Διάβασα, έστω και καθυστερημένα, το βιβλίο του συναδέλφου Αθ. Αποστολίκα, για την κοιτασματολογία του νικελίου και όχι μόνο. Πρόκειται για συγκέντρωση εξειδικευμένων στοιχείων αναφορικά με τα κοιτάσματα νικελίου και το νικέλιο γενικότερα που φιλοδοξεί να προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα σε κάποιον που ασχολείται ή πρόκειται να ασχοληθεί με το θέμα.
Συμπεριλαμβάνει ταξινομημένα στοιχεία για το γεωλογικό περιβάλλον, τον τύπο, το μέγεθος και τα ορυκτολογικά -γεωχημικά χαρακτηριστικά των νικελιούχων κοιτασμάτων που υπάρχουν παγκοσμίως και ιδιαίτερα στα Βαλκάνια, τα οποία είναι σε ελάχιστους γνωστά.
Συγκεκριμένα, εξετάζονται τα κοιτάσματα νικελίου στο σύνολό τους και διακρίνονται με βάση την μεταλλογενετική διεργασία σε α. Θειούχα β. Λατεριτικά και γ. Ιζηματογενή, και γίνεται ειδική αναφορά στη σημασία της κάθε κατηγορίας στην μεταλλευτική και μεταλλουργική βιομηχανία. Σε κάθε περίπτωση κοινή διαπίστωση είναι ότι τα λατεριτικά κοιτάσματα περιέχουν και το μεγαλύτερο ποσοστό νικελίου (πάνω από 72%), ενώ αντιθέτως σήμερα η παγκόσμια παραγωγή νικελίου στο μεγαλύτερο μέρος της προέρχεται από τα θειούχα, σε ποσοστό πάνω από 60%.
Στη συνέχεια γίνεται μια εκτεταμένη αναφορά στα γνωστά κοιτάσματα νικελίου παγκοσμίως με βάση την ανωτέρω διάκριση: Θειούχα κοιτάσματα, όπως κοίτασμα Sudbury στο Οντάριο του Καναδά, τα κοιτάσματα Voisey’s Bay, Raglan και Thompson επίσης στον Καναδά, τα κοιτάσματα Kambalda και Agnew-Wiluna της Αυστραλίας, τα κοιτάσματα των περιοχών Noril’sk Ρωσίας και Jinchuan Κίνας, το κοίτασμα Duluth στη Μιννεσότα των ΗΠΑ. Λατεριτικά κοιτάσματα, όπως στο Μurrin Μurrin και Ravensthorpe της Δυτ. Αυστραλίας, στο Goro και Coniabo της Νέας Καληδονίας, στο Nicaro, το Moa May το Punta Gorda και Pinares de Mayari της Κούβας, το Cerro Matoso της Κολομβίας, το Falconto της Δομινικανής Δημοκρατίας, στο Ιzabal της Γουατεμάλας, το Vermelho, το Onca Puma και το Jacare της Βραζιλίας, το Wowo Gap της Παπούα Νέα Γουινέα, το Musongati στο Μπουρούντι της Αφρικής, το Sipilou της Ακτής Ελεφαντοστού και το Shevchenko του βορειοδυτικού Καζακστάν.
