Ρυθµίσεις για την ενίσχυση και θεσµική θωράκιση του Σώµατος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόµησης, Ενέργειας και Μεταλλείων (ΣΕΠΔΕΜ)

Οι υπηρεσίες του ΣΕΠΔΕΜ συγκροτούν το βασικό βραχίονα ελέγχου τήρησης της νοµοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος, την ενεργειακή εξοικονόµηση, τη δόµηση, τους όρους υγείας και ασφάλειας της εργασίας σε µεταλλευτικές και λατοµικές εκµεταλλεύσεις. Με τις ρυθμίσεις του άρθρου 52 αντιµετωπίζονται ζητήµατα που σχετίζονται µε την εύρυθµη λειτουργία των υπηρεσιών αυτών, µε τη διασφάλιση πόρων απολύτως αναγκαίων για την εκπλήρωση του ελεγκτικού τους έργου και µε τη θωράκιση του θεσµικού ρόλου των επιθεωρητών του ΣΕΠΔΕΜ.

Ειδικότερα:

 1.Δίνεται  η δυνατότητα εγγραφής µέρους των εισπραττόµενων προστίµων για παραβάσεις της περιβαλλοντικής και µεταλλευτικής/λατοµικής νοµοθεσίας, το οποίο θα καθορίζεται µε κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών και ΠΕΝ, σε ειδικό κωδικό, µε σκοπό την κάλυψη των δαπανών των πάσης φύσεως ελέγχων και επιθεωρήσεων που διενεργεί το ΣΕΠΔΕΜ. Οι δαπάνες αυτές ελέγχου και επιθεωρήσεων των υπηρεσιών του ΣΕΠΔΕΜ περιλαµβάνουν κατ΄ελάχιστον έξοδα µετακινήσεων για τη διενέργεια αυτοψιών και παράσταση στα δικαστήρια, συντήρηση και λειτουργία των υπηρεσιακών αυτοκινήτων, υπηρεσίες ταχυµεταφορικής για την επίδοση των κλήσεων, εξοπλισµό δειγµατοληψιών, προµήθεια µέσων ατοµικής προστασίας, κα.

2. Με σκοπό τη διευκόλυνση εκπλήρωσης των ελεγκτικών καθηκόντων των Επιθεωρητών µε ταχύτητα και αποτελεσµατικότητα, αλλά και τη µείωση του σχετικού διοικητικού φόρτου, εισάγεται, µε τη ρύθµιση της παρ. 2, η δυνατότητα έκδοσης ενιαίου Χ.Ε.Π. µε έναν υπόλογο και µε χρονικό ορίζοντα δύο µηνών, για την κάλυψη των δαπανών µετακίνησης των Επιθεωρητών, για σκοπούς που εντάσσονται κατά τρόπο πάγιο στον πυρήνα των υπηρεσιακών τους καθηκόντων.

3. Με την παρ. 3  οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης  που αναρτώνται στην   «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», δεν απαιτείται να περιλαµβάνει τον προορισµό, την ηµεροµηνία και τα στοιχεία του Επιθεωρητή, καθώς τούτο θα συνιστούσε έµµεση προειδοποίηση του ελεγχόµενου και θα καθιστούσε αλυσιτελή τον έλεγχο. Με την εισαγόµενη ρύθµιση αίρεται ο κίνδυνος υπονόµευσης της µυστικότητας και του απροειδοποίητου χαρακτήρα των ελέγχων των Επιθεωρητών του ΣΕΠΔΕΜ.

4. Με τη ρύθµιση της παρ. 4 επικαιροποιείται ως προς τον καθορισµό των αρµοδίων υπηρεσιών και προσαρµόζεται στην υφιστάµενη οργανωτική δοµή του ΣΕΠΔΕΜ η νοµοθεσία που διέπει την κατανοµή αρµοδιοτήτων των ελεγκτικών µηχανισµών στα πεδία του περιβάλλοντος, της ενέργειας, της δόµησης και των µεταλλείων/λατοµείων. Με τον τρόπο αυτό αίρονται πιθανές ερµηνευτικές αµφισβητήσεις που συχνά αναφύονταν λόγω της αναφοράς κειµένων διατάξεων σε υπηρεσίες που έχουν ήδη µετονοµαστεί ή έχουν παύσει να υφίστα- νται.

