[του Ν. Αρβανιτίδη] [by Dr. N. Arvanitidis]
Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, και πιο συγκεκριμένα στην περίοδο 2011-2015, η Φινλανδική οικονομία βρέθηκε μπροστά σε μια καθοδική πορεία, μαζί με την εμφανή παρουσία ανησυχητικών τάσεων και συχνών αναταράξεων. Μια σειρά από σχετικά μεγέθη «κτύπησαν κόκκινο», με πιο χαρακτηριστικές ενδείξεις αυτών της αύξησης του πληθωρισμού, της ανεργίας και του δημόσιου χρέους, και της μείωσης του ΑΕΠ. Σημαντικοί αναπτυξιακοί τομείς με σημαντική συμβολή στην παραγωγική οικονομία της χώρας καλούνταν να πάρουν δύσκολες και καθοριστικές αποφάσεις, αλλά και να βρουν λύσεις λειτουργικής, επιχειρησιακής και επιχειρηματικής βιωσιμότητας. Η «πατριωτική» Nokia, το «καμάρι» της φινλανδικής τεχνολογίας και καινοτομίας, ίσως η «πραγματική» σημαία της χώρας, βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση, με την επακόλουθη πώληση της στην Microsoft να δημιουργεί αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχολογία και την αυτοπεποίθηση των πολιτών.
Γιατί είναι χαρακτηριστικό, κυρίως των χωρών του ευρωπαϊκού βορρά, ο πατριωτισμός και η λεγόμενη εθνική υπερηφάνεια να μην σχετίζονται μόνο με την ιστορία και τα σύμβολα, αλλά να ταυτίζονται περισσότερο με την πετυχημένη επιχειρηματικότητα, τις υψηλές επιδόσεις και την διεθνοποιημένη παραγωγικότητα. Οι πολίτες θεωρούν τον εαυτό τους μέρος της παγκόσμιας φήμης και αποδοχής που τυγχάνουν οι δικές τους επιχειρήσεις όπως, Nokia για τους Φινλανδούς, Volvo, Ericsson, Ikea για τους Σουηδούς και Equinor ASA / Statoil για τους Νορβηγούς. Εταιρείες που ανεξάρτητα από το δημόσιο ή ιδιωτικό καθεστώς που τις διακρίνει αποτελούν διαχρονικούς πυλώνες παραγωγικής οικονομίας και απασχόλησης στην αναπτυξιακή διαδρομή των χωρών αυτών.
Loading…
Reload document 
Open in new tab Το Φινλανδικό λοιπόν πολιτικό σύστημα, με την υποστήριξη, τη συμμετοχή και την συναίνεση των πολιτών, ανασκουμπώθηκε, επαναπροσδιόρισε στρατηγικές και επικαιροποίησε στόχους, αναδιοργάνωσε την δημόσια δίοικηση και μείωσε την γραφειοκρατία, δημιούργησε ευνοϊκότερες συνθήκες για νέες επενδυτικές προκλήσεις και γενικά ξανασχεδίασε τον αναπτυξιακό χάρτη της χώρας. Ήδη από το 2016 κιόλας, όλες αυτές οι πρωτοβουλίες και κινήσεις άρχισαν να αντιστρέφουν την κατάσταση με φανερή την ανάταση της οικονομίας, με όλους τους σχετικούς δείκτες πλέον να παρουσιάζουν θετικές τάσεις και μετά το 2018 να φέρνουν την Φινλανδία στις κορυφαίες θέσεις παγκόσμιας κατάταξης σε πολλές κατηγορίες που αναφέρονται σε οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα (http://www.stat.fi/tup/satavuotias-suomi/suomi-maailman-karjessa_en.html). Την ίδια περίοδο φρόντισε να επανακτήσει σε μεγάλο βαθμό την ιδιοκτησιακή κυριαρχία της Nokia. Και δεν είναι σήμερα η Φινλανδία μόνο μια χώρα με υψηλό δείκτη προσέλκυσης επενδύσεων (https://www.investinfinland.fi/-/study-finland-astounds-as-the-most-attractive-eu-country-for-fdi), αλλά ακόμη σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών ζουν σε αυτή οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι του κόσμου (https://www.theguardian.com/world/2018/mar/14/finland-happiest-country-world-un-report). Ακόμη το εκπαιδευτικό σύστημα είναι παγκόσμια γνωστό και πολυφημισμένο για την αποτελεσματικότητα και τις επιδόσεις του, ενώ καλοδομημένο και λειτουργικό είναι και το σύστημα υγείας της χώρας. Συστήματα που συνιστούν κεντρικούς πυλώνες