ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΟ ΛΑΥΡΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ & ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ

Επιστολή για το ΛΑΥΡΙΟ προς πολιτειακή και πολιτική ηγεσία, πολιτικά κόμματα, πανεπιστήμια, συλλόγους, φορείς κλπ.

ΘΕΜΑ:ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΚΑΙ ΝΕΟΤΕΡΟ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΟ ΛΑΥΡΙΟ – ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗ: ΕΝΑΣ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ, ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΧΡΕΟΣ ΝΑ ΤΟΝ ΑΝΑΔΕΙΞΟΥΜΕ

Οι πολυετείς ανασκαφικές ερευνητικές και σωστικές εργασίες από Έλληνες και ξένους αρχαιολόγους, σε συνεργασία με ένα ευρύ πεδίο εξειδικευμένων επιστημόνων και τεχνικών, έφεραν στο φώς πλήθος από αξιοθαύμαστα μνημεία της προϊστορικής και αρχαίας μεταλλευτικής εξορυκτικής τεχνικής και μεταλλουργικής τεχνολογίας των αργυρομολυβδούχων μεταλλευμάτων της Λαυρεωτικής, καθώς και του ιδιοφυούς συστήματος διαχείρισης και εξοικονόμησης των υδάτων. Τον ίδιο τύπο μεταλλευμάτων αξιοποίησαν πολύ αργότερα και οι νεότεροι μεταλλευτές του 19ουκαι 20ου αιώνα, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, αρχικά τις ίδιες μεθόδους και τεχνικές που εφάρμοζαν και οι αρχαίοι.

Ο ορυκτός αυτός πλούτος της Λαυρεωτικής συνέβαλε κατά την αρχαιότητα, οικονομικά και καθοριστικά για την κατασκευή ενός ισχυρού στόλου που καταναυμάχησε τους Πέρσες στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και αργότερα στη δημιουργία του θαύματος του Χρυσού Αιώνα, ενώ κατά την νεότερη εποχή στήριξε τη μεγαλύτερη βαριά βιομηχανία του Νεοελληνικού κράτους. Οι αρχαίοι λοιπόν μεταλλευτές,αλλά και οι νεότεροι, με την μεταλλευτική και μεταλλουργική τους δραστηριότητα μας κληροδότησαν έναν ανεκτίμητο πολιτιστικό θησαυρό παγκόσμιου ενδιαφέροντος ηλικίας άνω των 6000 ετών, που συνδυάζεται και με μοναδικούς γεώτοπους της Λαυρεωτικής, καθώς και με μία πολύ μεγάλη ποικιλία περιζήτητων ορυκτών, που αποτελούν πάνω από το 10% του συνόλου των αναγνωρισμένων ορυκτών του πλανήτη, συνθέτοντας ένα πανέμορφο φυσικό μουσείο.

Μέχρι σήμερα, παρά τις προσπάθειες και αξιόλογες πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί, εξακολουθεί να υπάρχει πολιτιστικό έλλειμμα σε σχέση με τις δυνατότητες, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και την παγκόσμια φήμη του γεωλογικού-μεταλλευτικού Λαυρίου.


Για παράδειγμα,δεν έχουμε ακόμη καταφέρει τόσα χρόνια τώρα, να ολοκληρώσουμε επιτυχώς τις προσπάθειες για την ένταξή του γεωλογικού- ορυκτολογικού, αρχαίου και νεότερου μεταλλευτικού Λαυρίου/Λαυρεωτικής στον κατάλογο των παγκόσμιων μνημείων της UNESCO, που αποτελεί την κορωνίδα της ανάδειξης και της διεθνούς αναγνώρισης ενός πολιτιστικού θησαυρού. 

Επίσης,αρκετοί αρχαιολογικοί χώροι παραμένουν ημιτελείς, όπως το φημισμένο Θέατρο Θορικού,ή δεν έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα να καταστήσουμε επισκέψιμα και με ασφάλεια επιλεγμένα υπόγεια μεταλλευτικά έργα ή και να υλοποιήσουμε, με σύγχρονα μέσα και τεχνικές, κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα, γεωλογικές, αρχαιο-μεταλλουργικές και μεταλλευτικές περιηγήσεις.

