ΓΕΩΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ/ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΟ ΛΑΥΡΙΟ

Γεωπάρκο και Γεωδιαδρομές της Λαυρεωτικής

Η Γεωλογική Κληρονομιά είναι μια νέα έννοια, που προϋποθέτει την ολοκληρωμένη αντίληψη της φύσης, αλλά και μια διαφορετική αντίληψη για τη θεώρηση του περιβάλλοντος. Η γεωλογική – γεωμορφολογική κληρονομιά είναι το σύνολο των γεωτόπων, αποθέσεων, μορφών και διαδικασιών, οι οποίοι συνθέτουν τη γεωλογική ιστορία κάθε περιοχής. Η έννοια  της διατήρησης της γεωλογικής – γεωμορφολογικής κληρονομιάς είναι μία έννοια κατεξοχήν πολιτιστική.

Oι γεώτοποι αποτελούν τη Γεωλογική Κληρονομιά και συνθέτουν τη γεωλογική ιστορία κάθε περιοχής. Οι γεώτοποι είναι τα «βιβλία της Γης». Σε κάθε περιοχή του πλανήτη μας βρίσκονται γεωλογικές θέσεις-γεώτοποι που μας διηγούνται την ιστορία της Γης στη συγκεκριμένη περιοχή.Οι Γεώτοποι  δεν αφορούν μόνο σε πετρώματα και γεω-ανάγλυφο αλλά κυρίως στους ανθρώπους και ιδιαίτερα σε αυτούς που ζουν μέσα σε αυτά!

Η ανάδειξη θέσεων γεωτόπων και η θεσμοθέτηση γεωπάρκων, η δημιουργία θεματικών τοπικών μουσείων, κέντρων πληροφόρησης και υποδομών για την προσπέλαση των πολιτών στις περιοχές αυτές, η ανάπτυξη υπαίθριων δραστηριοτήτων παρατήρησης της φύσης, περιβαλλοντικής ενημέρωσης και αναψυχής καθώς και η προβολή των φυσικών μνημείων συντέλεσε στην ανάπτυξη νέων μορφών τουρισμού όπως ο γεω-τουρισμός που εστιάζει το ενδιαφέρον των επισκεπτών στα γεω-μνημεία και συνδυάζει το επιστημονικό ενδιαφέρον, την εκπαιδευτική διάσταση και την αισθητική απόλαυση των δημιουργημάτων της φύσης.

Πόσες είναι οι θέσεις των γεωτόπων που πρέπει να διατηρήσουμε, οι θέσεις που αποτελούν τη γεωλογική μας κληρονομιά, συνθέτουν τη γεωλογική ιστορία της κάθε περιοχής και ικανοποιούν τη γεωποικιλότητα της;  Η απάντηση είναι όσο περισσότερες μπορούμε αφού κάθε μια από αυτές τις θέσεις διηγούνται ένα στιγμιότυπο μικρό ή μεγαλύτερο της μακρόχρονης ιστορίας της γής. Οι γεώτοποι είναι μία δυναμική έννοια και είναι τόσο περισσότεροι, όσο περισσότερους μπορούμε να αναδείξουμε και να ερμηνεύσουμε με το κατάλληλο πληροφοριακό, εκπαιδευτικό, ενημερωτικό υλικό. Η ερμηνεία λοιπόν (interpretation) είναι μια καθοριστική έννοια για την ανάδειξη των γεωτόπων, τη διατήρηση και τη διαχείριση τους . Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τα γεωπάρκα, με μερικές ακόμη προϋποθέσεις που θα αναλύσουμε στη συνέχεια, στον ορισμό των γεωπάρκων. Με άλλα λόγια γεώτοποι και γεωπάρκα εμπεριέχουν στον ορισμό τους, όχι μόνο το γεωλογικό και γεωμορφολογικό στοιχείο, που βρίσκεται στη φύση, αλλά και την ερμηνεία, προβολή και διαχείριση τους, έννοιες με τις οποίες συνδέεται η προστασία και διατήρηση τους.

Τα σημαντικότερα Γεωπάρκα σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο εντάσσονται στο δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων (www.europeangeoparks.org) και στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO (www.unesco.org), Στον τόπο μας, έχουν συμπεριληφθεί στα Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων: το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου (2000), το Φυσικό Πάρκο Ψηλορείτη (2001), το Εθνικό Πάρκο Χελμού – Βουραϊκού (2009) και η περιοχή του Εθνικού Δρυμού Βίκου – Αώου (2010). Ελληνικό Φόρουμ Γεωπάρκων

Το ΙΓΜΕΜ έχει μια σημαντική συνεισφορά στον τομέα Γεώτοποι-Γεωπάρκα προσπαθώντας να εκπονήσει ολοκληρωμένα διαχειριστικά σχέδια λειτουργίας και ανάξειξής τους. Η σειρά «Γεωδιαδρομές στην Ελλάδα» είναι πιλοτική έκδοση του ΙΓΜΕ που ξεκίνησε με τη χρηματοδότηση του Γ΄ ΚΠΣ για το έργο: «Ανάδειξη γεωτόπων-γεωπάρκων, συμβολή στην αειφόρο ανάπτυξη» και το υποέργο: «Δημιουργία υλικού προβολής, διάδοσης, ευαισθητοποίησης για τους γεώτοπους και τα γεωπάρκα» και συνεχίζεται με το έργο του ΕΠΣΑ « Γεωλογική πολυθεματική χαρτογράφηση σε στρατηγικές και επιχειρησιακές κλίμακες για επιλογές αναπτυξιακών, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών στόχων (ΓΕΩΧΑΡΤ)» και συγκεκριμένα με το Υποέργο «Γεώτοποι,Γεωδιαδρομές, υποδομή για Γεωπάρκα και ενταξή τους στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων UNESCO (ΓΕΩΠΑ)»

Στις 10 Ιουνίου 2015 θα πραγματοποιηθεί στο Λαύριο ημερίδα που διοργανώνει η η Δ/νση Γεωλογίας του ΙΓΜΕ σε συνεργασία με τον Δήμο Λαυρεωτικής, με θέμα: Γεωπάρκο Λαυρεωτικής, Όραμα για Eκπαίδευση και Διεθνή Γεωτουρισμό.

(Ολες οι ανωτέρω “συνδέσεις” κατέβηκαν με προφανή σκοπό την ανανέωσή τους από το ΙΓΜΕ)


[Επιμέλεια: Π. Τζεφέρης]
 

Σχετικά Άρθρα