5. Με τη ρύθµιση της παρ. 5, τα στελέχη του Συντονιστικού Γραφείου Αντιµετώπισης Περιβαλλοντικής Ζηµίας (ΣΥΓΑΠΕΖ) καλύπτονται από τη θεσµική θωράκιση που προβλέπει η κείµενη νοµοθεσία για τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Η πρόβλεψη αυτή απαιτείται για τη λυσιτελή εκπλήρωση των καθηκόντων και αρµοδιοτήτων του ΣΥΓΑΠΕΖ, βάσει του ΠΔ 148/2009 (Α’ 190), σχετικά µε την περιβαλλοντική ευθύνη, την πρόληψη και αποκατάσταση ζηµιών στο περιβάλλον.

6. Σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κανονισµού Μεταλλευτικών και Λατοµικών Εργασιών (ΚΜΛΕ), οι υπάλληλοι ΠΕ Μηχανικών που υπηρετούν στα Τµήµατα Επιθεώρησης µεταλλείων του ΣΕΠΔΕΜ διενεργούν τους προβλεπόµενους από την µεταλλευτική και λατοµική νοµοθεσία ελέγχους. Για το σκοπό αυτό είναι απολύτως αναγκαίο, να τυγχάνουν και αυτοί της θεσµικής θωράκισης µε την οποία περιβάλλει η κείµενη νοµοθεσία τους Επιθεωρητές Μεταλλείων, µε σκοπό την απρόσκοπτη και λυσιτελή άσκηση των ελεγκτικών τους καθηκόντων.

7. Με σκοπό τη διαφύλαξη της µυστικότητας και του απροειδοποίητου χαρακτήρα των περιβαλλοντικών ελέγχων και των ελέγχων τήρησης της µεταλλευτικής/λατοµικής νοµοθεσίας, εισάγεται, µε τη ρύθµιση της παραγράφου 7, η εξαίρεση των υπηρεσιακών οχηµάτων µε τα οποία διενεργούνται οι σχετικοί έλεγχοι από την υποχρέωση να φέρουν διακριτικά οχήµατος.

 8. Σε ακολουθία των όσων προβλέπονται στη ρύθµιση της παρ. 6, ορίζεται, µε την παρ. 8, ότι τα καθήκοντα και οι αρµοδιότητες που προβλέπει η µεταλλευτική/λατοµική νοµοθεσία για τους Μηχανικούς της Επιθεώρησης Μεταλλείων, απονέµονται στους Επιθεωρητές Μεταλλείων κατά την έννοια της παραγράφου 6, ενώ όπου η σχετική νοµοθεσία κάνει αναφορά στον «Επιθεωρητή Μεταλλείων» ορίζεται ότι νοείται ο Προϊστάµενος της οικείας διοικητικής µονάδας Επιθεώρησης επιπέδου Διεύθυνσης του ΣΕΠΔΕΜ.

9. Με τις ρυθµίσεις της παρ. 9 συµπληρώνονται οι διατάξεις του ΚΜΛΕ και κατοχυρώνεται ρητά η δυνατότητα των Επιθεωρητών να προβαίνουν σε ενέργειες που είναι αναγκαίες για την πλήρη τεκµηρίωση των ευρηµάτων των διενεργούµενων ελέγχων και να βεβαιώνεται, κατά τρόπο ασφαλή και επιστηµονικά τεκµηριωµένο, η διαπίστωση τυχόν παραβάσεων. Προβλέπεται επίσης η υποχρέωση των αρµοδίων αρχών για την παροχή κάθε αναγκαίας για τη διεξαγωγή των ελέγχων συνδροµή.

10. Για λόγους διασφάλισης του απρόσκοπτου των ελέγχων της µεταλλευτικής και λατοµικής δραστηριότητας, µε τις διατάξεις της παραγράφου 10, προβλέπονται ποινικές κυρώσεις και διοικητικά πρόστιµα για πράξεις παρεµπόδισης µε οποιονδήποτε τρόπο ή µη διευκόλυνσης, µε την παροχή των απαιτούµενων κατά το νόµο στοιχείων, του ελεγκτικού έργου των Επιθεωρητών Μεταλλείων.

[επιμέλεια: Π. Τζεφέρης]