

Η πιο εντυπωσιακή άποψη είναι ότι σήμερα, με την υπάρχουσα τεχνολογία αλλά και τη δυνατότητα ισάριθμων ή και περισσότερων εργατοτεχνιτών, δεν θα ήταν δυνατόν να χτιστεί ο Παρθενώνας στα οχτώ μόνο χρόνια που τον έχτισαν οι αρχαίοι. Μπορεί η σκέψη αυτή να μοιάζει παράδοξη, όμως είναι καλά τεκμηριωμένη και μπορεί κανείς να δει όλη την τεκμηρίωση στο βιβλίο του Μ. Κορρέ.
Ένα από τα μυστικά της κατασκευής ήταν η μεταλλουργία των λιθοξοϊκών εργαλείων και η απίστευτη επιδεξιότητα των αρχαίων λιθοξόων. Από την ποιότητα των ιχνών που άφησαν στα μάρμαρα, φαίνεται ότι τα εργαλεία τους ήταν πολύ ανώτερα από τα σημερινά. Είναι προφανές ότι εκείνη την εποχή είχαν καταλήξει σε κάποιες αξεπέραστες μεταλλουργικές συνταγές, μετά από πολύ αυστηρή πειραματική έρευνα. Οι συνταγές αυτές χάθηκαν, όπως πολλές άλλες ειδικές γνώσεις, όταν άρχισε η παρακμή του αρχαίου κόσμου.
Επίσης ο καταμερισμός και η σχέση ρόλων των ανθρώπων που συμμετείχαν σε ένα μεγάλο έργο στον αρχαίο κόσμο ήταν εντελώς διαφορετικοί από τους σημερινούς. Ούτε τα τεχνικά μέσα για τους αρχαίους αρχιτέκτονες και γλύπτες ήταν με τον ίδιο τρόπο δεδομένα, όπως είναι για τους σημερινούς αρχιτέκτονες τα σχεδιαστικά υλικά, τα «έτοιμα» μηχανήματα, τα εμπορικά δομικά και άλλα υλικά.
Επίσης ο καταμερισμός και η σχέση ρόλων των ανθρώπων που συμμετείχαν σε ένα μεγάλο έργο στον αρχαίο κόσμο ήταν εντελώς διαφορετικοί από τους σημερινούς. Ούτε τα τεχνικά μέσα για τους αρχαίους αρχιτέκτονες και γλύπτες ήταν με τον ίδιο τρόπο δεδομένα, όπως είναι για τους σημερινούς αρχιτέκτονες τα σχεδιαστικά υλικά, τα «έτοιμα» μηχανήματα, τα εμπορικά δομικά και άλλα υλικά.


Κοντολογίς, η ακρόπολη του Περικλή, του Ικτίνου,του Καλλικράτη και του Φειδία, δεν θα ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί χωρίς τον απλό τεχνίτη, τον λατόμο, τον λιθοξόο, τον μαρμαροτεχνίτη. Το σπουδαιότερο μνημείο του δυτικού πολιτισμού, δεν θα είχε συντελεστεί, όχι μόνο αν δεν υπήρχαν τα χρήματα από τα μεταλλεία του Λαυρίου, αλλά κι αν οι μέθοδοι εξόρυξης και επεξεργασίας, του πεντελικού μαρμάρου δεν είχαν φτάσει σε θαυμαστά για την εποχή επίπεδα.
Και κάτι ακόμη. Και τότε, όπως και σήμερα, μπροστά στα εντυπωσιακά αρχαία επιτεύγματα, το γνωστό τυπικό ελληνικό χαρακτηριστικό έκανε και πάλι την εμφάνιση του: ο φθόνος που προκλήθηκε από την πολυπραγμοσύνη του Περικλή, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι ξοδεύει «τα κοινά των Ελλήνων χρήματα» σε έργα βιτρίνας που εξευτελίζουν όλη την Ελλάδα, αφού δίνονται χρήματα για να χρυσοστολίζουν την Αθήνα «ως αλαζόνα γυναίκα, με λίθους πολυτελείς και ναούς χιλιοτάλαντους». Θύμα της κατακραυγής και των λαϊκών δικαστηρίων υπήρξε και ο Φειδίας, ο οποίος φυλακίστηκε ή, σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη πριν προλάβει να ολοκληρώσει τη διακόσμηση του ναού.
Ας προβληματιστούν λοιπόν, όσοι σήμερα κατηγορούν "από πριν" την εξόρυξη των ορυκτών πρώτων υλών, ως μη βιώσιμη, ιδιαίτερα στον τόπο μας παρότι είναι προικισμένος σε αυτές, θεωρώντας ότι το μόνο που μπορούν να προσφέρουν είναι η ..υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Η βιώσιμη ανάπτυξη, η ανάπτυξη γενικότερα, θέλει "κότσια" και δεν είναι ένα μονομερές αποτέλεσμα ενός ανθρώπου, ενός τομέα, μιας μόνης πολιτικής βούλησης, ενός σύγχρονου αναπτυξιακού νόμου. Πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα μαζί. Εχει να κάνει με την αξιοποίηση πλουτοπαραγωγικών πηγών, με την ύπαρξη κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού, τη λειτουργία υποδομών, τη δημιουργία σύγχρονου θεσμικού πλαισίου, την κουλτούρα μιας κοινωνίας. Σε αυτήν την προσπάθεια δεν πρέπει να λείψει κανείς, ούτε ο απλός λιθοξόος, ούτε ο λατόμος, ούτε ο μαρμαροτεχνίτης, ούτε φυσικά ο αρχιτέκτονας. Κι ακόμη, οι αναπτυξιακές πρωτοβουλίες δεν είναι πάντα άμεσης απόδοσης. Μια επένδυση που ξεκινάει σήμερα μπορεί να έχει απόδοση σε κάποιους μήνες ή σε μερικά χρόνια. Κάποτε όμως πρέπει να ξεκινήσουν.
[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Peter] [αρχικό άρθρο Ιούνιος 2015]
Η βιώσιμη ανάπτυξη, η ανάπτυξη γενικότερα, θέλει "κότσια" και δεν είναι ένα μονομερές αποτέλεσμα ενός ανθρώπου, ενός τομέα, μιας μόνης πολιτικής βούλησης, ενός σύγχρονου αναπτυξιακού νόμου. Πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα μαζί. Εχει να κάνει με την αξιοποίηση πλουτοπαραγωγικών πηγών, με την ύπαρξη κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού, τη λειτουργία υποδομών, τη δημιουργία σύγχρονου θεσμικού πλαισίου, την κουλτούρα μιας κοινωνίας. Σε αυτήν την προσπάθεια δεν πρέπει να λείψει κανείς, ούτε ο απλός λιθοξόος, ούτε ο λατόμος, ούτε ο μαρμαροτεχνίτης, ούτε φυσικά ο αρχιτέκτονας. Κι ακόμη, οι αναπτυξιακές πρωτοβουλίες δεν είναι πάντα άμεσης απόδοσης. Μια επένδυση που ξεκινάει σήμερα μπορεί να έχει απόδοση σε κάποιους μήνες ή σε μερικά χρόνια. Κάποτε όμως πρέπει να ξεκινήσουν.
[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Peter] [αρχικό άρθρο Ιούνιος 2015]