ΓΕΩΛΟΓΙΑ/ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΕΥΡΩΠΗ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΕΕΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΔΙΕΘΝΩΣΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ & ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ

Διεθνείς κώδικες αναφοράς και χρήση λογισμικών για ΟΠΥ (Mineral Resources) και αποθέματα (Reserves).

Οι κώδικες αναφοράς αποτελούν ένα «είδος ISO» για την εκτίμηση των αποθεμάτων (mineral assessment).

Του Α. Αποστολίκα, Διευθυντή Γεωλογικών Ερευνών ΓΜΜΑΕ ΛΑΡΚΟ

Οι μεταλλευτικές επιχειρήσεις έρχονται αντιμέτωπες με την ανάγκη αξιόπιστης εκτίμησης των αποθεμάτων και αντιμετωπίζουν συνεχώς την πρόκληση της σχεδίασης των εκμεταλλεύσεων κατά τρόπο οικονομικά βέλτιστο.

Η εκτίμηση των Ορυκτών Πόρων και των Αποθεμάτων στηρίζονται πλέον σε καινοτόμες μεθόδους που έχουν εισαγάγει οι μεταλλευτικές επιχειρήσεις με τη χρήση σύγχρονων εξειδικευμένων λογισμικών πακέτων, μια σειρά των οποίων βρίσκεται σε χρήση σε παγκόσμια κλίμακα. Τα λογισμικά αυτά τροφοδοτούνται με τα πρωτογενή στοιχεία της έρευνας και με μια σειρά οικονομικών και τεχνικών δεδομένων, τα οποία επεξεργάζονται, αναλύονται και μοντελοποιούνται, τα αποτελέσματα αποτυπώνονται υπό μορφή αναφορών, χαρτών και διαγραμμάτων.

Η ανάγκη λοιπόν για εναρμονισμό και κατηγοριοποίηση, καθώς και η δημιουργία αυστηρού πλαισίου αναφοράς των Μεταλλευτικών Πόρων – Αποθεμάτων ήταν γνωστή από παλαιότερα αλλά σημαντική πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση έχει γίνει τα τελευταία χρόνια για τη δημιουργία διεθνών κωδίκων αναφοράς, οι οποίοι καλύπτουν τους ορισμούς και τις εκτιμήσεις για τις Δημόσιες Αναφορές των Ορυκτών Πόρων (Mineral Resources) και των Αποθεμάτων (Mineral Reserves).

Έχουν γίνει συμφωνίες μεταξύ των μεγαλυτέρων χωρών και έχουν ορισθεί οι κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται από τις μεταλλευτικές εταιρίες και τους διεθνείς οργανισμούς.

Οι εξελίξεις αυτές είναι αποτέλεσμα μιας διαρκούς προσπάθειας που συμμετείχαν πολλοί αρμόδιοι φορείς, όπως επιστημονικές κοινότητες, μεγάλοι διεθνείς οργανισμοί και πολλοί αναγνωρισμένοι επιστήμονες.

Με βάση την ιστορική εξέλιξη οι κυριότεροι κώδικες αναφοράς που αναπτύχθηκαν είναι, ο Ευρωπαϊκός Pan European Reserves & Resources Reporting Code (PERC), o Αυστραλιανός Australasian Joint Ore Committee (JORC), ο Καναδικός ΝΙ-43-101 και των Ηνωμένων Εθνών United Nations Framework Classification (UNFC ).

  • PERC Code: Το 2013 δημοσιεύθηκε η τελευταία αναθέωρηση του Παν-ευρωπαϊκού κώδικα (PERC Code: Pan-European Code for Reporting of Exploration Results, Mineral Resource and Mineral Reserves) http://www.vmine.net/perc//index.asp, που διαμορθώθηκε κατά το πρότυπο των JORC και CIM, από την «Pan-European Reserves and Resources Reporting Committee» με ανασύνταξη παλαιότερων κωδίκων.
  •  JORC Code: Joint Ore Reserves Committee (Αυστραλία – Ασία) http://www.jorc.org/. Αποτελεί κώδικα, ο οποίος καθορίζει κανόνες για την καταγραφή των αποτελεσμάτων της έρευνας εντοπισμού ορυκτών πόρων, την αξιολόγηση και την ταξινόμησή τους σε διάφορες κατηγορίες σύμφωνα με τον βαθμό εμπιστοσύνης στα γεωλογικά δεδομένα και τις τρέχουσες τεχνικές και οικονομικές παραδοχές για τον σκοπό αυτό. Οι εκθέσεις που συντάσσονται σύμφωνα με τον κώδικα αυτό σκοπεύουν να πληροφορήσουν με ακρίβεια τους επενδυτές ή τους δυνητικούς επενδυτές ή τους τεχνικούς συμβούλους τους. Ο Κώδικας αυτός καθιερώθηκε το 1989 και αναθεωρήθηκε το 2012.
  • CIM: Canadian Institute of Mining, Metallurgy and Petroleum (Καναδάς) γνωστός και ως National Instrument (NI) 43-101. http://web.cim.org/standards/MenuPage.cfm?sections=177,181&menu=229

