικοποιούνται ως εξής:
-
Απολιγνιτοποίηση: Όπως έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, το σύνολο των λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ θα αποσυρθούν ως το 2023, ενώ η -υπό κατασκευή- μονάδα Πτολεμαΐδα 5 θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου το 2025, νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό. Παράλληλα εφαρμόζεται το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με πόρους άνω των 5 δισ. ευρώ για τις τοπικές κοινωνίες που πλήττονται από τη διακοπή της λιγνιτικής δραστηριότητας.
Το σχέδιο απολιγνιτοποίησης αποτελεί «σημείο-κλειδί» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Υπουργός, για την από εδώ και πέρα βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Τα έως τώρα δεδομένα που προκύπτουν από την λιγνιτική παραγωγή επιτάσσουν την άμεση λήψη μέτρων τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος όσο και για την βιωσιμότητα της ΔΕΗ που λειτουργεί τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο τον λιγνίτη.
Αυτό γιατί κάθε λιγνιτική μεγαβατώρα εκπέμπει από 1,2 έως 1,4 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, επιβαρύνοντας τόσο το περιβάλλον όσο και το κόστος ενέργειας για την Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Το εν λόγω κόστος, υπολογίζοντας το κόστος ρύπων, καταλήγει να προσεγγίζει τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή με ζημία περί τα 40 ευρώ σε σχέση με την τιμή της αγοράς. Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης, όλες οι λιγνιτικές μονάδες θα έχουν αποσυρθεί μέχρι το 2023 εκτός από μία που θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου το 2025.
-
Αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή τουλάχιστον στο 61% έως το 2030. Κεντρικό στοιχείο αποτελεί η ολοκλήρωση του Υδροηλεκτρικού της Μεσοχώρας στον Αχελώο μετά την απεμπλοκή του, καθώς είχε μείνει ημιτελές εδώ και χρόνια. Με βασική πρόθεση την μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου προχωράει στην δεύτερη φάση απλοποίησης της διαδικασίας αδειοδότησης των ΑΠΕ. Ωστόσο, βασικές προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ στο ελληνικό ενεργειακό σύστημα είναι η εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης (1,2 GW μέχρι το 2030) καθώς και η αναβάθμιση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας που θα μπορούν να «σηκώσουν» το αυξημένο «πράσινο» φορτίο.
-
Η ανάδειξη νέων «πράσινων» νησιών, μετά την Τήλο και τον Αη Στράτη, που μπορούν να αποτελέσουν διεθνή παραδείγματα για υψηλή διείσδυση ΑΠΕ και απεμπλοκή από τα ορυκτά καύσιμα στην παραγωγή ενέργειας και τις μεταφορές.
Η απανθακοποίηση των νησιών και ο πολλαπλασιασμός των «πράσινων νησιών» στα πρότυπα της Αστυπάλαιας αποτελεί κεντρική πρόθεση της κυβέρνησης και προς τούτο, το Υπουργείο έχει ήδη προχωρήσει στην σύσταση ειδικής επιτροπής για την αξιολόγηση των σχεδίων που θα υπαχθούν στο ευρωπαϊκό σχέδιο χρηματοδότησης για την απανθρακοποίηση των νησιών. Συγκεκριμένα, τα διαθέσιμα κεφάλαια – δημόσια δαπάνη αναμένεται να φτάσουν περίπου το 1 δις ευρώ, κινητοποιώντας επιπλέον 1,8 δις ευρώ.
-
Περαιτέρω ανάπτυξη των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών. Μετά τις Κυκλάδες και την Κρήτη, παίρνουν σειρά τα Δωδεκάνησα (Κάρπαθος, Ρόδος, Σύμη, Κως-Κάλυμνος, Πάτμος και Αρκιοί) και το Βορειοανατολικό Αιγαίο (Λήμνος, Άγιος Ευστράτιος, Σκύρος, Λέσβος, Χίος -Ψαρά, Σάμος – Φούρνοι – Θύμαινα, Ικαρία και Αγαθονήσι).
Ξεχωρίζουν τα στρατηγικής σημασίας έργα διασύνδεσης των ελληνικών νησιών με ιδιαίτερη σημασία αυτό της Κρήτης και το οποίο αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη τόσο από την άποψη ασφάλειας του συστήματος όσο και από την άποψη του καταναλωτή με περιορισμό του κόστους. Βάσει χρονοδιαγράμματος, η διασύνδεση των Δωδεκανήσων αναμένεται να ξεκινήσει το 2025 και να ολοκληρωθεί το 2027, ενώ η διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου το 2025 και 2029, αντίστοιχα, απορροφώντας επενδύσεις ύψους 900 εκατ. ευρώ.
-
Επέκταση των δικτύων φυσικού αερίου σε νέες περιοχές της χώρας. Έτερος άξονας πολιτικής του Υπουργείου είναι ο εκσυγχρονισμός και επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου, πρωτοβουλία που συγκεντρώνει επενδύσεις περί του ενός δις ευρώ, και επιτρέπει την μελλοντική τους αξιοποίηση για την μεταφορά υδρογόνου. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην πρόσφατη πρόσκληση του αρμόδιου Υπουργείου, κατατέθηκαν 20 αιτήσεις για επενδυτικά σχέδια παραγωγής πράσινου υδρογόνου, αναδεικνύοντας τις σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου
-
Ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων. Εντός του καλοκαιριού θα ανακοινωθούν προγράμματα για κατοικίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με ειδική πρόβλεψη για τον τουριστικό κλάδο και με αλλαγή των κριτηρίων υπαγωγής προκειμένου οι πόροι να διοχετεύονται κατά προτεραιότητα στα κτίρια με μεγαλύτερη ανάγκη ενεργειακής αναβάθμισης. Ως το 2030 εκτιμάται ότι θα αναβαθμιστούν 600.000 κτίρια.
-
Επένδυση σε νέες τεχνολογίες όπως είναι η αποθήκευση ενέργειας, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, το υδρογόνο.
-
Η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, με στόχο το 2030 ένα στα τρία νέα οχήματα που κυκλοφορεί στη χώρα να είναι ηλεκτρικό.