ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ/ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Αποκατάσταση λατομικών χώρων με υδροσπορά


Για την αποκατάσταση των λατομικών χώρων, η απευθείας σπορά αποτελεί την πιο συνήθη μέθοδο καθώς καλύπτονται εκτάσεις με μικρό κόστος και σε μικρό χρονικό διάστημα. Απαιτείται εντούτοις πολύ καλή προετοιμασία τόσο των εδαφών όσο και των σπόρων για υψηλά ποσοστά επιτυχίας.Η πιο αποτελεσματική μέθοδος αλλά υψηλού κόστους για την φυτοκάλυψη των κεκλιμένων ασταθών ή δυσπρόσιτων-απρόσιτων πρανών αλλά γενικότερα κατάλληλη για μεγάλες επιφάνειες είναι η υδροσπορά. Γενικότερα, η υδροσπορά είναι μία μέθοδος που χρησιμοποιείται είτε για την εγκατάσταση χλοοτάπητα σε επιφάνειες όπου οι συνθήκες συντήρησης είναι προβλέψιμες και προμελετημένες (αυτόματη άρδευση, λίπανση κ.λ.π όπως σε ιδιωτικούς κήπους, πάρκα, γήπεδα κ.λ.π.) είτε για αναχλόαση σε επιφάνειες δυσπρόσιτες όπως τα πρανή εθνικών οδών στις οποίες δεν είναι δυνατόν να εφαρμοσθούν με την ίδια επιτυχία άλλες μέθοδοι εγκατάστασης χλοοτάπητα.

Η εφαρμογή της υδροσποράς σε τέτοιες επιφάνειες είναι απλή και εύκολη και δίνει καλύτερα αποτελέσματα από τις παραδοσιακές μεθόδους σποράς. Συνίσταται στην εκτόξευση  υδατικού διαλύματος που περιέχει σπόρους, λιπάσματα και  άλλα προϊόντα (συγκολλητικά υλικά, απορροφητικά νερού, σκευάσματα με μικροοργανισμούς, βιοδιεγέρτες κλπ) στις προς σπορά επιφάνειες.

Το μέσο, με το οποίο διενεργείται υδροσπορά είναι συνήθως ένα αυτοκινούμενο όχημα που φέρει βυτίο με αναδευτήρα και μια ισχυρή αντλία. Η αντλία αναρροφά το μίγμα υδροσποράς του βυτίου και στη συνέχεια το διοχετεύει προς τα έξω με ισχυρή πίεση. Στην έξοδο υπάρχει ισχυρός ελαστικός σωλήνας με μεταλλικό ακροφύσιο, ο οποίος κατευθύνεται χειρωνακτικά και εκτοξεύει το υδατικό διάλυμα προς όλη την επιφάνεια που θα εφαρμοσθεί η σπορά.

Το μίγμα υδροσποράς ειναι ένα υδατικό διάλυμα που περιέχει σπέρματα των επιλεγμένων φυτικών ειδών, λιπάσματα και διάφορα βοηθητικά προϊόντα.Αυτά μπορεί να είναι βελτιωτικά υδατικών συνθηκών, χημικοί σταθεροποιητές εδάφους, επικαλυπτικά προστατευτικά (χουμικό οξύ, άχυρο, ξερά φύλλα, πίσσα, κυτταρίνη κτλ.) που βοηθούν στο να επιτευχθεί η φύτρωση των σπερμάτων καθώς επίσης και η προφύλαξή τους από αυξημένη θερμοκρασία και διάβρωση του εδάφους. Τέλος, συνεπικουρούν καθώς αυξάνουν τα επίπεδα υγρασίας του εδάφους, απαραίτητη προϋπόθεση για τα σπέρματα.


