[του Αθανασίου Πίτατζη*]
Στο σημερινό μας άρθρο θα ασχοληθούμε με την Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και πως τα μελλοντικά ενεργειακά έργα που προορίζονται να κατασκευαστούν σε αυτή μέχρι το 2020 καθιστούν την περιοχή ενεργειακό κόμβο, αναβαθμίζουν την περιοχή και συμβάλουν στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.
Αρχικά αναφέρουμε συντόμως τα ενεργειακά έργα και την συμβολή τους στην περιφέρεια αλλά και στην Ελλάδα γενικότερα. Εν συνεχεία στις περιοχές της Αλεξανδρούπολης, της Κομοτηνής και της Καβάλας για το πώς αυτές οι περιοχές μπορούν να ωφεληθούν από αυτά τα έργα και τι πρέπει να κάνουν παράλληλα ώστε να επωφεληθούν περισσότερο από τα έργα που είναι προγραμματισμένα να γίνουνε.
Ας εξετάσουμε τα ενεργειακά έργα που είναι προγραμματισμένα να κατασκευαστούν στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης μέχρι το 2020, το κάθε ένα ξεχωριστά.
Αγωγός TAP. Ο αγωγός TAP σχεδιάστηκε για να μεταφέρει φυσικό αέριο από την Κασπία Θάλασσα στις αγορές της Νοτιοανατολικής, Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης μέσω της διασύνδεσης με άλλους αγωγούς όπως Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB). Ο αγωγός θα έχει μήκος περίπου 870 χλμ και χωρητικότητα 10 δις. κ.μ.. Τις τελευταίες μέρες η BP (μία από τις εταιρείες της κοινοπραξίας του αγωγού) ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να επισπεύσει την αύξηση της χωρητικότητας του αγωγού στα 20 δις, κυβικά μέτρα γύρω στο 2020.
Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB).Ο αγωγός IGB θα έχει μήκος 180 χλμ και θα αρχίζει από την Κομοτηνή και θα καταλήγει στην Stara Zagora της Βουλγαρίας. Ο αγωγός σε πλήρη λειτουργία θα είναι χωρητικότητας 5 δις κ.μ. φυσικού αερίου. Επίσης έχει εγκριθεί από την ΕΕ ποσό της τάξης των 45 εκατ. ευρώ για την κατασκευή του έργου. http://www.depa.gr
Ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Ιταλίας (IGI).Ο αγωγός IGI θα έχει μήκος περίπου 800 χλμ, θα ξεκινάει από την Κομοτηνή και θα καταλήγει στην Θεσπρωτία και από εκεί με υποθαλάσσιο αγωγό στο Οτράντο Ιταλίας. Ο αγωγός μπορεί να φτάσει σε χωρητικότητα και τα 15 δις. κ.μ. φυσικού αερίου. Επίσης έχει εγκριθεί από την ΕΕ ποσό της τάξης των 100 εκατ. ευρώ για την κατασκευή του έργου.
Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου στην Καβάλα. Πρόκειται για ένα έργο στρατηγικής σημασίας για την χώρα γιατί μετατρέπεται το εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου σε υπόγεια αποθήκη. Η αποθήκη θα είναι χωρητικότητας 1 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου (όταν η ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου της Ελλάδος είναι 4 δισ. κ.μ.). Το εκτιμώμενο κόστος είναι σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα αλλά και με μελέτες που έχουνε γίνει 300 με 400 εκατ. ευρώ. Μέχρι στιγμής για το έργο επισπεύδει το ΤΑΙΠΕΔ και αναζητούνται τρόποι χρηματοδότησής του.
Energean Oil and Gas. Η Ενεργειακή Αιγαίου είναι η εταιρεία που διαχειρίζεται κοιτάσματα στην περιοχή του Πρίνου. Πρόσφατα η εταιρεία ανέλαβε ως ανάδοχος “οικοπεδα” στις περιοχές των Ιωαννίνων και του Κατακόλου ως μέλος διεθνών κοινοπραξιών. Επίσης η εταιρεία επένδυσε την εξαετία 2007-2013, 220 εκατ. δολάρια στα κοιτάσματα του Πρίνου με σκοπό την αύξηση της παραγωγής. Μέσω της αγοράς ιδιόκτητου γεωτρύπανου και του πλοίου υποστήριξης Valiant Energy καθίσταται πρωτοπόρος σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο στην αξιοποίηση υδρογονανθράκων. Τέλος, έχει ανακοινώσει την έναρξη ενός νέου επενδυτικού προγράμματος των US$225 εκατ. για την άντληση 30 εκατ. διαπιστωμένων βαρελιών πετρελαίου, κάτι πολύ σημαντικό για την περιοχή της Καβάλας γιατί σύμφωνα με την εταιρεία θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, επεκτείνεται η παραγωγή στον Πρίνο για 15 χρόνια ακόμη με αποτέλεσμα και περισσότερα έσοδα για το δημόσιο.
ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης.Το έργο του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης αποτελεί ένα υψηλής τεχνολογίας έργο που αποτελείται από μία υπεράκτια πλωτή μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου και από ένα σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το φυσικό αέριο προωθείται στο Εθνικό Σύστημα (Μεταφοράς) Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) και από εκεί προς τους τελικούς καταναλωτές. Αποσκοπεί στη δημιουργία μίας τέταρτης πύλης εισαγωγής φυσικού αερίου στην χώρα μας, δυναμικότητας παροχής έως 700.000 κ.μ. ανά ώρα ή 6,1 δισ. κ.μ φυσικού αερίου ετησίως και αποθηκευτικής ικανότητας έως 170.000 κ.μ.υγροποιημένου φυσικού αερίου. Το έργο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο εγκρίσεων έχοντας εξασφαλίσει όλες τις απαραίτητες άδειες και με ορίζοντα να αρχίσει σύντομα η κατασκευή του.
Πλωτός Σταθμός AEGEAN LNG.Ο πλωτός σταθμός Aegean LNG συνιστά ένα νέο πλωτό σταθμό αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) που θα χωροθετηθεί στην περιοχή του Κόλπου της Καβάλας.Το έργο είναι σημαντικό, αλλά σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα στο έργο αντιδράει η τοπική κοινωνία της Καβάλας. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της ΔΕΠΑ με ημερομηνία 05/12/2014 ο σχεδιασμός του έργου συνεχίζεται κανονικά και επίσης συμπεριλήφθηκε ως υποψήφιο για την διατήρηση της συμμετοχής του στη δεύτερη λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της Ε.Ε.
Συμπέρασμα.Η Περιφέρεια της ΑΜΘ τα επόμενα (μπορεί να) καταστεί ενεργειακός κόμβος αυξάνοντας έτσι την γεωπολιτική της αξία και τοποθετώντας την περιοχή στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Επίσης βοηθάει την Ελλάδα να διεκδικήσει έναν καινούργιο γεωπολιτικό ρόλο σαν ενεργειακός κόμβος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
* Αθανάσιος Πίτατζης, Διπλωματούχος Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης ΔΠΘ, Μεταπτυχιακός φοιτητής, http://msc.petrotech.teikav.edu.gr/