Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές (ΒΑΤ΄s) και Εξορυκτική Βιομηχανία

Κατά την διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των μεταλλευτικών έργων (Υποκατηγορία Α1) και με βάση το Άρθρο 7 παρ. 1 Υ.Α. 39624/2209/Ε103/2009 (εναρμόνιση της Οδηγίας 2006/21/ΕΚ ) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, το σχέδιο διαχείρισης εξορυκτικών αποβλήτων μαζί με την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) ως αυτοτελές παράρτημα αυτής, για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων.

Επίσης δυνάμει της Υ.Α. 170225/2014 συμπεριλαμβάνονται στις Μ.Π.Ε. των έργων Α΄ κατηγορίας Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης του έργου με σκοπό να διασφαλίζεται η αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και η τήρηση των περιβαλλοντικών όρων, ενώ όπου αυτό είναι κατάλληλο, ενθαρρύνεται η εφαρμογή συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης κατά τη σειρά προτύπων ISO 14000.

Επιπρόσθετα των όσων προβλέπονται ανωτέρω, τα αναγκαία μέτρα και όροι που τίθενται στην ΑΕΠΟ και και στους πρόσθετους όρους αδειοδότησης, καθορίζονται με βάση τα συμπεράσματα Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών (ΒΔΤ), τόσο για τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος όσο και για την διαχείριση των αποβλήτων.

Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές θεωρούνται οι τεχνικές οι οποίες συμβάλλουν στην πρόληψη ή τον περιορισμό της ρύπανσης, μπορούν να υλοποιηθούν αποτελεσματικά και είναι οικονομικά και τεχνικά εφαρμόσιμες ενώ παράλληλα εκπληρώνουν τους στόχους της Οδηγίας IPPC (European Integrated Pollution Prevention and Control, Ολοκληρωμένη Πρόληψη και Έλεγχος της Ρύπανσης) (και τώρα της διαδόχου της ΙED, Industrial Emmissions Directive) και τα σχετικά εγχειρίδια BREF που αφορούν τις Βέλτιστες διαθέσιμες Τεχνικές (ΒΑΤ Reference Documents – BREFs) . O oρισμός των BAT’s σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία στο άρθρο 16 παράρτημα Ι της ΚΥΑ ΗΠ 11014/703/Φ104/14.03.2003

Τα BREF’s καταρτίζονται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο για την Ολοκληρωμένη Πρόληψη και Έλεγχο της Ρύπανσης (European Integrated Pollution Prevention and Control, IPPC Bureau) με την ενεργό συμμετοχή εκπροσώπων των κρατών μελών και της βιομηχανίας.

European IPPC Bureau, Seville (Spain)

Στα πλαίσια εφαρμογής της Οδηγίας 2006/21/ΕΚ για τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας, έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικό εγχειρίδιο BREF (January 2009, BREF code MTWR) όπου περιγράφονται οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ), όσον αφορά στη διαχείριση των στείρων εξόρυξης και των αποβλήτων κατεργασίας (τελμάτων) που παράγονται από τις εξορυκτικές δραστηριότητες.

Το έγγραφο καλύπτει τη διαχείριση των αποβλήτων που προκύπτουν από την εξόρυξη και επεξεργασία ορυκτών για την παραγωγή 14 μετάλλων (αργίλιο, κάδμιο, χρώμιο, χαλκός, χρυσός, σίδηρος, μόλυβδος, μαγγάνιο, υδράργυρος, νικέλιο, άργυρος, κασσίτερος, βολφράμιο, ψευδάργυρος). Επίσης τη διαχείριση των αποβλήτων της επεξεργασίας του άνθρακα καθώς και αποβλήτων από βιομηχανικά ορυκτά και της επίπλευσης των αστρίων, καολίνη, τάλκη κλπ.

Για παράδειγμα, στο σχεδιασμό του έργου χρυσού του Περάματος Θράκης και σύμφωνα με τις εκπονηθείσες μελέτες, οι οποίες υπενθυμίζεται ότι βρίσκονται για αρκετά χρόνια σε εκκρεμότητα, η χρήση κυανιούχου νατρίου και η απόθεση των κυανιόντων προβλέπεται σε 1ppm κυανιόντων, δηλ. είναι εντός των ορίων σύμφωνα με τις ΒΔΤ της ΕΕ (οριακή τιμή εγγράφου αναφοράς 10 ppm CN (WAD) των προς απόθεση αποβλήτων). Στο ατύχημα του Baia Mare διέρρευσαν 126 ppm κυανιόντων. Επίσης, η απόθεση του πολφού επεξεργασίας σύμφωνα με τις ΒΔΤ της ΕΕ πρέπει να γίνεται σε λίμνη τελμάτων με επαρκείς προδιαγραφές, ενώ στο παράδειγμα του έργου Περάματος έχει προβλεφτεί χρήση φιλτρόπρεσσας και σχεδόν ξηρή απόθεση.

Το ως άνω εγκεκριμένο κείμενο εγγράφου αναφοράς για τις«Βέλτιστες Διαθέσιμες τεχνικές διαχείρισης των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας», ήδη βρίσκεται υπό αναθεώρηση με την συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων κοινωνικών εταίρων της Ευρώπης, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2017.

[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]

«Βέλτιστες Διαθέσιμες τεχνικές διαχείρισης των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας-εγχειρίδιο BREF»