Ενα ξεχωριστό κεφάλαιο αναφέρεται στα κοιτάσματα νικελίου στα Βαλκάνια, συγκεκριμένα στην Αλβανία, στην Σερβία, στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, στο Κόσοβο, στη Fyrom, στην Τουρκία και φυσικά στην Ελλάδα. Δίνονται πληροφορίες τόσο για την γεωλογία και κοιτασματολογία τους, όσο και για την εκτίμηση του μεγέθους, των μεταλλευτικών πόρων ή αποθεμάτων (ταξινόμηση κατά Perc-Jorc) και των περιεκτικοτήτων σε νικέλιο. Για την νικελιούχο μεταλλοφορία στην Αλβανία γίνεται αναφορά στα κοιτάσματα Has-Kukes-Lure, Pogradec-Librazhd, τα κοιτάσματα Devoll στα νότια της Αλβανίας και το κοίτασμα Martaneshi που αποτελεί την μόνο γνωστή θειούχο μεταλλοφορία νικελίου στην Αλβανία. Για την νικελιούχο μεταλλοφορία στην Σερβία γίνεται αναφορά στα λατεριτικά κοιτάσματα στο Rudjinci-Veluce, το κοίτασμα του Ba, το πολύ μεγάλο κοίτασμα Mokra Gora και το κοίτασμα Lipovac. Στο Κόσοβο, τα κυριότερα νικελιούχα κοιτάσματα είναι επίσης λατεριτικού τύπου με σημαντικότερα εκείνα του Cikatovo, το κοίτασμα Glavica και τα κοιτάσματα της περιοχής Drenica-Dobrocevac. Τα κοιτάσματα Rzanovo, Studena Voda, Titov-Veles και Rakle-Nikodin στην FYROM και ορισμένα εξαιρετικά ενδιαφέροντα κοιτάσματα στην Τουρκία: το σημαντικότερο γνωστό κοίτασμα του Caldag και το κοίτασμα Goerdes αμφότερα ανατολικά της Σμύρνης, το κοίτασμα Murat dag στη Δυτική Τουρκία, το κοίτασμα Karaçam ανατολικά του Eskisehir, το κοίτασμα Saricimen και το θειούχο κοίτασμα Pancarli στην Ανατολία. Για τα νικελιούχo μεταλλοφορία στην Ελλάδα γίνεται ειδική αναφορά στα κοιτάσματα Λοκρίδας, της Πάρνηθας, της Ευβοίας, του Παλαιοχωρίου Γρεβενών, της Ιεροπηγής Καστοριάς, του Βερμίου και της Εδεσσας.
Εν συνεχεία, εξετάζεται γενικά η μεθοδολογία αξιολόγησης των κοιτασμάτων, κατηγοριοποίησης των αποθεμάτων, των συστημάτων ταξινόμησης και των διεθνών κωδίκων αναφοράς. Η ταξινόμηση αποθεμάτων σύμφωνα με τους Perc-Jorc και με βάση το βαθμό τη γεωλογικής γνώσης περιλαμβάνει: α) Μεταλλευτικούς Πόρους (Mineral resources) δηλ. συγκεντρώσεις μεταλλευμάτων με χαρακτηριστικά που αιτιολογούν προοπτικές οικονομικής εκμετάλλευσης που κι αυτοί υποδιαιρούνται σε υποθετικoύς, ενδεικτικούς και μετρημένους και β) Μεταλλευτικά αποθέματα (Ore reserves) δηλ. τα οικονομικά εκμεταλλεύσιμα μέρη εκ των μεταλλευτικών πόρων αφού ληφθούν υπόψιν παράγοντες εξόρυξης, μεταλλουργίας, οικονομικοί, νομικοί, περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί κλπ..
Στο τελευταίο κεφάλαιο σταχυολογούνται στοιχεία που αφορούν την παραγωγή και κατανάλωση του νικελίου, τις χρήσεις του, την εξέλιξη των τιμών. Είναι ενδιαφέρον να δει κανείς την παγκόσμια παραγωγή και πως κατανέμεται σε Ηπείρους και ειδικότερα στα Βαλκάνια και στον τόπο μας, πόσο χρήσιμο είναι το νικέλιο για την παραγωγή ανοξείδωτων ωστενιτικών χαλύβων, που αποτελούν τα 2/3 της συνολικής παραγωγής χαλύβων παγκοσμίως. Επίσης να δει την μεγάλη διακύμανση των τιμών νικελίου στη χρηματιστηριακή αγορά, ειδικά την περίοδο της μεγάλης ζήτησης του προϊόντος με ιστορικά υψηλά το 2007 (από 5.000 δολ. ανά τόν. το 1998 σε 52.000 δολ. ανά τον. το 2007). Μαθαίνουμε ακόμη, ότι στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων δραστηριοποιούνται στην Αλβανία με εξόρυξη νικελιούχων μεταλλευμάτων μια σειρά μικρών εταιριών, οι οποίες εξάγουν στη μεταλλουργική μονάδα των Σκοπίων. Στο Κόσοβο επίσης γίνεται εξόρυξη και μεταλλουργική επεξεργασία, ενώ στην Τουρκία εξορρύσεται μετάλλευμα, το οποίο εξάγεται στις μεταλλουργίες των βαλκανίων και βρίσκεται σε δοκιμαστικό στάδιο ημιβιομηχανικής κλίμακας υδρομεταλλουργική επεξεργασία νικελιούχων λατεριτικών μεταλλευμάτων.
[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]
Loading…
Reload document 
Open in new tab