Με την υδροσπορά όπως και την ευρυσπορά, δεν προκύπτει ιδιαίτερα ομοιόμορφη κατανομή των σπόρων στο έδαφος. Για το λόγο αυτό συνιστάται διπλή σπορά της επιφάνειας προς δυο αντίθετες κατευθύνσεις. Το διπλό ελαφρό πέρασμα της επιφάνειας με το μίγμα της υδροσποράς συνιστάται επίσης προκειμένου να αποφευχθούν διαβρωτικά φαινόμενα και τυχόν έπλυση των σπόρων.   Τα εδάφη δεν πρέπει να είναι συμπιεσμένα, ενώ τα αποτελέσματα είναι καλύτερα εφόσον η υδροσπορά διενεργείται σε βρεγμένη επιφάνεια. Τα αποτελέσματα της υδροσποράς ποικίλουν επίσης ανάλογα με την ποιότητα του εδαφικού υλικού. Σε άγονα υλικά (π.χ. στείρα ασβεστόλιθου) τα αποτελέσματα είναι περιορισμένα ως ανύπαρκτα.

 Η υδροσπορά διαφοροποιείται με την υιοθέτηση ποικίλων τεχνικών, την προσθήκη διαφόρων υλικών και συνήθως εφαρμόζεται με τις παρακάτω παραλλαγές: 

 α. Απλή υδροσπορά Στην περίπτωση αυτή το υδατικό διάλυμα περιέχει σπόρους και λιπάσματα. Η εν λόγω παραλλαγή εφαρμόζεται σε δυσπρόσιτες επιφάνειες και έχει τα ίδια μειονεκτήματα με την απλή ευρυσπορά. Η τεχνική αυτή δεν συνιστάται ιδιαίτερα για το μεσογειακό κλίμα, εκτός από τις περιπτώσεις που οι συνθήκες είναι λίαν ευνοϊκες ή δεν μπορεί να εφαρμοστεί άλλη μέθοδος. Για τη βελτίωση της απλής υδροσποράς στο μίγμα της προστίθεται και στερεωτική κόλλα, η οποία βοηθάει στην συγκόλληση των σπόρων στο έδαφος και στερεώνει τα συσσωματώματα του εδάφους. Αυτός ο συνδυασμός ενισχύει την αντίσταση του εδάφους στη διάβρωση και προστατεύει του σπόρους από την έκπλυση . Η ποσότητα του στερεωτικού είναι κρίσιμο στοιχείο, γιατί μικρότερη ποσότητα από την προτεινόμενη δεν είναι αποτελεσματική και μεγαλύτερη μπορεί να δημιουργήσει αδιαπέρατο υμένα, ο οποίος ανάλογα με την ανθεκτικότητα του είναι δυνατόν να έχει αρνητική επίδραση στη φύτρωση και στην εξέλιξη του φυτού.

β. Υδροσπορά, επικάλυψη και στερέωση του υλικού επικάλυψης. Στην περίπτωση αυτή η υδροσπορά ακολουθείται από επικάλυψη, η οποία διευκολύνει την φύτρωση, την εγκατάσταση και την αύξηση της βλάστησης. Την αχυροκάλυψη ακολουθεί στερέωση του αχύρου με δικτυωτό πλέγμα, που απλώνεται πάνω στο άχυρο και στη συνέχεια καρφώνεται στο έδαφος με ραβδοειδή ή διχαλωτά καρφιά.

γ. Υδροσπορά με κυτταρίνη. Στην περίπτωση αυτή το υδατικό διάλυμα περιέχει σπόρους, λιπάσματα, κυτταρίνη, ενδεχομένως και κάποιο στερεωτικό υλικό. Το τελευταίο αν και επιφέρει κάποια μείωση στην ικανότητα συγκράτησης του νερού, θεωτείται απαρραίτητο γιατί διαφορετικά η κυτταρίνη μπορεί να παρασυρθεί εύκολα, ανάλογα με την ενταση των βροχοπτώσεων.

Τέλος υπάρχουν κι άλλες τεχνικές υδροσποράς όπως η χρήση συνθετικού υλικού επικάλυψης, κάλυψη με γιουτα (Jute) κλπ.

[Επιμέλεια Π. Τζεφέρης. Πηγή: βιβλίο Γ. Μπρόφα (2014). Το τοπίο και οι Μεταλλευτικές Εκμεταλλεύσεις. ΕΘΙΑΓΕ 2014. ISBN : 978-960-9619-05-9]

Σχετικά Άρθρα