Ημερίδα για την Γεωποικιλότητα και Γεωπάρκο Λαυρεωτικής

Στις 10 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε με επιτυχία ημερίδα που διοργάνωσε η η Δ/νση Γεωλογίας του ΙΓΜΕ σε συνεργασία με τον Δήμο Λαυρεωτικής, με θέμα: Γεωπάρκο Λαυρεωτικής, Όραμα για Eκπαίδευση και Διεθνή Γεωτουρισμό.

Η Ημερίδα είχε βασικό στόχο την ανάδειξη του ζητήματος ένταξης του Γεωπάρκου Λαυρίου στο δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων (www.europeangeoparks.org) και στο Παγκόσμιο Δίκτυο
Γεωπάρκων της UNESCO (www.unesco.org) και την διαδικασία κατάθεσης σχετικού φακέλου υποψηφιότητας. Επίσης ορισμένες ομιλίες αναφέρθηκαν στο μέχρι σήμερα έργο του ΙΓΜΕ με σκοπό την ανάδειξη του χώρου (για τον οποίον υπενθυμίζεται είχε συσταθεί στο παρελθόν φάκελος) αλλά και γενικότερα στο Λαύριο και την Λαυρεωτική ως ένα μοναδικό υπαίθριο μουσείο της αρχείας μεταλλείας, τη γεωλογία και την κοιτασματολογία της περιοχής, το ιδιαίτερο φυσικό κάλλος της περιοχής, το δομημένο περιβάλλον της περιοχής και τέλος διατυπώθηκαν προτάσεις για την ανάδειξη του αρχαίου αλλά και σύγχρονου Λαυρίου. Επίσης παρουσιάστηκαν δράσεις ανάδειξης της γεωποικιλότητας και άλλων περιοχών όπως πχ. του Γεωπάρκου του Ψηλορείτη, του Γεωπάρκου Βίκου-Αώου κλπ.

Περιοχή Λαυρεωτικής: Υποψηφιότητα προς ένταξη στο δίκτυο των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων και στο δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCOΟμιλίες της Ημερίδας

Η διατήρηση της γεωποικιλότητας δεν είναι μία καινούργια ιδέα. Ήδη το 1840 το Δημοτικό Συμβούλιο του Εδιμβούργου αποφάσισε δια νόμου την προστασία και διατήρηση του εμβληματικού ερατικού λίθου της περιοχής, ο οποίος ονομάστηκε Aggazis Rock από τον καθηγητή του Κάιμπριτζ που διαπίστωσε ότι πρόκειται για βράχο μεταφερμένο εκεί από τους Πλειστοκαινικούς παγετώνες.

Ακολουθούν το 1872 και το 1887 η προστασία των περιοχών Yellowstone στις ΗΠΑ και Tongarino στη Ν. Ζηλανδία, και οι δύο, περιοχές με έντονη ενεργή ηφαιστειότητα και πλήθος συνοδών δομών. Η πρακτική αυτή μετουσιώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες στις έννοιες των γεωτόπων και των γεωπάρκων.

Ως γεώτοποι ορίζονται θέσεις ιδιαίτερης σημασίας που συνθέτουν τη γεωλογική ιστορία κάθε περιοχής και λογίζονται ως «γεωλογική κληρονομιά». Περιλαμβάνουν σημαντικές γεωλογικές δομές, χαρακτηριστικές εμφανίσεις πετρωμάτων, χαρακτηριστικές ή σπάνιες μεταλλοφορίες, σπάνιες ορυκτολογικές παραγενέσεις, σπάνια ή χαρακτηριστικά απολιθώματα, απολιθωματοφόρες θέσεις, ιδιαίτερους γεωμορφολογικοί σχηματισμούς και τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους κ.α..

Γεώτοποι και Γεωπάρκα. Τοπία Γεωτουρισμού και ανάδειξης της γεωποικιλότητας

Η καταγραφή των Ελληνικών γεωτόπων βρίσκεται σε ένα αρκετά ικανοποιητικό στάδιο, τουλάχιστον από επιστημονική άποψη. Την περασμένη δεκαετία το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών υλοποίησε μία πανελλαδική απογραφή και αποτίμηση 1300 γεωτόπων. Παράλληλα το 2003, το Υπουργείο Αιγαίου σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Αιγαίου εξέδωσε τον «Άτλαντα των Γεωλογικών Μνημείων του Αιγαίου» με 317 γεωτόπους κυρίως μνημειακού χαρακτήρα.

Εντούτοις, η κοινωνική ενημέρωση και ευαισθητοποίηση και οι πολιτικές δράσεις προς την κατεύθυνση της προστασίας, ανάδειξης και αξιοποίησης των γεωτόπων, υστερούν σημαντικά.

Η ανάδειξη της σημασίας των γεωτόπων παρήγαγε το θεσμό των «Γεωπάρκων». Τα γεωπάρκα είναι περιοχές με ικανό αριθμό γεωτόπων και έχουν ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς και τουριστικούς-κοινωνικούς σκοπούς. Πρόκειται για προστατευμένες περιοχές με καλά καθορισμένα όρια και οργανωμένους φορείς, οι οποίοι διαχειρίζονται με βιώσιμο τρόπο τη γεωλογική κληρονομιά.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναπτύχθηκαν τις δύο τελευταίες δεκαετίες το Παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων, όπου ήδη συμπεριλαμβάνονται: το Απολιθωμένου Δάσος της Λέσβου, το πάρκο του Ψηλορείτη, το πάρκο του Χελμού-Βουραϊκού και το πάρκο του Βίκου Αώου. Είναι φανερό ότι, η σύγχρονη αντίληψη για ολιστική αντίληψη του αδιαίτερου «όλου» στη διαχείριση και διατήρηση της φύσης μας οδηγεί, αργά αλλά σταθερά, να κατανοήσουμε τη σημασία της γεωποικιλότητας τόσο ως εχέγγυο της διατήρησης της βιοποικιλότητας όσο και ως πολιτιστικό αγαθό.

[Επιμέλεια: Π. Τζεφέρης]

Σύνδεση

Σχετικά Άρθρα