Εκμαγεύοντας…

Η μοναδικότητα των αντιγράφων που παράγονται στα εργαστήρια του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ) και διατίθενται στα πωλητήρια των μνημείων και μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού προβάλλεται με αποδέκτη το εγχώριο και διεθνές κοινό στο παρακάτω σποτ που δημιούργησε το ΤΑΠ με τίτλο «Εκ-μαγεύοντας».

Τα εργαστήρια του ΤΑΠ είναι τα μόνα που παράγουν πιστοποιημένα ακριβή αντίγραφα των αριστουργημάτων των μουσείων μας. Λειτουργούν στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη Ρέντη σε σύγχρονα εξοπλισμένες εγκαταστάσεις, που περιλαμβάνουν και εργαστήρια συντήρησης. Εργαστήρια παραγωγής αντιγράφων του ΤΑΠ λειτουργούν και στην Πέλλα.

Η συλλογή των εργαστηρίων του ΤΑΠ αποτελείται από ακριβή αντίγραφα αντιπροσωπευτικών μουσειακών εκθεμάτων και εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες εκμαγεύσεις.

Τα ακριβή αντίγραφα φτιάχνονται στο χέρι, με υψηλή τεχνογνωσία, από ταλαντούχους γλύπτες, ζωγράφους, συντηρητές και τεχνίτες. Διατίθενται στα πωλητήρια του ΤΑΠ σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία της χώρας. Επίσης, αποστέλλονται σε πανεπιστήμια και συναφή ιδρύματα για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Ο Ηνίοχος των Δελφών παραμένει το ακριβότερο αντικείμενο αξίας 4.000 ευρώ. Τα μεγάλα αντικείμενα τα αγοράζουν κυρίως οι ξένοι.

Επισημαίνεται ότι το 2016, με την τροποποίηση του άρθρου 2 του αρχαιολογικού νόμου 3028/2002, κατοχυρώθηκε θεσμικά ότι οι μήτρες (τα εκμαγεία που παράγονται από τα πρωτότυπα έργα) και τα μοντέλα (τα πρώτα αντίτυπα που παράγονται από τις μήτρες) φυλάσσονται αποκλειστικά στο ΤΑΠ και απαγορεύεται να κυκλοφορούν στην αγορά. Ακριβή αντίγραφα είναι μόνο εκείνα που παράγονται με εκμαγεύσεις από τα μοντέλα και φέρουν την αυθεντική σφραγίδα του ΤΑΠ ενσωματωμένη κατά την παραγωγή τους, διαφυλάσσοντας την υψηλή υπεραξία των αριστουργημάτων των μουσείων μας για το Ελληνικό Δημόσιο.

Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο πρωτολειτούργησε το πρώτο εργαστήριο εκμαγείων το 1893. Και φτάσαμε στο 1970 για να γίνει συστηματική η παραγωγή εκμαγείων και αντιγράφων μέσα στο Επιγραφικό Μουσείο και το 1999 πια, όταν αυξήθηκαν οι ανάγκες να μεταφερθούν τα εργαστήρια σε μεγαλύτερους χώρους στου Ρέντη. Εκεί όπου ο γύψος πρωταγωνιστεί αφού τα εκμαγεία με αυτόν κατασκευάζονται και φιλοτεχνούνται από ταλαντούχους ζωγράφους και γλύπτες.

Σχόλιο. Η αλήθεια είναι ότι δεν με ενθουσιάζουν τα γύψινα πιστά αντίγραφα παρά το ότι δεν αρνείται κανείς ότι εξυπηρετούν το στόχο τους και προβάλλουν τον τόπο μας και την πολιτιστική μας κληρονομιά.  Και αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους όσους προσπαθούν να το κάνουν ορθά, συστηματικά και με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για το εθνικό συμφέρον. Ωστόσο, θα προτιμούσα κάτι από το πραγματικό υλικό, το ελληνικό μάρμαρο που συνεχίζει να υπάρχει, να αναβαθμίζει ποικιλοτρόπως τον τόπο μας, να εμπνέει  και να  κληροδοτείται στις επόμενες γενεές. Κάτι που να είναι ενδεχομένως αντίγραφο ενός καλλιτεχνικού έργου ή τεχνουργήματος αλλά γιατί όχι και πρωτότυπο, εφόσον διαθέτουμε καλλιτεχνική κουλτούρα και δημιουργία. Δείτε ενδεικτικά εδώ:

 Ισως είναι επειδή δεν μπορώ να δεχθώ ότι κάποτε υπήρχε καλλιτεχνική δημιουργία στον τόπο μας και σήμερα απλώς προσπαθούμε να διατηρήσουμε κάτι από  την αλλοτινή λάμψη του πολιτισμού μας. Ισως επειδή προτιμώ από το …εκμαγεύοντας το δημιουργώντας και μαγεύοντας…

[του Π. Τζεφέρη] [by P. Tzeferis]