Τις διαδικασίες διαβούλευσης αλλά και τις βασικές παραμέτρους του νέου δεκαετούς Ενεργειακού Σχεδιασμού της χώρας παρουσίασε, μιλώντας στο συνέδριο του HAEE, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ Μιχάλης Βερροιόπουλος. Το νέο εθνικό μοντέλο θα δίνει ιδιαίτερο βάρος στον καταναλωτή, θα προωθεί την αποκεντρωμένη παραγωγή, διάθεση και κατανάλωση ενεργειακών προϊόντων από πολλούς, θα είναι ένα ενεργειακό μοντέλο «για τους πολλούς και όχι για τους λίγους», τόνισε ο κ Βερροιόπουλος.
Ολόκληρη η ομιλία έχει ως εξής:
Γνωρίζετε όλοι ότι παγκόσμια ο ενεργειακός κλάδος είναι σε φάση μετάβασης η οποία καθορίζεται κυρίως από δύο παράγοντες. Πρώτον από διακηρυγμένες πολιτικές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (Συμφωνία του Παρισιού, Ενεργειακή ένωση στο πλαίσιο της ΕΕ κλπ) και δεύτερον από σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις όπως ενδεικτικά η σημαντική πτώση στο κόστος κατασκευής μονάδων ΑΠΕ, η ραγδαία εισαγωγή ψηφιακών υπηρεσιών και τεχνολογιών, η ανάδειξη του LNG ως αποτελεσματικής εναλλακτικής πρότασης στην τροφοδοσία με Φ.Α κυρίως λόγω της αύξησης της παραγωγής στις ΗΠΑ. Οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες ακολουθούν αυτές τις πολιτικές άλλοτε επιταχύνοντας τις εξελίξεις, άλλοτε ωθώντας τις σε πιο ρεαλιστικά όρια.
Η Ελλάδα μέσα σε αυτό το διεθνές περιβάλλον προχωρά, παράλληλα με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην εκπόνηση του δικού της δεκαετούς Ενεργειακού Σχεδιασμού με σκοπό να διαχειριστεί με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τη μετάβαση του ενεργειακού της συστήματος σε ένα μοντέλο βιώσιμο, καινοτόμο, μοχλό οικονομικής ανάπτυξης με ιδιαίτερο βάρος στην εγχώρια προστιθέμενη αξία. Το μοντέλο αυτό θα δίνει ιδιαίτερο βάρος στον καταναλωτή, θα προωθεί την αποκεντρωμένη παραγωγή, διάθεση και κατανάλωση ενεργειακών προϊόντων από πολλούς, εν ολίγοις και χρησιμοποιώντας μια γνωστή στον ευρωπαϊκό χώρο έκφραση, θα είναι ένα ενεργειακό μοντέλο «για τους πολλούς και όχι για τους λίγους».
Πλατιά Διαβούλευση. Σκοπός μας είναι η κατάρτιση του ενεργειακού σχεδιασμού να γίνει με την πιο πλατιά διαβούλευση στο επίπεδο της κοινωνίας και της οικονομίας. Έχουμε διαμορφώσει και ήδη λειτουργούν οι απαραίτητες δομές. Παρουσιάστηκαν ήδη οι βασικοί στόχοι και προτεραιότητες του Ενεργειακού Σχεδιασμού στον Ελληνικό Κοινοβούλιο.Προετοιμάζουμε μια δεύτερη παρουσίαση των πρώτων βασικών συμπερασμάτων και προτάσεων τον Ιούνιο, έτσι ώστε να ακούσουμε τη γνώμη του Κοινοβουλίου, να πάρουμε από αυτό τις αναγκαίες πολιτικές κατευθύνσεις και να επανασχεδιάσουμε όπου χρειάζεται πριν προχωρήσουμε στις προτάσεις μέτρων πολιτικής.Σχεδιάζουμε άμεσα μια δεύτερη ημερίδα αφιερωμένη αποκλειστικά στην Τ.Α. Θα προσκληθούν δήμοι, περιφέρειες, οργανώσεις και φορείς της Τ.Α, δημοτικές επιχειρήσεις και Μ.Κ.Ο.