Σημειώνουμε ότι άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Πολωνία, Γαλλία, Αγγλία, Τσεχία, Σλοβακία, κ.α.), με υποδεέστερα συγκριτικά πλεονεκτήματα, προβάλλουν εδώ και δεκαετίες την γεω-μεταλλευτική και βιομηχανική τους κληρονομιά, ως πολιτιστικό αγαθό παγκόσμιας παρακαταθήκης, αλλά και ως ένα εναλλακτικό τουριστικό προϊόν που ενισχύει την τοπική τους οικονομία.


Στην Ελλάδα μοναδικό παράδειγμα αποτελεί το εξαιρετικά οργανωμένο “Μεταλλευτικό Πάρκο της Φωκίδας – Vagonetto”, με αθρόα προσέλευση επισκεπτών στη στοά “850”τουβωξίτη. Ωστόσο κανένα από όλα αυτά τα παραδείγματα δεν μπορεί να συγκριθεί με την μεταλλευτική Λαυρεωτική που σηματοδοτείται από τη μακραίωνη ιστορική της διαδρομή, τη συμβολή της στον Αρχαίο πολιτισμό, καθώς και στην νεότερη βιομηχανική ανάπτυξη. Γι’ αυτό και θεωρούμε ότι έχουμε χρέος προς τους προγόνους μας, αλλά και προς την παγκόσμια κοινότητα, να αναδείξουμε με σύγχρονο τρόπο, ολιστικά και ενιαία όλες τις θεματικές ενότητες, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και συνθέτουν το Γεωλογικό – Ορυκτολογικό – Ιστορικό – Αρχαιολογικό – Αρχαιομεταλλουργικό – Μεταλλευτικό –Βιομηχανικό και Φυσιολατρικό Λαύριο, προκειμένου μάλιστα να ενισχυθεί η πρόταση της ένταξης της Λαυρεωτικής σε διεθνείς οργανισμούς ανάδειξης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Στο συνημμένο Παράρτημα 1, περιλαμβάνεται το κείμενο που διακινήθηκε στα Ελληνικά, Αγγλικά και Τσέχικα στις 5 και 8 Μαΐου, μέσα από το διαδίκτυο (Facebook). Μέσα σε λίγες μόνον ημέρες ανταποκρίθηκε ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων που ξεπερνούν τους 300 (συνημμένο Παράρτημα 2), από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Εξάλλου, συγκινητική ήταν και η επιθυμία πολλών να επισκεφτούν τα υπόγεια για να βιώσουν τη ζωή των μεταλλωρύχων του 19ου και 20ου αιώνα και να αποτίσουν φόρο τιμής σε συγγενικά τους πρόσωπα. Στο Παράρτημα 3 αναγράφονται οι σύνδεσμοι (links) των αναρτήσεων του κειμένου του Παραρτήματος 1, στο διαδίκτυο στις 5 και 8 Μαΐου.

Τελειώνοντας, θέλουμε να τονίσουμε ότι κατά την άποψή μας δεν θα πετύχουμε τους στόχους αυτούς εάν δεν συνεργασθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Απαραίτητη προϋπόθεση, για επιτυχία του εγχειρήματος, είναι να αναλάβει τον συντονιστικό ρόλο της προσπάθειας αυτής ο Δήμος της Λαυρεωτικής και γι αυτό καλούμε την πολιτική ηγεσία, τα κόμματα, τους επιστημονικούς φορείς, τους πολιτιστικούς συλλόγους, τους Λαυριώτες και τους λάτρεις της ιστορίας του Λαυρίου να στηρίξουν το Δήμο με κάθε μέσο, παρέχοντας την εμπειρία τους και κάθε στοιχείο του γνωστικού αντικειμένου της αρμοδιότητάς των.

Δρ. Δημήτριος Μπίτζιος, Γεωλόγος-Κοιτασματολόγος, Τηλ. 6944242962,dimitrisbitzios@gmail.com

Δρ. Δημήτριος Κ. Κωνσταντινίδης, Γεωλόγος-Κοιτασματολόγος, Τηλ. +35799514218, dimkon46@gmail.com, και

Ηρακλής Κατσάρος, Ερευνητής-Ανιχνευτής επιφανειακών και υπόγειων μεταλλευτικών έργων, Τηλ. 6932630502,herculeslavrio@gmail.com

Σχετικά Άρθρα