ΑΡΘΡΑΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΑΡΜΑΡΟΕΞΟΡΥΚΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Η σημειολογία του τομέα εξόρυξης μαρμάρου μέσα στην κρίση! (Ι)

Του Δρ. Τζεφέρη Πέτρου*, αναδημοσίευση από το capital.gr

Ο τομέας του μαρμάρου συνιστά μια ελπίδα μέσα στην οικονομική κρίση. Όχι μόνο ως αριθμητικό μέγεθος αλλά και ως συμβολισμός. Διότι δεν ήταν ένας παραδοσιακός παραγωγικός τομέας που συνέχισε απλά και τυχαία την αναπτυξιακή του πορεία, business as usual, αλλά που χρειάστηκε και χρειάζεται καθημερινά μια δυναμική αλλαγών αυξάνοντας την εξωστρέφεια, την ευελιξία του και την ανταγωνιστικότητά του σε διεθνές επίπεδο. Γιατί σε μια χώρα που το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ανεργία και η έλλειψη παραγωγικής βάσης, προσφέρει στην πραγματική οικονομία, ειδικότερα την τοπική οικονομία και τη συγκράτηση του πληθυσμού στην ύπαιθρο. Γιατί επιτυγχάνει σχετικά υψηλή παραγόμενη αξία ανά απασχολούμενη έκταση γης σε σχέση με άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Γιατί ακόμη λειτουργεί με πολλαπλασιαστή απασχόλησης πάνω από 3, δηλ. για κάθε μία θέση εργαζόμενου στον συγκεκριμένο τομέα στην τάδε περιοχή, δημιουργούνται και συντηρούνται 3 και πλέον συνολικά θέσεις εργασίας σε διάφορους άλλους κλάδους της περιφερειακής οικονομίας.

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικότερα τα βασικά δεδομένα της επιτυχίας, αλλά και τα αδύνατα σημεία και τις τυχόν απειλές που υφίστανται σε μια συνοπτική swot ανάλυση του τομέα μαρμάρου: 1. Δυνατά σημεία (Strengths), 2. Αδύνατα σημεία (Weaknesses), 3. Ευκαιρίες (Opportunities), 4. Απειλές (Threats).

1. Καταρχήν υπάρχει η βάση, το εξαιρετικής ποιότητας και ποικιλίας ελληνικό μάρμαρο, ειδικά το λευκό που συνιστά διαχρονικό ζητούμενο από την παγκόσμια αγορά. Το ίδιο μάρμαρο που υπηρέτησε τα αριστουργήματα της γλυπτικής και της αρχιτεκτονικής της αρχαίας Ελλάδας χρησιμοποιείται και σήμερα. Τότε ήταν Παρθενώνας, το Ερέχθειο, η Αφροδίτη της Μήλου, ο Ερμής του Πραξιτέλη κ.α. Τώρα είναι το μεγάλο τζαμί στο Αμπού Ντάμπι, οι reflection towers στη Σιγκαπούρη, το Εθνικό Κοινοβούλιο του Ουζμπεκιστάν, οι τόποι προσευχής στη Μέκκα και Μεδίνα (Σαουδική Αραβία) και το Μπαχάι της Ινδίας, το εμπορικό κέντρο στην περιοχή Burj του Ντουμπάι, o ουρανοξύστης 280 στην Park Αvenue και το κτίριο της General Motors στη Νέα Υόρκη, ο ουρανοξύστης Lotus στη Ντόχα του Κατάρ και δεκάδες άλλα μεγάλα έργα. Όλα τα εμβληματικά αυτά οικοδομήματα ανά τον κόσμο είναι επενδυμένα με ελληνικό μάρμαρο.