Οι βασικοί στόχοι. Επιτρέψτε μου σε αυτό το σημείο να θέσω υπόψη σας τους βασικούς στόχους και επιδιώξεις του Ενεργειακού μας σχεδιασμού.
Μείωση της ενεργειακής μας κατανάλωσης το 2030 στο επίπεδο των 17 Moe, συμμετοχή των ΑΠΕ κατά 28% στην ΑΤΚΕ, συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή στο 50%. Σε εξέλιξη βρίσκεται ένα πρόγραμμα δημοπρασιών ΑΠΕ επενδυτικού ύψους πάνω από 3,5 δις έως το 2020.
Μείωση της Ενεργειακής Εξάρτησης της χώρας τουλάχιστον κατά 10%, από 72% σήμερα στο 60% το 2030, κυρίως μέσω των ΑΠΕ, της ενεργειακής αποδοτικότητας αλλά και της παραγωγής Ελληνικών Υδρογονανθράκων.
Αύξηση της ασφάλειας εφοδιασμού μέσω της υλοποίησης ενός φιλόδοξου προγράμματος διασυνδέσεων που αφορά αγωγούς Φ.Α όπως ο IGB και ο East Med και εγκαταστάσεις όπως ο FSRU στην Αλεξανδρούπολη και ο ΥΑΦΑ στην Καβάλα.
Στο ίδιο πλαίσιο της ασφάλειας εφοδιασμού αλλά και της δημιουργίας ανταγωνιστικών αγορών εντάσσεται η πρόταση για πλήρη διασύνδεση του συνόλου των νησιών μας έως το 2030. Ένα πρόγραμμα που θα απαιτήσει την αποτελεσματική διαχείριση ενός επενδυτικού σχεδίου που θα ξεπεράσει τα 3 δις ευρώ. Δεν χωρούν άλλες καθυστερήσεις.
Το καύσιμο του μέλλοντος. Ένα ερώτημα που καλείται να απαντηθεί με τον Ενεργειακό Σχεδιασμό είναι «ποιο θα είναι το καύσιμο του μέλλοντος». Στόχος μας είναι ο σχεδιασμός να δώσει τη δυνατότητα μέσω κατάλληλων υποδομών και κανονιστικού πλαισίου, να ανταγωνισθούν όλα τα περιβαλλοντικά φιλικά καύσιμα είτε αυτά είναι η ηλεκτροκίνηση, είτε τα προηγμένα βιοκαύσιμα, είτε η αεριοκίνηση. Θέλουμε η πολιτική αυτή να ενταχθεί σε ένα γενικότερο σχέδιο βιώσιμης κινητικότητας, να περιλάβει όχι μόνο την αστική κινητικότητα αλλά και τη ναυτιλία και την αεροπλοΐα.
Η στρατηγική μας έχει ως βασικό πυλώνα την ύπαρξη μια διαφανούς και ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας με αυξημένη τη συμμετοχή των καταναλωτών και άρα επαρκώς ψηφιοποιημένη. Η αγορά αυτή θα έχει πολλές ΑΠΕ, μεγάλες ανάγκες σε ευελιξία από νερά και ΦΑ, αλλά και στο ορατό μέλλον ανάγκες για αποθήκευση. Πράγμα που σημαίνει ότι το κανονιστικό και νομοθετικό πλαίσιο θα πρέπει από τώρα να σχεδιαστεί και να περιλάβει και την αποθήκευση.
Ο ρόλος του λιγνίτη. Ποιος είναι ο ρόλος της λιγνιτικής μας παραγωγής μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο μετάβασης; Έχουμε να ισορροπήσουμε ανάμεσα σε δύο φαινομενικά αντίθετες προοπτικές. Την ανάγκη για απανθρακοποίηση από τη μια και την ανάγκη για ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα από την άλλη.
