Στις αρχές του 2016 μπαίνει στη φάση κατασκευής το ελληνικό τμήμα του διαδραστικού αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, ενός έργου-κολοσσού που βάζει την Ελλάδα δυναμικά στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής, τονώνει την ανάπτυξη και την απασχόληση στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ επηρεάζει άμεσα περισσότερους από 15.000 ιδιοκτήτες γης σε 29 δήμους, 13 νομούς και 3 περιφέρειες, που θα δουν τους διαμέτρου 1,2 μέτρων σωλήνες του αγωγού να περνούν από τα κτήματά τους.
Στα 3,5 χρόνια της κατασκευής, μέχρι το 2020, όταν και προβλέπεται η έναρξη λειτουργίας του αγωγού, αναμένεται να απασχοληθούν άμεσα ή έμμεσα με τον ΤΑΡ περίπου 10.000 εργαζόμενοι, ενώ για τις επόμενες πέντε δεκαετίες προβλέπεται η δημιουργία άλλων 4.300 θέσεων εργασίας και προστιθέμενη αξία 17-18 δισ. για την ελληνική οικονομία, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ.
Ο αγωγός Trans Adriatic Pipeline, μέρος του λεγόμενου Νότιου Διαδρόμου που διαφοροποιεί τον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ μεταφέροντας φυσικό αέριο στην Ευρώπη από την Κασπία Θάλασσα, έχει μήκος 765 χιλιομέτρων και διασχίζει την Ελλάδα (550 χλμ.), την Αλβανία (211 χλμ.) και την Ιταλία (8 χλμ.), στην οποία οδηγείται υποθαλάσσια από την Αδριατική.
Αποτελεί μια επένδυση ύψους 1,5 δισ. ευρώ για το ελληνικό τμήμα και η υλοποίησή του βρίσκεται σήμερα στη φάση των ανοιχτών συναντήσεων εκπροσώπων της κοινοπραξίας με τους ιδιοκτήτες γης για τη σύναψη συμφωνιών αποζημιώσεων. Επειτα από μια διετή διαβούλευση με τους κατά τόπους φορείς, έχει οριστικοποιηθεί η χάραξη του αγωγού, έχει εγκριθεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και βρισκόμαστε στην τελική ευθεία πριν από την έναρξη της κατασκευής.
Σε αυτό το διάστημα υποβάλλονται προσφορές από εγχώριους και διεθνείς κατασκευαστικούς ομίλους και κοινοπραξίες εταιρειών για τις εργολαβίες του επίγειου τμήματος του αγωγού σε Ελλάδα και Αλβανία -συμμετέχει και εδώ τουλάχιστον μια ελληνική εταιρεία-, καθώς και για την κατασκευή του σταθμού συμπίεσης στους Κήπους του Εβρου.
Οι ανάδοχοι θα ανακοινωθούν μέσα στο τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Είχαν προηγηθεί τον Ιανουάριο δύο μεγάλες συναντήσεις, σε Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των τεσσάρων μεγαλύτερων κατασκευαστικών εταιρειών της χώρας, καθώς και 350 τεχνικών και άλλων εταιρειών της Βόρειας Ελλάδας που ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν σε υπεργολαβίες και επιμέρους έργα.
Το κατασκευαστικό κομμάτι ξεκινά εντός του 2015 από το έδαφος της Αλβανίας, με τη διάνοιξη δρόμων πρόσβασης και γεφυρών σε ορεινά δυσπρόσιτα τμήματα της γειτονικής χώρας απ’ όπου θα περάσει ο ΤΑΡ, ενώ στο ελληνικό τμήμα οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του επόμενου χρόνου.
Το ελληνικό τμήμα του αγωγού, που θα ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα στους Κήπους του Εβρου και θα φτάνει έως τα ελληνοαλβανικά σύνορα νότια της Ιεροπηγής Καστοριάς, έχει μήκος 550 χιλιομέτρων και περιλαμβάνει δύο σταθμούς συμπίεσης (έναν στους Κήπους και έναν δεύτερο μελλοντικά στις Σέρρες), καθώς και 23 βαλβιδοστάσια, που θα διακόπτουν τη ροή σε περιόδους συντήρησης ή σε έκτακτη ανάγκη.
Σε 130 περιπτώσεις έγιναν μικρές ή μεγαλύτερες αλλαγές στην όδευση του αγωγού, έπειτα από αιτήματα τοπικών φορέων.Η κυριότερη αλλαγή έγινε στην περιοχή των Φιλίππων Καβάλας και συγκεκριμένα στην πεδιάδα των Τεναγών, όπου οι αγροτικοί σύλλογοι και το Τεχνικό Επιμελητήριο διοργάνωσαν και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, επικαλούμενοι μεταξύ άλλων και λόγους ασφαλείας από την αυτοανάφλεψη των κοιτασμάτων τύρφης και το φαινόμενο της συνίζησης του εδάφους που παρατηρείται στην περιοχή.
Αλλαγές χάραξης έγιναν επίσης στον Νέστο, στη Χρυσούπολη, στην Αλεξανδρούπολη και αλλού, ενώ εκκρεμεί η χωροθέτηση του σταθμού συμπίεσης στις Σέρρες, όπου υπήρξαν επίσης ισχυρές αντιδράσεις λόγω γειτνίασης με κατοικημένη περιοχή. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο σταθμός αυτός θα κατασκευαστεί μελλοντικά, σε δεύτερη φάση, όταν η μεταφορική ικανότητα του αγωγού θα διπλασιαστεί, από 10 σε 20 δισ. κ.μ.
Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης ζήτησε και εξασφάλισε την παροχή ζεστού νερού για οικιακή χρήση, μέσω εναλλάκτη θερμότητας, για τους δημότες του ως κοινωνική επένδυση της κοινοπραξίας, αντισταθμιστική για την κατασκευή του σταθμού συμπίεσης στα όρια του δήμου. Είναι η πρώτη από μια σειρά κοινωνικών επενδύσεων, συνολικού κόστους 15 εκατομμυρίων ευρώ, που προτίθεται να υλοποιήσει η εταιρεία προς όφελος των τοπικών κοινωνιών σε όλο το μήκος του ΤΑΡ.
Οι τρεις Περιφέρειες (Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας) επεξεργάζονται λίστα προτάσεων για παρόμοιες επενδύσεις, οι οποίες μπορεί να έχουν τη μορφή της τουριστικής προβολής, της κοινωνικής αρωγής, της υποστήριξης της αγροτικής ανάπτυξης, περιβαλλοντικών δράσεων κ.ά.
(Β. Ιγνατιάδης, Έθνος της Κυριακής, 1/3/2015)