Ο επόμενος στόχος της επιστημονικής κοινότητας είναι η δημιουργία ενός και μόνο διεθνή κώδικα αναφοράς που θα είναι στη διάθεση όλων των χωρών για το διαχωρισμό και την αναφορά των Μεταλλευτικών Πόρων – Αποθεμάτων.

Το να εκτιμώνται λοιπόν τα αποθέματα με βάση τους κώδικες αναφοράς σημαίνει πως έχουν εκτελεστεί συγκεκριμένες διαδικασίες σε κάθε στάδιο της εκτίμησής τους με τέτοιο τρόπο που δεν επιτρέπει την υποεκτίμηση ή την υπερεκτίμησή τους, όπως να ελέγχεται αν υπάρχουν οι απαραίτητες άδειες, αν έχουν γίνει επαρκείς ερευνητικές εργασίες, αν έχουν γίνει επαρκείς χημικές αναλύσεις, αν το εργαστήριο που τις πραγματοποίησε είναι διαπιστευμένο, αν στο λογισμικό που εκτίμησε τα αποθέματα εισήχθησαν τα σωστά δεδομένα, αν υπάρχουν διαδικασίες σε όλες τις εργασίες που πραγματοποιούνται, αν τα αποθέματα που εκτιμήθηκαν με το λογισμικό πακέτο επαληθεύονται από τα στοιχεία της εκμετάλλευσης, αν υπάρχουν πρότυπα δοκιμών ή αν τα κοστολογικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε πως οι κώδικες αναφοράς αποτελούν ένα «είδος ISO» για την εκτίμηση των αποθεμάτων. Οι κύριες αρχές πού διέπουν τη λειτουργία και την εφαρμογή των κωδίκων αναφοράς είναι η διαφάνεια, η συνάφεια της πληροφορίας και η επάρκεια.

Διαφάνεια
Πρέπει στον αναγνώστη της Έκθεσης Αναφοράς να παρέχονται αρκετές πληροφορίες, η παρουσίαση των οποίων να είναι ξεκάθαρη και αδιαμφισβήτητη, ώστε να μπορεί να κατανοήσει την έκθεση και να μην παραπλανάται.

Συνάφεια της πληροφορίας
Πρέπει η Έκθεση Αναφοράς να περιλαμβάνει όλες τις σχετικές πληροφορίες πού απαιτούνται έτσι ώστε να παρέχει μια ισορροπημένη και ολοκληρωμένη εικόνα σχετικά με τα ερευνητικά αποτελέσματα, τους Ορυκτούς Πόρους και τα Αποθέματα.

Επάρκεια
Πρέπει η Έκθεση να έχει συμπληρωθεί από υπεύθυνους, καταρτισμένους και έμπειρους ανθρώπους που υπακούουν σε κώδικες ηθικής και έχουν επαγγελματική συνείδηση.

Με λίγα λόγια μία Έκθεση Αναφοράς πρέπει να συντάσσεται από υπεύθυνο και έμπειρο άτομο και να περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, οι οποίες να παρουσιάζονται με τρόπο σαφή και ξεκάθαρο. Επίσης στις δημόσιες εκθέσεις (public reports) που αναφέρονται σε καταγραφή αποτελεσμάτων έρευνας εντοπισμού και αξιολόγησης ορυκτών πρώτων υλών  και αποθεμάτων επιτρέπεται η χρήση μόνο των όρων που φαίνονται στην αρχική εικόνα.

Ένα τέτοιο λογισμικό πακέτο χρησιμοποιείται από την ΛΑΡΚΟ τα τελευταία χρόνια και μπορεί να θεωρηθεί ότι υπήρξε και πρωτοπόρος στον τομέα αυτόν. Η χρήση του βρίσκει εφαρμογή σε όλα τα στάδια των μελετών, όπως στην ανάλυση, επεξεργασία και μοντελοποίηση των ερευνητικών δεδομένων, στην εκτίμηση ποιοτικών και ποσοτικών παραμέτρων των Ορυκτών Πόρων και Αποθεμάτων, στο σχεδιασμό και τη βελτιστοποίηση εκσκαφών και τέλος στον προγραμματισμό των εκμεταλλεύσεων.

[Επιμέλεια: Π. Τζεφέρης]

Σχετικά Άρθρα