Ο ορυκτός πλούτος της Νάξου διακρίνεται για τα πλούσια κοιτάσματα εκμεταλλεύσιμης ποσότητας και υψηλής ποιότητας σμύριδας και μαρμάρου. Σήμερα, με τις άναρχες επιφανειακές εξορυκτικές δραστηριότητες, ακόμη και στις κορυφές των ορεινών όγκων του νησιού, βρισκόμαστε στην αρχή της συστηματικής υποβάθμισης του οικοσυστήματος των ορεινών όγκων της Νάξου, με αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική ισορροπία, στην ποιότητα ζωής, στην ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά και στις αισθητικές αξίες.
Loading…
Reload document 
Open in new tab Επιπλέον, η έλλειψη σχεδιασμού ορθολογικής εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου του νησιού, οδηγεί με την πάροδο των ετών, όχι μόνο στη μόνιμη και μη αναστρέψιμη αισθητική υποβάθμιση το τοπίο και το περιβάλλον της Νάξου, αλλά και σε κατασπατάληση τα αποθέματα μάρμαρου της, σε εγκατάλειψη τις υπόγειες εξορύξεις της σμύριδας και τις τοπικές ορεινές κοινωνίες σε οικονομικό και κοινωνικό μαρασμό.
Εθελοτυφλώντας σε αυτό το περιβαλλοντικό αλλά και κοινωνικό πρόβλημα, ως κοινωνικό σύνολο, βρισκόμαστε στον αντίποδα των προγόνων μας, οι οποίοι, από την αρχαιότητα, εκφράζονταν δημιουργικά με το σμυρίγλι και το μάρμαρο, αφήνοντας ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά στην ανθρωπότητα.
Η παρουσίαση της μεταλλευτικής ιστορίας της Νάξου μέχρι τις μέρες μας, αποσκοπεί στην σύνδεση της σμύριδας και του μαρμάρου με την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού και όχι μόνο. Οι αναφορές στο σχετικό, με τον ορυκτό πλούτο της Νάξου, θεσμικό πλαίσιο, γίνονται προκειμένου να εντοπιστούν και από την κατεύθυνση αυτή προβλήματα, στα οποία θα πρέπει να γίνει παρέμβαση με σκοπό την λήψη μέτρων και πολιτικών, για την αειφόρο εκμετάλλευση και την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, ώστε:
α) το φυσικό και δομημένο περιβάλλον να διαφυλαχθεί και κληροδοτηθεί στις επόμενες γενεές, ενώ ταυτόχρονα,
β) να παραμείνει ο τοπικός πληθυσμός στους ορεινούς οικισμούς του νησιού, να γίνει ενίσχυση των δεξιοτήτων του, να γίνει προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού υψηλής εξειδίκευσης στο νησί καθώς και
γ) να υπάρξει σταθερή συνέχεια των ανθρωπογενών συστημάτων και ποιοτικός και πνευματικός χαρακτήρας της ανάπτυξης, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η αξιοπρέπεια και η ευημερία της σημερινής αλλά και των μελλοντικών γενεών στη Νάξο.
Το σχέδιο δράσης σχετικά με την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Νάξου που προτείνεται στην συνημμένη εργασία, έχει ως πρότυπο επιτυχημένα τοπικά, δημοτικά μοντέλα βιώσιμης ανάπτυξης ορεινών περιοχών της Ε.Ε., που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν από επαγγελματίες, ή δημόσιους φορείς και οι δράσεις του, θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020.
Επειδή η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής, δεν οφείλονται στην έλλειψη νομοθεσίας ή στην έλλειψη αγάπης για τον τόπο μας, αλλά στη μη επιδίωξη της εφαρμογής τους, η παρούσα εργασία θα μπορούσε να χρησιμεύσει στο να αφυπνίσει την οικολογική και πολιτιστική συνείδηση της κοινωνίας του νησιού, προκειμένου να δραστηριοποιηθεί αντίστοιχα, για την προστασία του περιβαλλοντικού της πλούτου, φυσικού και πολιτιστικού.
[Σταματία Μαργαρίτη, πολιτικός μηχανικός]
*Η δημοσίευση της εργασίας γίνεται με την άδεια του ΕΑΠ. Οι πηγές δεδομένων διατηρούν επίσης τα πνευματικά δικαιώματά τους συμφώνως προς τον Ν. 2121/1993.