Οι διατάξεις της προϊσχύουσας λατομικής νομοθεσίας (πριν τον Ν. 4512/2018) που αναφέρονταν σε θέματα τελών υπέρ ΟΤΑ είναι οι εξής:
α) Λατομεία αδρανών: Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 19 του Ν. 1428/84 (ΦΕΚ 43/Α), όπως είχε αντικατασταθεί με το άρθρο 15 του Ν. 2115/93 (ΦΕΚ 15/Α), ίσχυε ότι: ” 1. Οι εκμεταλλευτές δημόσιων και ιδιωτικών λατομείων, καθώς και λατομείων ν.π.δ.δ. αδρανών υλικών, υποχρεούνται να καταβάλλουν ετησίως ειδικό τέλος υπέρ οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, στην περιοχή των οποίων λειτουργεί το λατομείο. Το τέλος αυτό ορίζεται σε πέντε τοις εκατό (5%) στην τιμή πωλήσεως των λατομικών προϊόντων επί αυτοκινήτου στο χώρο του λατομείου. Ο προσδιορισμός των ποσοτήτων που πωλούνται γίνεται με βάση τα τιμολόγια και κάθε άλλη πρόσφορη μέθοδο καταμετρήσεως των λατομικών προϊόντων.Στην καταβολή του ως άνω ειδικού τέλους υποχρεούνται εφεξής και αυτοί που ήδη εκμεταλλεύονται δημόσια ή ιδιωτικά λατομεία, καθώς και λατομεία ν.π.δ.δ., πλην των λατομείων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης”.
β) Λατομεία μαρμάρων και βιομηχανικών ορυκτών: Για τα λατομεία μαρμάρων δεν προβλέπονται τέλη υπέρ ΟΤΑ, εφόσον -όταν πρόκειται για δημόσια λατομεία- ένα μέρος των μισθωμάτων καταβάλλεται υπέρ ΟΤΑ. Για τα λατομεία βιομηχανικών ορυκτών προβλέπονται και τέλη 2%. Πράγματι, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 21 του Ν. 2115/93 (ΦΕΚ 15/Α), ίσχυε ότι: « 10. Το πενήντα τοις εκατό (50%) των πάγιων και αναλογικών μισθωμάτων των δημόσιων λατομείων μαρμάρου και βιομηχανικών ορυκτών καταβάλλεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, στην περιφέρεια των οποίων λειτουργούν τα λατομεία. Η διαδικασία και οι λεπτομέρειες καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας.».Κατ’ εξουσιοδότηση της ανωτέρω διάταξης είχε εκδοθεί και η ΚΥΑ 9394/1994 (ΦΕΚ 211/Β) «Απόδοση του 50 % των πάγιων και αναλογικών μισθωμάτων των δημοσίων λατομείων μαρμάρων και βιομηχανικών ορυκτών στους ΟΤΑ».
γ) Συνεξορυσσόμενα αδρανή υλικά: Επιπλέον των προηγουμένων, με την παράγραφο 3α του άρθρο 43 του Ν.4262/2014 (ΦΕΚ 114/Α) ίσχυε ότι : «3.α. Τα αδρανή υλικά που εξορύσσονται ως παραπροϊόντα κατά την εκμετάλλευση των λατομείων βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων, με την επιφύλαξη της επόμενης παραγράφου, διατίθενται ελεύθερα από τον εκμεταλλευτή, ο οποίος υποχρεούται στην καταβολή του ειδικού τέλους υπέρ Ο.Τ.Α., καθώς και του αναλογικού μισθώματος στον ιδιοκτήτη της έκτασης. Το μίσθωμα αυτό καθορίζεται ως ο μέσος όρος των αντίστοιχων μισθωμάτων των λατομείων αδρανών υλικών του νομού − περιφέρειας ή, σε περίπτωση που στον οικείο νομό − περιφέρεια δεν υπάρχουν λατομεία αδρανών υλικών του νομού − περιφέρειας, των λατομείων αδρανών υλικών γειτονικού νομού − περιφέρειας, και επιμερίζεται ανάλογα στα ακατέργαστα και κατεργασμένα υλικά αντιστοίχως. “.
