Θεσμικό πλαίσιο προστασίας Γεωτόπων*

Γεωπάρκο Λέσβου

Φυσικό Πάρκο Ψηλορείτη

Το γεωπεριβάλλον είναι αναπόσπαστο τμήμα του φυσικού περιβάλλοντος, δυναμικά και διαρκώς εξελισσόμενο. Εξ αυτού του λόγου, βρίσκεται σε συνεχή αλληλεπίδραση με όλες τις φυσικές διεργασίες, αλλά και τη δραστηριότητα του ανθρώπου σε αυτό. Συγκεκριμένα, το αβιοτικό περιβάλλον συνδέεται άμεσα με τη διάδοση και εξέλιξη των βιοτικών στοιχείων και κατ΄ επέκταση, με την ύπαρξη και ανάπτυξη του ανθρώπινου πολιτισμού.

Είναι, λοιπόν, προφανές ότι η ανθρώπινη ιστορία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους γεώτοπους, στους οποίους έζησαν οι πρόγονοι. Παράλληλα, η γεωιστορική διαδρομή του πλανήτη μας αποτυπώνεται στους γεωτόπους, οι οποίοι βοηθούν και να κατανοήσουμε τις διαδικασίες εξέλιξης της ζωής.

Ο Ελληνικός χώρος, σε σύγκριση με άλλες περιοχές του πλανήτη, παρουσιάζει υψηλή γεωποικιλότητα, η οποία έχει εξέχουσα περιβαλλοντική, επιστημονική, εκπαιδευτική και πολιτιστική αξία. Η προστασία αυτού του πλούτου, ενδιαφέρει άμεσα για τη διατήρηση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου ποιότητα ζωής των κατοίκων της χώρας.

Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των γεωτόπων, αλλά και η διοικητική πρακτική των αρμοδίων υπηρεσιών δεν έχουν, μέχρι σήμερα, προστατέψει σε ικανοποιητικό βαθμό, ούτε και έχουν αναδείξει την ιδιαιτερότητα και τη δυναμική των γεωτόπων σε συνάρτηση με τον χώρο που εδράζονται.

ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΓΛΟΥ ΣΑΓΙΑΣ ΠΕΡΔΙΚ4 2017 by tzeferisp on Scribd

Περαιτέρω, το εν λόγω πλαίσιο και η εφαρμογή του δεν λαμβάνει σε καμία περίπτωση υπ΄ όψη τις ανάγκες, αλλά και τις δυνατότητες των τοπικών κοινωνιών, με αποτέλεσμα κάθε σχεδιασμός προστασίας και ανάπτυξης να κινδυνεύει να αποβεί είτε ουτοπικός είτε ασφυκτικός, καθώς αποκόβει το προστατευτέο αντικείμενο από τα άμεσα και φυσικά υποκείμενα αναφοράς του, που είναι οι ίδιοι οι κάτοικοι της περιοχής.

Φυσικό Πάρκο Σητείας

Φυσικό Πάρκο Ψηλορείτη

Γεωπάρκο Χελμού Βουραϊκού

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να συμβάλει στη βέλτιστη προστασία των γεωτόπων και στην αειφορική ανάδειξή τους. Προκειμένου να προσεγγιστεί αυτός ο στόχος, ερευνάται το κανονιστικό πλαίσιο και προτείνονται θεσμικές προσεγγίσεις, διαφορετικές από αυτές που μέχρι σήμερα έχουν υιοθετηθεί. Επίσης, συζητείται η αναγκαιότητα της ευελιξίας των αναπτυξιακών σχεδιασμών, προκειμένου να μπορούν αυτοί να ανταποκριθούν στις ιδιαιτερότητες, όχι μόνο των φυσικών στοιχείων που θα κληθούν να «αγκαλιάσουν», αλλά και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της τοπικής κοινωνίας στην οποία αναφέρονται.

*Το παρόν άρθρο βασίζεται στη μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία της Αντωνίνας Παπαθανάσογλου, με θέμα: «Κατευθύνσεις πλαισίου προστασίας και ανάδειξης γεωτόπων: Τα παραδείγματα της Μηλιάς Γρεβενών και της Κωπαΐδας - Προβλήματα και Προοπτικές» στο πλαίσιο του ΔΠΜΣ «Περιβάλλον & Ανάπτυξη» του ΕΜΠ.

[Επιμέλεια: Π. Τζεφέρης]

Γεωπάρκα, τα κορυφαία εργαλεία γεωδιατήρησης

Βιώσιμος Γεωτουρισμός
Ομιλίες Ημερίδας για την Γεωποικιλότητα και το Γεωπάρκο Λαυρεωτικής