ενός κοινωνικού κράτους όπου οι οικονομικές δραστηριότητες υπηρετούν κατά κύριο λόγο τις ανθρώπινες αξίες και το βιώσιμο περιβάλλον. Γι’ αυτό και η Φινλανδία κατέχει επίσης υψηλή θέση κατάταξης μεταξύ των πιο «πράσινων» χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημαντική συμβολή στην ολική επαναφορά της Φινλανδικής οικονομίας, κεντρικό ρόλο και μεγάλη αναπτυξιακή αξία είχε και έχει η παραγωγική αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας. Στις διορθωτικές κινήσεις και την βιομηχανική επαναπλοήγηση που δρομολόγηθηκε η Φινλανδία υπενθύμησε και επανέλαβε σε όλους τους τόνους και για πολλοστή φορά ότι ήταν, είναι και θα περαμείνει χώρα μεταλλευτική. Μάλιστα σήμερα και στο μέλλον σε μεγαλύτερο βαθμό και κλίμακα, και σε κάθε περίπτωση ολοκληρώνοντας τις μεταλλευτικές επενδύσεις με ταχύτερους ρυθμούς και διαδικασίες, και πάντοτε με όρους και αρχές βιώσιμης ανάπτυξης. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι η Φινλανδία είναι η νούμερο ένα χώρα στον κόσμο σε ότι αφορά στην προσέλκυση μεταλλευτικών επενδύσεων (https://www.fraserinstitute.org/studies/annual-survey-of-mining-companies-2017).
Με τα 42 ενεργά μεταλλεία που διαθέτει είναι η μεγαλύτερη μεταλλευτική χώρα στην Ευρώπη και μια από τις σπουδαιότερες στον κόσμο (http://www.gtk.fi/export/sites/fi/ajankohtaista/viestintamateriaalit/geofoorumi/arkisto/geofoorumi_2_2018.pdf) Παράγει περισσότερο χρυσό από κάθε άλλη χώρα της Ευρώπης, αλλά κυριαρχεί και στην παραγωγή χρωμίου, νικελίου, χαλκού, ψευδαργύρου, παλλαδίου και πλατίνας. Ο ετήσιος τζίρος της μεταλλευτικής βιομηχανίας ανέρχεται συνολικά σε 10 δισ. ευρώ. Η χώρα διαθέτει σύγχρονη και ευέλικτη μεταλλευτική στρατηγική που της επιτρέπει να προσαρμόζεται κάθε φορά σε νέες προκλήσεις και συνθήκες που προκύπτουν από την μεταβαλλόμενη ζήτηση και τις δυναμικές αλλαγές της μεταποιητικής βιομηχανίας. Η τρέχουσα εξέλιξη στην διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση ορυκτών πρώτων υλών λιθίου, κοβαλτίου, γραφίτη και βαναδίου την βρίσκει έτοιμη να δημιουργήσει την δικές της αλυσίδες αξίας σε ότι αφορά στην παραγωγή μπαταριών λιθίου και ηλεκτρικών αυτοκινήτων, καθώς και στην ανάπτυξη των λεγόμενων «πράσινων» τεχνολογιών που υποστηρίζουν τα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η Φινλανδία κατόρθωσε στηριζόμενη στις δικές τις παραγωγικές δυνάμεις και αναπτυξιακές επιλογές να αλλάξει την όποια εύθραυστη οικονομική κατάσταση αντιμετώπισε, όχι απλά μόνο αλλάζοντας μερικώς δρόμο και κατεύθυνση, αλλά αντιστρέφοντας πλήρως τα δεδομένα για να επανέλθει πάλι σήμερα στην κορυφή. Η Φινλανδία είναι και αποτελεί πρότυπο για όλες τις χώρες της Ευρώπης και αλλού, με παρόμοια χαρακτηριστικά σε ότι αφορά στο μέγεθος, τον πληθυσμό, τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, την κλίμακα της οικονομίας και τις αναπτυξιακές δυνατότητες. Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια είναι να υπάρχουν στρατηγικές, σχέδια, επιλογές και αποφάσεις που εφαρμόζονται στην πράξη, κάτι που προφανώς δεν μπορεί να συμβεί χωρίς ορθολογισμό, πολιτική βούληση και κοινωνική συνοχή.
[Επιμέλεια: Π. Τζεφέρης]
Πηγές
–http://futuremineandmineral.com/:
– «How to attract investors: Criticality of Information and Regulation», Mika Nykänen, Director General of Geological Survey of Finland
– «Responsibly maximizing the value of Finnish minerals», Matti Hietanen, CEO of Finnish Minerals Group