[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]
Με στόχο τη διευκόλυνση του “επιχειρείν” κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας για την απλοποίηση της αδειοδότησης και ειδικότερα της βιομηχανίας τροφίμων, των τουριστικών καταλυμάτων και των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Στις κατηγορίες αυτές πρόκειται να ενταχθούν στο μέλλον και άλλες δραστηριότητες από τις 15 ομάδες Οικονομικών δραστηριοτήτων του Παραρτήματος. Το νομοσχέδιο “υπόσχεται” άμεση αδειοδότηση μιας επιχείρησης ΜΟΝΟ με γνωστοποίηση έναρξης της λειτουργίας της και εκ των υστέρων (ex post) έλεγχο, εντούτοις και παρά την θετική κατεύθυνση ως προς την απλοποίηση, εγείρονται αρκετά ζητήματα παραλείψεων που ενδεχομένως να οδηγήσουν ακόμη και στην ακύρωσή του στην πράξη, όπως έγινε και με τον προϋφιστάμενο Ν. 4262/2014 (Α΄114).(Νόμος Χατζιδάκη), ο οποίος είχε καταστεί ανενεργός “εν τοις πράγμασι”.
1) Καταρχήν, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί το πληροφοριακό σύστημα (ΟΠΣ-ΑΔΕ, άρθρο 14) μέσω του οποίου θα υποστηρίζεται η συνολική διαδικασία υπαγωγής στο καθεστώς του νομοσχεδίου. 2) Για να ενεργοποιηθεί πλήρως το νομοσχέδιο, απαιτείται η έκδοση πολλών υπουργικών αποφάσεων, προεδρικών διαταγμάτων και εν γένει κανονιστικών πράξεων, για την έκδοση των οποίων, δίνεται χρονικό περιθώριο έως το τέλος του 2018 και 3) Στη διαδικασία της απλοποίησης δεν έχει ενταχθεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση, καθώς και οι διατάξεις της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας, παρά τις συστάσεις περί του αντιθέτου από την Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία αποτέλεσε βασικό σύμβουλο της κυβέρνησης για την κατάρτιση του εν λόγω νομοσχεδίου.
Το νομοσχέδιο εισάγει δύο νέες διαδικασίες για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2, αναλόγως του βαθμού που διακυβεύεται το δημόσιο συμφέρον από την άσκηση συγκεκριμένης δραστηριότητας. Πρόκειται για α) τη γνωστοποίηση, την υποχρεωτική δηλαδή διαδικασία με την οποία ο ενδιαφερόμενος ενημερώνει εκ των προτέρων την αρμόδια αρχή για την έναρξη λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας, την οποία προτίθεται να ασκήσει σε ορισμένο χώρο ή εγκατάσταση χωρίς να απαιτείται εκ των προτέρων έλεγχος και β) την έγκριση, δηλαδή κάθε πράξη της αρμόδιας αρχής ή διοικητική διαδικασία που αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξη λειτουργίας μιας οικονομικής δραστηριότητας σε ορισμένο χώρο ή εγκατάσταση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει και εκ των προτέρων έλεγχο.
H γνωστοποίηση (“notification”), πραγματοποιείται στην αρμόδια αρχή και ακριβώς μετά από αυτήν μπορεί να γίνει έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης. Μέχρι να λειτουργήσει το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για την αδειοδότηση (ΟΠΣ-ΑΔΕ), η γνωστοποίηση θα κατατίθεται με φυσική παρουσία είτε ταχυδρομικά είτε μέσω αποστολής email. Στην περίπτωση της έγκρισης, ο επιχειρηματίας καταθέτει τα αναγκαία δικαιολογητικά στην αρμόδια αρχή, η οποία υποχρεούται να εξετάζει τον φάκελο εντός 60 ημερών. Σε περίπτωση παρόδου άπρακτης της προθεσμίας, θεωρείται ότι έχει χορηγηθεί η έγκριση. Οι επιχειρηματίες θα πληρώνουν παράβολο το ύψος του οποίου θα καθορισθεί με υπουργική απόφαση, το οποίο θα αντικαταστήσει όλα τα άλλα παράβολα.
Επίσης με το νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα να χρησιμοποιούνται για τους ελέγχους και ιδιωτικοί φορείς. Σε περίπτωση παράβασης της νομοθεσίας σχετικά με τη γνωστοποίηση οι επιχειρήσεις θα τιμωρούνται με πρόστιμο από 100 έως 20.000 ευρώ, ενώ στην περίπτωση της έγκρισης το πρόστιμο κυμαίνεται από 500 έως 100.000 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τη βιομηχανία τροφίμων (ΚΑΔ 10, 11) οι σημαντικότερες αλλαγές που εισάγει το νομοσχέδιο είναι οι ακόλουθες:• Υπάγονται στο καθεστώς γνωστοποίησης με εξαίρεση την παραγωγή ζάχαρης.• Καταργείται η βεβαίωση καταλληλότητας και σύμφωνης γνώμης υγειονομικής καταλληλότητας για τις δραστηριότητες μεταποίησης τροφίμων μη ζωικής προέλευσης κ.α.
Οι κυριότερες αλλαγές για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος είναι οι εξής:• Θα λειτουργούν με τη διαδικασία της γνωστοποίησης.• Καταργείται η άδεια μουσικής και αντικαθίσταται από γνωστοποίηση.• Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια λειτουργίας της επιχείρησης.
Σε ό,τι αφορά, τα τουριστικά καταλύματα (ΚΑΔ 55.10, 55.20, 55.30 και 55.90) προβλέπονται τα εξής:΄• Μέχρι 30/09/2017 το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας θα χορηγείται εντός 28 ημερών. Από 01/10/2017 θα αντικατασταθεί από τη διαδικασία γνωστοποίησης.• Υπαγωγή της άδειας λειτουργίας κολυμβητικών δεξαμενών στο καθεστώς της «γνωστοποίησης».Πιστοποιητικό πυρασφάλειας για καταλύματα άνω των 51 κλινών.• Η διαδικασία κατάταξης σε κλειδιά γίνεται προαιρετική κ.α.
Τα βασικά ερωτήματα που τίθενται για μια ακόμη φορά ως προς την εξόρυξη είναι :
1) Αν και σε ποιό βαθμό μπορούν να εκχωρηθούν δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης ΟΠΥ μόνο με γνωστοποίηση κάτι δηλ. που συναρτάται μόνο με εκ των υστέρων ελέγχους και όχι «ex ante» από το αρμόδιο κάθε φορά ελεγκτικό όργανο (άρθρο 6 του νομοσχεδίου), εφόσον γνωρίζουμε ότι στην περίπτωση της εξόρυξης τίθεται σε κίνδυνο συγκεκριμένο δημόσιο συμφέρον. 2) Πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι μια απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας που δεν επεμβαίνει καθόλου στην διοικητική πράξη που κατά τεκμήριο “καταναλώνει” ένα τεράστιο ποσοστό από τον “γραφειοκρατικό” χρόνο διεκπεραίωσης της έγκρισης αδειοδότησης (“περιβαλλοντική αδειοδότηση”).
Για την εξόρυξη θα αναφερθούμε εκτενέστερα σε επόμενο σημείωμα.
Τα μεταλλεία και τα λατομεία δεν είναι περίπτερα και καταστήματα λιανικής!
Η ex post αξιολόγηση του Ν.4014/2011 και η υπέρβαση των θεσμικών χρόνων
Ψηφίστηκε το ν/σ για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας