
Ένας φίλος από το Κονγκό, ο Κalontzi Duba (eddy), συμμαθητής κάποτε στο Πολυτεχνείο, είναι κατηγορηματικός: «στην πραγματικότητα, η δίψα για τους πόρους του Κονγκό ήταν η αιτία για την εισβολή της Ρουάντα. Το σχέδιο ήταν η κατάληψη των ορυχείων και η αναδιανομή του φυσικού πλούτου. Αλλωστε ο στρατός της Ρουάντα δεν κατευθύνθηκε στις περιοχές όπου είχαν τις βάσεις τους οι αυτουργοί της γενοκτονίας, αλλά φρόντισε να καταλάβει τα ορυχεία και να εξαναγκάσει τον πληθυσμό να σκάβει, αυτή τη φορά για λογαριασμό της». Ο Εddy δικαιώθηκε και πάλι. Και η ληστρική εισβολή ήταν τόσο επικερδής: η παγκόσμια ζήτηση για το κόλταν αυξήθηκε λόγω της επιτυχίας του PlayStation. Η επείγουσα ζήτηση για μεγάλες ποσότητες του μετάλλου διεθνώς, ανέβασε τις τιμές, κάτι που εντατικοποίησε και τον πόλεμο…
Ηταν ο ίδιος o eddy που είχε πει κάποτε, όταν μαθητές καθόμασταν στα ίδια θρανία στο αμφιθέατρο του Γκίνη: «εκεί στη χώρα μου δεν έχει σημασία ποιος κυβερνάει, ο Λουμούμπα, ο Μομπούτου, ο Καμπίλα ή ο βέλγος βασιλιάς Λεοπόλδος ο 3ος. Και η ζωή στοιχίζει λιγότερο από μια ουγκιά χρυσό…»


Το κόλταν εξορύσσεται με τα χέρια, όπως κάποτε εξορυσσόταν ο χρυσός από τους goldrushers στην Καλιφόρνια του 19ου αιώνα. Η τιμή του αυξήθηκε ραγδαία μετά την εξάπλωση του PlayStation, οπότε έφτασε τα 600 δολ. το κιλό, για να ισορροπήσει αργότερα στα 100 περίπου δολ. το κιλό. Οι μεταλλωρύχοι κερδίζουν περίπου 200 δολ. το μήνα. Όμως αυτά είναι πολλά αν τα συγκρίνει κανείς με τα 10 το πολύ δολ. που κερδίζει ένας απλός κονγκολέζος εργάτης ο οποίος απασχολείται σε άλλες δραστηριότητες. Αυτός είναι ο αληθινός κόσμος… του κόλταν, του black gold rush όπως λέγεται…
Και ο δικός μας; Ο κόσμος μας, ο δυτικός πολιτισμένος κόσμος, δεν επηρεάζεται τελευταία από μεταλλευτικές εξάρσεις και gold rushes. Το περίφημο gold rush του 19ου αιώνα, έχει καταχωνιαστεί σε κάποιες ασπρόμαυρες σελίδες της αμερικάνικης και παγκόσμιας ιστορίας, λαμπρές αλλά και μελανές συνάμα.. Ετσι οι καταναλωτές στον ψηφιακό κόσμο μας, εξεπλάγησαν όταν έμαθαν ότι το αγαπημένο μας κινητό, καταστρέφει τα δάση και τα πλούσια οικοσυστήματα της Αφρικής. Εξαιτίας του κόλταν…και γενικότερα της κακής διαχείρισης του ορυκτού πλούτου. Ετσι είναι αν έτσι νομίζετε..
Tο αποτέλεσμα πάντως είναι το ίδιο: τα παιδιά του Κονγκό στέλνονταν με το ζόρι στα ορυχεία, έτσι ώστε τα παιδιά στην Ευρώπη και την Αμερική να μπορούν να σκοτώνουν φανταστικούς εξωγήινους από τα δωμάτια τους. Αυτός είναι ο αληθινός κόσμος… όχι του κόλταν, αλλά ο δικός μας.
Πόσο "gorilla safe" είναι το κινητό που κουβαλάμε μαζί μας καθημερινά και πόσο ευτυχισμένος μπορεί να είναι ένας πατέρας που δωρίζει play station στη γιορτή του παιδιού του; Αλήθεια, είναι εξαιρετικό συναίσθημα να μπορείς να αγοράζεις και να προσφέρεις την ευτυχία στα παιδιά… Aλήθεια φίλοι μου τώρα που μάθαμε για το κινητό μας, είμαστε έτοιμοι να το απενεργοποιήσουμε από αύριο; Μαζί με το τηλεκοντρολ, το PlayStation και τον φορητό υπολογιστή;Μήπως θα προτιμήσουμε να πούμε «ας πάψουν οι κακές μεταλλευτικές εταιρείες να το εξορύσσουν, οπότε κι εμείς θα πάψουμε να το καταναλώνουμε;»
Ας είναι, μπορεί ο κόσμος να είναι «απλός» κατά τον Σεφέρη, αλλά όχι απλοϊκός. Κι ακόμη είναι πολύπλοκος, όταν αρχίσει κανείς να σκέφτεται, να βγαίνει έξω από τον μικρόκοσμό του και να κάνει συσχετισμούς. Να βλέπει και τις δύο μεριές του «νομίσματος», της ανάπτυξης και της τεχνολογίας. Κι αν μάλιστα έχει και ιστορική μνήμη, τότε τα πράγματα γίνονται επικίνδυνα για την ψυχική του υγεία..
Δυστυχώς το Κονγκό (και το κολταν) αποτελεί μια περίπτωση, μια κορυφή..Πριν το Κογκό ήταν η πλούσια σε διαμάντια Σιέρρα Λεόνε, και πιο πριν η Ρουάντα, που είναι «η πέτρα του σκανδάλου» και στον συγκεκριμένο πόλεμο στο Κονγκό.Και ο κατάλογος είναι μακρύς… Αφγανιστάν, Αγκόλα, Ινδονησία, Μπούρμα, Κολομβία, Αρκτική..Σμαράγδια, διαμάντια, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ρουμπίνια, χρυσός, κοβάλτιο, πολύτιμοι λίθοι..Τα παραπροϊόντων των πολέμων.. Και στο βάθος υπάρχει μόνο μια λέξη Υποκρισία..
[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Dr.Tzeferis Peter]