Την τελευταία δεκαετία, η υπόγεια εξόρυξη μαρμάρου επιλέγεται πλέον ολοένα και συχνότερα από τις λατομικές επιχειρήσεις μαρμάρου εξυπηρετώντας συγκεκριμένες ανάγκες και αξιοποιώντας συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Προηγουμένως, υπόγειες εξορύξεις μαρμάρου εφαρμόζονταν κυρίως στην γειτονική Ιταλία (πχ. στην Carrara), όπου η εξόρυξη είναι πλήρως μηχανοποιημένη και ήδη υλοποιείται με σχετική επιτυχία για αρκετές δεκαετίες.
Καρράρα: εκεί που το μάρμαρο σηματοδοτεί τον τόπο..
Η υπόγεια εξόρυξη στην γειτονική Ιταλία! Στην Ελλάδα;
Γενικά η υπόγεια εκμετάλλευση τίθεται ως ζήτημα όταν η σχέση αποκάλυψης (μεταξύ κοιτάσματος και στείρων) είναι τέτοια ώστε η επιφανειακή εξόρυξη και μόνο να κρίνεται απαγορευτική από οικονομική άποψη. Επίσης τίθεται σε ειδικές περιπτώσεις που το ανάγλυφο είναι πολύ έντονο ή πρόκειται για κοιτάσματα μεγάλου βάθους ή για κατεξοχήν περιβαλλοντικούς (και αδειοδοτικούς γενικότερα) λόγους διότι περιορίζει ή και μηδενίζει την επέμβαση στο επιφανειακό ανάγλυφο και ακόμη δεν απαιτεί μεγάλες εκτάσεις για απόθεση στείρων.
Ακολούθησαν οι εταιρείες που ασχολούνται με το ελληνικό μάρμαρο στην Βόρεια κυρίως Ελλάδα, Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας-Θράκης, με την ίδια μέθοδο «θαλάμων και στύλων», επίσης στο Βώλακα και στο Γρανίτη Δράμας, όπου οι φυσικο-μηχανικές ιδιότητες των πετρωμάτων αποδεικνύΣτην Ελλάδα, η υπόγεια εξόρυξη πέραν από τα μεταλλεία, έχει δειλά αρχίσει να εφαρμόζεται στα λατομεία μαρμάρων με την μέθοδο θαλάμων και στύλων, συνδυαστικά με την επιφανειακή εκμετάλλευση. Αν εξαιρέσει κανείς την μεμονωμένη περίπτωση «Σακιώτη Λαυρίου» στις αρχές του 20ου αι. (Εικ.1), η υπόγεια εξόρυξη λατομικών ορυκτών στην σύγχρονη εποχή ξεκίνησε από την δεκαετία του ’90 στο Λατομείο του Διονύσου (Διονυσοβούνι Αττικής) και στη συνέχεια στο λατομείο της ίδιας εταιρίας στο Βώλακα Δράμας (Dionyssomarble SA και σήμερα NORDIA ENERGY). (Εικ.2)
Υπόγεια εκμετάλλευση ελληνικού μαρμάρου στο Βώλακα
Πρώτη από αυτές, το 2013, η εταιρεία «FHL Κυριακίδης Μάρμαρα Γρανίτες ΑΒΕΕ» στο λατομείο της στο Βώλακα (θέση Σορνιάλκι) όπου η παραγωγή της υπόγειας εκμετάλλευσης σύντομα ξεπέρασε τα 40 χιλ. κυβ. ετησίως (σε σύνολο παραγωγής 60 χιλ. κυβ.) και σήμερα 6 χρόνια μετά την έναρξη μπορούν να εξαχθούν απολύτως θετικά συμπεράσματα ως προς την εφαρμογή αυτή. Η ίδια εταιρεία επεξέτεινε την «υπόγεια» παραγωγική της δράση και σε άλλα λατομεία επίσης στην περιοχή της Δράμας (θέσεις Γέφυρες, Τσακαλίνα Νευροκοπίου, Δροσερό Ρέμα Γρανίτη και στο λατομείο «venus» στο Βώλακα) τα οποία βρίσκονται σε προπαρασκευαστικό επίπεδο και όπου τα επιμέρους αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά αναδεικνύοντας τα ουσιαστικά πλεονεκτήματα της υπόγειας εκμετάλλευσης: την εκλεκτική προσβολή και απόληψη του μαρμαροφόρου υλικού αλλά και τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Στη συνέχεια η εταιρεία «ΠΑΥΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΜΑΡΜΑΡΑ-ΓΡΑΝΙΤΕΣ» ξεκίνησε κι αυτή υπόγεια εκμετάλλευση στην περιοχή Γρανίτη Νευροκοπίου Δράμας, που αποτελεί μέρος του ευρύτερου ενιαίου λατομείου που παράγει το περίφημο παγκοσμίως λευκό μάρμαρο «Αριστον» (Εικ. 4) και τέλος η εταιρεία ΙΚΤΙΝΟΣ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. στο λατομείο της στη θέση Λεπτοκαρυές όπου εξορύσσεται το λευκό δολομιτικό μάρμαρο Βώλακα (Εικ. 7,8). Και στα δύο υπάρχει αρμονικός συνδυασμός της επιφανειακής με την υπόγεια εκμετάλλευση.
Πέτρου Τζεφέρη: Η υπόγεια εξόρυξη του ελληνικού μαρμάρου (ΙI)