Το YΠEKA προτίθεται να αξιολογήσει το δυναμικό σε υδρογονάνθρακες και να προωθήσει υπεράκτιες περιοχές για την έρευνα και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων εντός της θαλάσσιας ζώνης της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στη Δυτική και Νότια Ελλάδα, καλώντας τις ενδιαφερόμενες εταιρείες να υποβάλουν αιτήσεις για συμμετοχή σε σεισμικές ερευνητικές εργασίες απόκτησης δεδομένων μη αποκλειστικής χρήσης στην υπεράκτια Δυτική και Νότια Ελλάδα (χάρτης).
Το θεσμικό πλαίσιο της ανοικτής πρόσκλησης βασίζεται στις διατάξεις του ν. 2289/1995 (ΦΕΚ 27/A/8.02.1995), με τίτλο «Αναζήτηση, Έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και άλλες διατάξεις».
Η διαδικασία της διενέργειας σεισμικών ερευνών μη αποκλειστικής χρήσης (non exclusive surveys), αφορά στην απόκτηση δεδομένων από διεθνείς γεωφυσικές εταιρίες που αναλαμβάνουν το κόστος των ερευνών, καθώς και την προώθηση και πώληση των δεδομένων αυτών στις διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες, οι οποίες σχεδιάζουν να επενδύσουν για έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων.
Το μοντέλο αυτό έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα όσον αφορά τον θαλάσσιο χώρο και εφαρμόζεται σε όλες τις μεγάλες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες στον κόσμο. Τα σεισμικά δεδομένα μη αποκλειστικού χαρακτήρα δίνουν τη δυνατότητα στους ειδικούς της έρευνας και παραγωγής να διερευνήσουν το υπέδαφος σε ευρείες περιοχές με εύκολο και γρήγορο τρόπο, ακολούθως να δεσμεύσουν στενότερες περιοχές για έρευνα και τέλος να μελετήσουν πετρελαϊκά συστήματα με τη χρήση τεχνολογιών αιχμής.
Η διεθνής αγορά έχει ρυθμίσει τις διαδικασίες διάθεσης, περιορισμών, εμπιστευτικότητας και υποχρεώσεων, σύμφωνα με το πρότυπο σύμβασης της Διεθνούς Ένωσης Γεωφυσικών Εταιριών.
Η εταιρία συλλέγει, προωθεί και εμπορεύεται τα δεδομένα, ενώ το κράτος αδειοδοτεί, παραλαμβάνει δωρεάν όλα τα δεδομένα και τα παράγωγά τους και μετά την αποπληρωμή του κόστους συλλογής και επεξεργασίας, εισπράττει μέρισμα επί του οφέλους.
Ο στόχος είναι με τη διαδικασία αυτή, να αναδειχθούν οι γεωλογικές δομές και το πιθανό πετρελαϊκό δυναμικό, προκειμένου μέσα στο 2012 να δρομολογηθεί διεθνής γύρος παραχωρήσεων στις συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές.
Πόσο εφικτός ειναι ο στόχος; Καταρχήν είναι αλήθεια ότι ανεξάρτητα από το πόσο “άτολμο” μπορεί να χαρακτηριστεί το όλο πλάνο, τηρουμένων των αναλογιών, είναι από μόνο του θετικό, καθώς επιχειρείται να ξαναμπει η Χώρα μας στο πετρελαϊκό παιχνίδι ύστερα από πολλά χρόνια.
Εντούτοις, σημαντικά είναι και τα προβλήματα που καταγράφονται από διάφορες πηγές. Πρώτα-πρώτα, η ως άνω προσπάθεια επιλέγει να παρακάμψει την… σκόπελο της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, καθορίζοντας τις προς έρευνα περιοχές με βάση την διεθνή αρχή της μέσης γραμμής- ίσης απόστασης.
Επιπλέον, υπάρχει η δύσκολη περιοχή της Κρήτης, καθώς δεν έχουν οριστεί «σύνορα» ούτε με την Αίγυπτο ούτε με τη Λιβύη, ενώ παραμένει πάντα ανοιχτή η αμφισβήτηση των Τούρκων σε περιοχές που περικλείουν μέχρι και τη Γαύδο. Το ποιος θα μπορούσε να ενδιαφερθεί έστω και σε ερευνητικό επίπεδο για μία αμφισβητούμενη και μη οριοθετημένη επαρκώς περιοχή, είναι ένα ουσιώδες αλλά αναπάντητο για την ώρα ερώτημα.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τον καθηγητή Αντώνη Φώσκολο και τις εκτιμήσεις του, η νότια και νοτιοανατολική περιοχή της Κρήτης παρουσιάζουν τις υψηλότερες πιθανότητες εντοπισμού υδρογονανθράκων κυρίως φυσικού αερίου.
Implementation of the Greek Exclusive Economic Zone (EEZ) and ItsFinancial and GeopoliticalBenefits.
Οι επιστημονικές ενδείξεις παραπέμπουν σε πολύ μεγάλα αποθέματα υδρογονανθράκων, που πιθανώς να προσεγγίζουν τα 1,5 τρισ. κυβικά μέτρα. Επίσης νοτιοανατολικά της Κρήτης εκτείνεται το ελληνικό μέρος της λεκάνης του Ηροδότου, όπου θεωρείται πιθανόν ότι υπάρχουν κοιτάσματα πετρελαίου αντίστοιχης ποσότητας με το φυσικό αέριο που ανακαλύφθηκε στον κώνο του Νείλου από τους ομίλους Shell και ΒΡ.
[Τζεφέρης Πέτρος]