[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]
Εντούτοις, λιγότερο από 1% του βεβαιωμένου γεωθερμικού δυναμικού της χώρας έχει αξιοποιηθεί, με μηδενικές εφαρμογές στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, παρότι πρόκειται για μια ήπια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας (ΑΠΕ) με τον υψηλότερο συντελεστή χρήσης/λειτουργίας (50%-90% του χρόνου) σε σχέση με τις υπόλοιπες ΑΠΕ. Ως γνωστόν, η γεωθερμία δεν εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες (άπνοια ή ηλιοφάνεια), την ώρα της ημέρας (πχ τα φωτοβολταϊκά προφανώς δεν παράγουν τη νύχτα) ή εποχές του χρόνου (όπως οι καλλιέργειες βιομάζας) και συνεπώς δεν αντιμετωπίζει και το ζήτημα της διαλείπουσας παραγωγής, πλεονέκτημα που μπορεί να την καταστήσει σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ΑΠΕ -πλην βιομάζας-ενεργειακή πηγή βάσης.
Δεν πρέπει να παραβλέπεται επίσης η συμβολή στην απασχόληση από την γεωθερμία. Σύμφωνα με το US DoE [1] η κατασκευή γεωθερμικών μονάδων δημιουργεί 11 φορές μεγαλύτερο αριθμό θέσεων εργασίας σε σχέση με την κατασκευή μια αντίστοιχης μονάδας με βάση το φυσικό αέριο. Εμπλέκει μάλιστα διάφορες ειδικότητες (μηχανικοί, γεωεπιστήμονες, χειριστές εξοπλισμού γεωτρήσεων, σχεδιαστές και διαχειριστές μονάδων παραγωγής κλπ) με επίσης σημαντική εξειδίκευση από εκείνες που παρέχονται στη χώρα μας.
Αν εξετάσει κανείς την συνολική εγκατεστημένη ισχύ των γεωθερµικών εφαρµογών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια (περίπου 180 Μwt μέχρι το τέλος του 2012 [2]) συμπεραίνει ότι ελάχιστες εφαρμογές έχουν αναπτυχθεί και τελικά ο μόνος τομέας που βελτιώθηκε σημαντικά είναι εκείνος της “αβαθούς γεωθερμίας” των Γεωθερμικών αντλιών θερμότητας (ΓΑΘ) δηλ. ο τομέας που δεν αποτελεί ουσιαστικά γεωθερμία εφόσον δεν χρησιμοποιεί γεωθερμικά ρευστά. Την ίδια περίοδο (2012), ο κλάδος της γεωθερμικής ηλεκτροπαραγωγής της ΕΕ ανερχόταν σε 941 MW, με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 6%. Μόνο, στη Γερμανία, λειτουργούν τρία εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και μάλιστα από βαθιά γεωθερμία.
Δυστυχώς, οι παλαιότερες προσπάθειες για την αξιοποίηση των πεδίων Νισύρου, Μήλου αλλά και Λέσβου τις δεκαετίες του 70 και του 80, παρότι αξιόλογες για την εποχή τους, δημιούργησαν μια αρνητική παρακαταθήκη για τον τομέα.
- Το ιστορικό της γεωθερμίας στη Μήλο-Κίμωλο
- Το ιστορικό του γεωθερμικού πεδίου της Νισύρου
- Γεωθερμική έρευνα στα Βουνάλια Μήλου για ηλεκτροπαραγωγή και αφαλάτωση
- Το ιστορικό του γεωθερμικού πεδίου Λέσβου
- Το ιστορικό του γεωθερμικού πεδίου των Μεθάνων
Ωστόσο, η αξιοποίηση του γεωθερµικού δυναµικού της Μήλου (βεβαιωµένο 150 MWe) και της Νισύρου (βεβαιωμένο 50 MWe) είναι εφικτό να ξεκινήσει άµεσα µε τους πρώτους σταθµούς γεωθερµικής ηλεκτροπαραγωγής /τηλεθέρµανσης να λειτουργούν µέσα στα επόµενα 3 χρόνια, καλύπτοντας τις τοπικές ανάγκες. Εννοείται ότι για την πλήρη αξιοποίηση αξιοποίηση του γεωθερµικού δυναµικού απαιτείται σύνδεση µε το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτρισµού. Στις υπόλοιπες περιοχές απαιτείται γεωθερµική έρευνα µε βαθιές γεωτρήσεις (1 – 2,5 χλµ), µε στόχο οι πρώτοι σταθµοί να εγκατασταθούν εντός 7 ετών από την έναρξη της γεωθερµικής έρευνας [3].
Αν αφήσουμε στην άκρη προσωρινά τα πεδία αυτά, ας δούμε τι απέγινε με τις νέες προσπάθειες που ξεκίνησαν το 2011 επί υφυπουργίας Ι. Μανιάτη. Οι επιτυχείς διεθνείς πλειοδοτικοί διαγωνισμοί για την έρευνα και εκμετάλλευση ΓΠ υψηλής θερμοκρασίας εκ μέρους του δημοσίου (Έβρο, Νέστο, Χίο, Σαμοθράκη) δεν έχουν καταλήξει σε έργα, ούτε καν στην δρομολόγησή τους εκ μέρους των αναδόχων, με αποτέλεσμα αυτοί να κηρυχθούν έκπτωτοι. Παράλληλα, σε αναζήτηση στρατηγικού εταίρου βρίσκεται η Δ.Ε.Η. Ανανεώσιμες ΑΕ για την εκμετάλλευση του συνόλου των πεδίων που έχουν περιέλθει στην δικαιοδοσία της δηλ. τόσο των “παλαιών” (της Μήλου, Κιμώλου-Πολυαίγου, Νισύρου, Λέσβου, Μεθάνων) όσο και των “νεωτέρων” (Λεκάνης Σπερχειού, Ακροποτάμου, Σουσακίου και Ικαρίας) που περιήλθαν σε αυτήν με την προαναφερθείσα διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς να έχουμε κι εδώ επενδύσεις. Για την τελευταία περίπτωση των “νεώτερων” πεδίων η συγκεκριμένη εταιρεία δεν έχει ακόμη προσέλθει να υπογράψει τις συμβάσεις που έχουν καταρτισθεί!