- [ΜΑΡΜΑΡΑ-ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ] Για τα λατομεία αυτά δεν προβλέπονται τέλη υπέρ ΟΤΑ, εφόσον ένα μέρος των μισθωμάτων καταβάλλεται υπέρ ΟΤΑ. Άρθρο 45 παρ. 6: «Ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) του συνολικού ποσού των μισθωμάτων, πάγιων και αναλογικών, των δημοσίων λατομείων μαρμάρων, φυσικών λίθων και βιομηχανικών ορυκτών καταβάλλεται στον πρωτοβάθμιο ΟΤΑ στην περιφέρεια του οποίου λειτουργεί το λατομείο…». Επισημαίνεται ότι στην κατηγορία των λατομείων φυσικών λίθων υπάγονται και οι σχιστολιθικές πλάκες, σύμφωνα με την παρ. 3α του άρθρου 43.
- [ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ] Για τα δημόσια λατομεία βιομηχανικών ορυκτών προβλέπεται, όπως και για τα μάρμαρα-φυσικοί λίθοι, 50% του συνολικού ποσού των μισθωμάτων, να καταβάλλεται στον πρωτοβάθμιο ΟΤΑ στην περιφέρεια του οποίου λειτουργεί το λατομείο. Επιπλέον προβλέπονται και τέλη σε όλα τα λατομεία βιομηχανικών ορυκτών ως ακολούθως: Άρθρο 62, παρ. 2γ: «Οι εκμεταλλευτές βιομηχανικών ορυκτών υποχρεούνται να καταβάλλουν ετησίως ειδικό τέλος υπέρ των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. στην περιοχή των οποίων λειτουργούν τα λατομεία. Το τέλος αυτό ορίζεται σε ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) επί της αξίας των ακατέργαστων λατομικών προϊόντων που διατίθενται προς πώληση στο δάπεδο του λατομείου”
- [ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ] Άρθρο 62:, παρ. 2α:«Οι εκμεταλλευτές λατομείων αδρανών υλικών υποχρεούνται να καταβάλλουν ετησίως ειδικό τέλος υπέρ των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. στην περιοχή των οποίων λειτουργούν τα λατομεία σε δημόσια ή ιδιωτική έκταση. Το τέλος αυτό ορίζεται σε ποσοστό οκτώ τοις εκατό (8%) στην τιμή πώλησης μη επεξεργασμένων προϊόντων ή τέσσερα τοις εκατό (4%) στην τιμή πώλησης των επεξεργασμένων προϊόντων στο δάπεδο του λατομείου”
- [ΑΔΡΑΝΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ] Άρθρο 62: παρ. 2β: “για τα αδρανή που χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη στην τσιμεντοβιομηχανία, ασβεστοποιία και μεταλλουργία και εξορύσσονται από λατομεία που εκμεταλλεύονται οι ίδιες επιχειρήσεις, το πιο πάνω ειδικό τέλος υπολογίζεται με απόφαση του αρμόδιου Περιφερειάρχη σε 4% επί του κόστους εξόρυξης του πετρώματος στο δάπεδο του λατομείου, αυξημένο κατά το επιχειρηματικό κέρδος. Για την πλεονάζουσα παραγωγή των πιο πάνω λατομείων ορίζεται ειδικό τέλος δέκα τοις εκατό (10%) στην τιμή πώλησης ακατέργαστων υλικών ή έξι τοις εκατό (6%) στην τιμή πώλησης επεξεργασμένων υλικών.
- [ΑΔΡΑΝΗ Ως ΠΑΡΑΠΡΟΙΟΝΤΑ] Αρθρο 62: παρ. 2α, εδάφιο 4: Στην καταβολή ειδικού τέλους υποχρεούνται και οι εκμεταλλευτές που παράγουν αδρανή υλικά, τα οποία εξορύσσονται ως παραπροϊόντα κατά την εκμετάλλευση των λατομείων βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 45. Το ειδικό τέλος ορίζεται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) στην τιμή πώλησης ακατέργαστων υλικών ή έξι τοις εκατό (6%) στην τιμή πώλησης επεξεργασμένων υλικών».
[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]