Τότε ήταν τα λατομεία της Πεντέλης, της Πάρου, της Νάξου, της Τήνου, των Κροκεών, της Χασάμπαλης αλλά και της Θάσου, τώρα είναι κυρίως τα λατομεία του Βώλακα, της Καβάλας αλλά και των Κυκλάδων, της Θάσου κλπ. που συναγωνίζονται σε ποιότητα το αρχαίο μάρμαρο. Μάλιστα, ειδικά για το λευκό μάρμαρο, η περιοχή Δράμα-Καβάλα-Θάσος είναι η πιο παραγωγική, από όπου εξορύσσεται το 90% της εγχώριας και το 50% του συνόλου της παραγωγής Λευκού μαρμάρου παγκοσμίως. Μπορεί να μην υπάρχουν πλέον οι φημισμένοι τεχνίτες και γλύπτες της εποχής εκείνης, υπάρχει όμως το μάρμαρο που σιγά-σιγά ξανακερδίζει την εμπιστοσύνη του κατασκευαστικού κόσμου και τις παγκόσμιες αγορές. Επιπλέον, η βελτίωση της ποιότητας ζωής και η παράλληλη εξέλιξη της τεχνολογίας στην εξόρυξη, στην κατεργασία, στην κοπή, στο φινίρισμα και στις λοιπές εφαρμογές του μαρμάρου, έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο, αφού πλέον οι κατασκευαστές διαθέτουν όλα τα τεχνικά μέσα για να εφαρμόσουν μια αρχιτεκτονική/εικαστική πρόταση που δεν ήταν εφικτή και υλοποιήσιμη σε άλλες εποχές.

Μια τέτοια στροφή προς τον πελάτη απανταχού της γης δεν απαιτεί την έμπνευση και την εφευρετικότητα του …Ικτίνου και του Καλλικράτη ούτε την γλυπτική δεινότητα του Φιλιππότη και του Χαλεπά. Απαιτεί όμως πολιτική και αποτελεσματικές θεσμικές ρυθμίσεις ώστε το ελληνικό μάρμαρο να εξορύσσεται ορθολογικά και επαρκώς, με βιώσιμες και ασφαλείς πρακτικές και να αποτελεί ανταγωνιστικό προϊόν σε διεθνές επίπεδο προς όφελος της εθνικής οικονομίας.

Στον κλάδο του μαρμάρου σήμερα, δραστηριοποιούνται 150 επιχειρήσεις σε μεγάλο βαθμό εξαγωγικές οι οποίες επιτυγχάνουν συνολικά εξαγωγές πάνω από 300 εκατ. ευρω ετησίως κυρίως προς την Κίνα, χώρες της Μέσης Ανατολής, τις ΗΠΑ και σε μικρότερο βαθμό στην ευρωπαϊκή αγορά.

Ενδεικτικά, μόνο στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, υφίστανται 5 ενεργά λατομικά κέντρα μαρμάρου όπου λειτουργούν περισσότερα από 135 λατομεία (200 άδειες εκμετάλλευσης) καλύπτοντας το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αλλά και των εξαγωγών της χώρας σε ποσότητα και αξία (άνω του 90%), ενώ οι εργαζόμενοι της συγκεκριμένης περιφέρειας στον κλάδο εκτιμώνται σε 3.000-4.000 άτομα και 2000 έμμεσα απασχολούμενοι σε συναφείς δραστηριότητες (όπως συντηρήσεις εξοπλισμών, μεταφορείς, προμήθειες καυσίμων κλπ.) και χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι εργαζόμενοι σε μη συναφείς δραστηριότητες λόγω πολλαπλασιαστή απασχόλησης.

Η παραγωγή ογκομαρμάρων μόνο για την Περιφέρεια αυτή ξεπέρασε τα τελευταία χρόνια τα 250 χιλ. κυβ. μ. ετησίως ενώ τα μισθώματα που εισπράττει η Πολιτεία από την συγκεκριμένη περιοχή είναι περίπου 5 εκατ. ευρω ετησίως.


Η σημειολογία του τομέα εξόρυξης μαρμάρου μέσα στην κρίση! (IΙ)

* Ο κ. Π. Τζεφέρης είναι δρ. ΕΜΠ, συγγραφέας



Σχετικά Άρθρα