Ευτυχώς για την Ελλάδα οι ανάγκες σε απανθρακοποίηση, οι οποίες να θυμίσω πάνε πολύ πέρα από το 2030 και φθάνουν ως το 2050, συμβαδίζουν με τη διάρκεια ζωής των λιγνιτικών μας μονάδων. Να ληφθεί υπόψη ότι με τα σημερινά δεδομένα το 2035 (λιγότερο από 20 χρόνια από σήμερα) η λιγνιτική ισχύς θα έχει μειωθεί πάνω από 65%. Αν αυτό από μόνο του δεν συνιστά απανθρακοποίηση τότε πιο εναλλακτικό βιώσιμο και ρεαλιστικό σχέδιο θα μπορούσε να πάρει τη θέση του; Το ίδιο όμως είναι κατανοητό ότι για το διάστημα που υπάρχει η λιγνιτική παραγωγή θα πρέπει με όρους αγοράς να στηριχθεί, υπό την έννοια να αντιμετωπισθεί ισότιμα με τα άλλα καύσιμα και παράλληλα να μην υψωθούν πρόσθετα κανονιστικά εμπόδια.
Θα πάμε στην απανθρακοποίηση, θα είμαστε φιλόδοξοι αλλά δεν θα καταστρέψουμε την όποια ασφάλεια εφοδιασμού έχουμε πετύχει ως τώρα. Τα διδάγματα από την κρίση του Δεκεμβρίου 2016 – Ιανουαρίου 2017, αλλά και η πρόσφατη «ανεξήγητη» άνοδος της τιμής του Φ.Α στις αγορές της Δ. Ευρώπης δεν πρέπει να ξεχνιούνται ούτε να αγνοηθούν από μια «ανέμελη» προσέγγιση για το ενεργειακό μίγμα του μέλλοντος.
Θέρμανση – Ψύξη. Παραμελούμε συνήθως τον τομέα της θέρμανσης και ψύξης. Στον ενεργειακό μας σχεδιασμό θα υπάρχει ένα σαφές πρόγραμμα προώθησης πιο φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών και καυσίμων. Η Βιομάζα και το βιοαέριο θα δοκιμαστούν περισσότερο για την κάλυψη αναγκών τηλεθέρμανσης σε αστικές, ημιαστικές και αγροτικές περιοχές.
Με βάση ένα μεγάλο πρόγραμμα επέκτασης δικτύων διανομής ΦΑ σε όλες τις αστικές περιοχές της χώρας φιλοδοξούμε να μεταβούμε από την καύση ντίζελ στο πιο φιλικό Φ.Α με σύγχρονους καυστήρες και με τη δυνατότητα παραγωγής Η/Ε για αυτοκατανάλωση και συνάμα να τροφοδοτήσουμε με το καύσιμο αυτό την αποκεντρωμένη βιομηχανία και μεταποίηση.Με όρους αποδοτικότητας και στη βάση της ολοένα μεγαλύτερης διείσδυσης ΑΠΕ στο μίγμα της ηλεκτρικής ενέργειας οι αντλίες θερμότητας καθίστανται ολοένα και πιο αναταγωνιστικές συμβάλλοντας μαζί με τα ηλεκτρικά οχήματα σε αυτό που ονομάζεται εξηλεκτρισμός του ενεργειακού συστήματος.
Ενεργειακή αποδοτικότητα. Κράτησα για το τέλος τη στρατηγική μας για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα. Είμαστε από αυτούς που πιστεύουμε στο «Energy Efficiency First”.
Τα αποτελέσματα από την Εφαρμογή του Εξοικονομώ ΙΙ είναι πολύ ενθαρρυντικά. Η κυβέρνηση ανταποκρινόμενη αποφάσισε να επενδύσει στο πρόγραμμα αυτό σχεδόν 1 δις. Στον προγραμματισμό μας περιλαμβάνεται ένα σχέδιο που αφορά από 25000 έως 50.000 ενεργειακές ανακαινίσεις κατοικιών το χρόνο. Οι ανακαινίσεις αυτές θα γίνουν με βάση τον νέο κανονισμό nZeb που ετοιμάζεται από το ΥΠΕΝ. Θα πρόκειται για ένα κολοσσιαίου επενδυτικού μεγέθους σχέδιο που θα εμπλέκει το δημόσιο, τις τράπεζες, του παρόχους ενέργειας καθώς και τις εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών. Φιλοδοξούμε για επενδύσεις στην ενεργειακή αποδοτικότητα ύψους 1δις το έτος. Επενδύσεις με ισχυρό το αποτύπωμα της εγχώριας προστιθέμενης αξίας.