ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ/ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΥΓΕΙΑ

Ο παλαιός και ο νέος Κανονισμός Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών (ΚΜΛΕ)


Ο παλαιός Κανονισμός Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών (ΚΜΛΕ, Υ.Α. ΙΙ-5η/Φ/17402/1984, ΦΕΚ 931/Β/31.12.1984), απετέλεσε  το βασικό θεσμικό εργαλείο για τη λειτουργία της εξορυκτικής βιομηχανίας αναφορικά με τις συνθήκες ασφάλειας και ορθολογικής εκμετάλλευσης, από το 1984. Από τότε, παρά τις σημαντικές αλλαγές εντός ΕΕ τόσο στα θέματα H&S όσο και στην περιβαλλοντική νομοθεσία, ο ΚΜΛΕ των 114 άρθρων και 215 σελίδων, παρέμεινε στα συρτάρια για 26 χρόνια και ουδέποτε αναθεωρήθηκε ουσιαστικά, παρά μόνο σημειακά και κατά περίπτωση, ώστε να ενσωματωθούν ελάχιστα άρθρα που αφορούσαν κυρίως τον αμίαντο. (πχ. Υ.Α. Δ8/Γ/Φ17/4208/98 και Δ7/Α/Φ1/οικ.2198/02). Οι τροποποιήσεις συνολικά, παρακάτω:

  • Υ.Α. ΙΙ-5η/Φ/17402/1984  (ΦΕΚ 931/Β`/31.12.1984) Κανονισμός Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών
  • Υ.Α. Δ7/Α/Φ1/οικ.2198/2002  (ΦΕΚ 165/Β`/14.2.2002) Τροποποίηση του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών
  • Υ.Α. Δ8/Γ/Φ17/4208/1998  (ΦΕΚ 1070/Β`/14.10.1998) Τροποποίηση των παραγράφων 6 και 10 του άρθρου 22 του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών που αναφέρονται στον αμίαντο
  • Υ.Α. ΑΠΔ7/Α/Φ1/14080/732/1996  (ΦΕΚ 771/Β`/28.8.1996) Ενσωμάτωση των διατάξεων της Οδηγίας 92/104/ΕΟΚ «περί των ελαχίστων προδιαγραφών για τη βελτίωση της προστασίας της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων στις υπαίθριες η υπόγειες εξορυκτικές βιομηχανίες» στον Κανονισμό Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών
  • Υ.Α. Δ8/Γ/Φ17/16130/1992  (ΦΕΚ 424/Β`/3.7.1992) Τροποποίηση των διατάξεων του άρθ. 22 του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών που αναφέρονται στον αμίαντο

Υπήρχαν πολλές και διαφορετικές απόψεις σχετικά με την μορφολογία, τη δομή και την έκταση του νέου κανονισμού (εκτεταμένο πρακτικό εγχειρίδιο με πλήρεις αναφορές ή συνοπτικός οδηγός με παραπομπές), τον τρόπο ενσωμάτωσης των νέων επιταγών για ασφάλεια και περιβάλλον οι οποίες στη συνέχεια επικαιροποιούνται με νέους νόμους κλπ, τις επιστημονικές και τεχνικές ειδικότητες αλλά και τις υπηρεσίες που καλούνται να τον θέσουν σε εφαρμογή.

Εντούτοις, το σημαντικότερο, αν προσδοκούμε η αναμόρφωση του ΚΜΛΕ να μην μείνει κενό γράμμα, δεν είναι ούτε η μορφολογία του ούτε αν –μετά την πάροδο κάποιων ετών- θα περιέχει ορισμένες μη επικαιροποιημένες αναφορές σε νόμους ή διατάγματα. Το σημαντικότερο κατά την άποψή μας, είναι η εφαρμογή του ΚΜΛΕ να ανατεθεί σε υπηρεσίες που διαθέτουν τόσο στελέχη όσο και υλικοτεχνική υποδομή, τέτοια που να τους επιτρέπουν να ενσωματώσουν με επιτυχία τα νέα δεδομένα. Διαφορετικά, αν ο κανονισμός αυτός δεν συνοδευτεί από πλήρη στελέχωση των βασικών μοχλών/φορέων εφαρμογής του, δηλ. των Επιθεωρήσεων Μεταλλείων αλλά και των Επιθεωρήσεων Περιβάλλοντος, δεν θα έχει καμία τύχη.

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων (Νοτίου και Βορείου Ελλάδος) στελεχώνονται με ελάχιστα πλέον άτομα (ενδεικτικά μόνο 2 μηχανικοί για την ΕΜΝΕ και 4 για την ΕΜΒΕ, πλην των προϊσταμένων) με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του έργου τους δηλ. τον έλεγχο του συνόλου της μεταλλευτικής και λατομικής δραστηριότητας σε όλη την επικράτεια της Χώρας.

Με τον  νέο ΚΜΛΕ, οι απαιτήσεις αυτές αυξάνονται αλλά και εξειδικεύονται σε μεγάλο βαθμό. Ολες οι νέες τεχνολογίες σε θέματα εκρηκτικών, όλα τα νέα δεδομένα στην χωροθέτηση, εκμετάλλευση κι επεξεργασία των πρώτων υλών, όλες οι νέες υποχρεώσεις για ασφαλή διαχείριση αποβλήτων και περιβάλλοντος, επιτρέπουν πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις και δεν μπορούν να προσδιοριστούν με έναν «απαγορευτικό αριθμό» πχ. τόσα μέτρα απόσταση ή τόσα κιλά εκρηκτικών. Απαιτείται λοιπόν η παρέμβαση του αρμόδιου επιθεωρητή, της αρμόδιας ελεγκτικής υπηρεσίας η οποία θα κρίνει κατά περίπτωση, ώστε αφενός να μην υπάρχει αυθαιρεσία αλλά και αφετέρου να μην παραμείνει κενό γράμμα η δυνατότητα εφαρμογής της νέας τεχνολογίας και της καινοτομίας. Και φυσικά απαιτείται επιπρόσθετα η υλικοτεχνική υποδομή υποστήριξης καθώς και η πρόσθετη διοικητική παρέμβαση της δημοσιοποίησης όλων των αποφάσεων ώστε να υπάρχει πάντοτε ο έλεγχος και η τυχόν επιβράβευση από τους κοινωνικούς εταίρους.

Κοντολογίς, θα πρέπει οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων να στελεχωθούν επαρκώς, διαφορετικά, με τα σημερινά δεδομένα στα οποία βρίσκονται οι υπηρεσίες αυτές, τόσο από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού όσο και υλικοτεχνικής υποδομής, είναι απολύτως βέβαιο ότι ο νέος κανονισμός δεν πρόκειται να οδηγήσει στο προσδοκώμενο αποτέλεσμα.

Ο νέος ΚΜΛΕ δεν έχει τροποποιηθεί ακόμη. 
Η περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 4, το άρθρο 102 και το άρθρο 104 του ΚΜΛΕ καταργήθηκαν με τον Ν.4512/2018, άρθρο 69.

Σχετικά Άρθρα