Νέες αναπτυξιακές προκλήσεις. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ζήτηση για ορυκτές πρώτες ύλες (ΟΠΥ) τείνει διαρκώς αυξανόμενη πολλαπλασιαζόμενη (Παγκόσμια Τράπεζα) κατά μέσο όρο 4 φορές περίπου τον χρόνο. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη ο πληθυσμός της γης το 2100 θα ανέλθει στο 11 δις κάτι που παίζει κεντρικό ρόλο στην σταθερά αυξανόμενη κατανάλωση και ζήτηση ΟΠΥ.
Η ζήτηση και οι ανάγκες για νέες, κρίσιμες για την Ευρώπη ΟΠΥ, όπως είναι τα πλατινοειδή μέταλλα, οι σπάνιες γαίες, το γάλλιο, το γερμάνιο, το ίνδιο, το αντιμόνιο, το βισμούθιο, έρχονται στο παραγωγικό προσκήνιο, ενώ ακόμη και άλλες παραδοσιακότερες επανέρχονται πιο δυναμικά από πλευράς αυξανόμενου βιομηχανικού ενδιαφέροντος με χαρακτηριστικά παραδείγματα τον χαλκό (να αναφέρω εδώ ότι κάθε ηλεκτρικό αυτοκίνητο χρησιμοποιεί 25 κιλά χαλκού λαμβάνοντας την ίδια στιγμή υπόψη τις προβλέψεις ότι το 2020 θα φθάσουν να πωλούνται 10 εκ ηλεκτρικών οχημάτων και το 2030 100 εκ), το νικέλιο, ο λευκόλιθος, που προέρχονται από ΟΠΥ που διαθέτει η χώρα μας.
Κοιτασματολογικός προορισμός η Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι διαχρονικά μεταλλευτική χώρα στη βάση ενός δυναμικού παραγωγικού κεφαλαίου μεταλλικών ορυκτών (θυμίζω το αλουμίνιο, το νικέλιο, τα βασικά μέταλλα), βιομηχανικών ορυκτών (όπως ο λευκόλιθος, περλίτης, μπεντονίτης, και άλλα) και διακοσμητικών ορυκτών και δομικών λίθων όπως είναι τα μάρμαρα. Στις νέες συνθήκες που δημιουργούνται σε παγκόσμια και ευρωπαϊκή κλίμακα, η χώρα πρέπει να είναι παρούσα, δεδομένου του ευνοϊκού γεωλογικού και μεταλλογενετικού περιβάλλοντος που την χαρακτηρίζει, αφού το λεγόμενο μεταλλογενετικό τόξο της Τηθύος (ονομάζεται και Καρπαθο-Βαλκανικό) στο οποίο ανήκει και εντάσσεται, συνιστά μαζί με τα αντίστοιχα στη Σκανδιναβία και την Ιβηρική χερσόνησο την τρίτη σε αριθμό σημαντικότερη κοιτασματολογική περιφέρεια της Ευρώπης.
2. Η γεωτεκτονική χώρο-χρονική εξέλιξη της Μακεδονίας και Θράκης αλλά και της ευρύτερης Βαλκανικής, συνιστά ένα ιδιαίτερα δυναμικό μεταλλογενετικό σύστημα ικανό να αποθέσει χρυσοφόρα πολυμεταλλικά (Pb-Zn-Au-Ag, Cu-Au, Au) κοιτάσματα παγκόσμιας κλάσης.
3. Η αξιοποίηση της μεταλλογενετικής ερμηνείας στον καθορισμό χωροχρονικά και γεωδυναμικά ελεγχόμενων τύπων αποτελεί βασικό δείκτη και παράμετρο για την βιώσιμη εκμετάλλευσή τους.
Η συνολική μικτή αξία του μεταλλικού περιεχομένου στις Σκουριές, Ολυμπιάδα, Στρατώνι, Σάπες, Πέραμα και Καστοριά προσεγγίζει τα 28 δις (Αρβανιτίδης και Παπαβασιλείου, 2011). Συνολικά βέβαια και δυναμικά αποθέματα χρυσού ανέρχονται σε περίπου 420 τόνους. Ένα πολύ μικρό μέρος της αξίας αυτής αξιοποιείται σήμερα παραγωγικά.
Τα δυναμικά αποθέματα που φιλοξενούνται στις υπάρχουσες μεταλλευτικές αλλά και σε νέες περιοχές κοιτασματολογικού ενδιαφέροντος είναι σε θέση να πολλαπλασιάσουν τα προαναφερόμενα οικονομικά μεγέθη. Με βάση τα αποθέματα και το μεταλλικό περιεχόμενο σε χρυσό, άργυρο, χαλκό, μόλυβδο και ψευδάργυρο η Β. Ελλάδα είναι από τις πλουσιότερες κοιτασματολογικές περιφέρειες της Ευρώπης και αποτελεί σταθερή μεταλλευτική πηγή για την βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας. Είναι φανερό ότι ο ελληνικός ορυκτός πλούτος είναι σε θέση να συμβάλλει καθοριστικά στην κατεύθυνση εντατικότερης και αποτελεσματικότερης εκμετάλλευσης ενδοευρωπαϊκών πηγών μη ενεργειακών ορυκτών πρώτων υλών.
Dr. N. Arvanitidis. Round Table Discussion entitled: «Mineral Resources as a Key Growth Driver for the Greek Economy» 83rd Thessaloniki International, Pavilion No 13, 10 September 2018 (Παρέμβαση Ν. Αρβανιτίδη)
[Επιμέλεια Π. Τζεφέρης]