ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΟ ΛΑΥΡΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ & ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ

Η φλεβική μεταλλοφορία “Φιλόνι 80” Πλάκας Λαυρεωτικής

“Γεωλογική” Τομή της Λαυρεωτικής

 

[του Μιχάλη Γ. Φίτρου]

Η Λαυρεωτική Γη αποτελεί έναν τόπο ταυτόσημο με το όνομά του. “Λαύρα” σημαίνει στενό πέρασμα ή στοά, δηλαδή “Λαύρειο” ή “Λαύριο” η περιοχή των στοών. Είναι γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων για το πλούσιο υπέδαφός της λόγω της θειούχου μεταλλοφορίας αντικατάστασης στο μάρμαρο (carbonate replacement). Το κοίτασμα θεωρείται πρότυπο παγκοσμίως (Bonsall et. al., 2011).

Η περιοχή του Λαυρίου έτυχε εκμετάλλευσης κατά την αρχαία περίοδο με ενδείξεις από 3600 π.Χ. ως τον 1ο αι.μ.Χ. καθώς και κατά τη νεότερη περίοδο (1865-1977). Κατά τους αρχαίους χρόνους εξορυσσόταν κυρίως ο αργυρούχος γαληνίτης (PbS), ενώ κατά τους νεότερους χρόνους και ο σφαλερίτης ((Zn,Fe) S), ο σμιθσονίτης ή «καλαμίνα» (ZnCO3) καθώς και σιδηρομεταλλεύματα και λιγότερο τα χαλκούχα ορυκτά.

Τα μεταλλοφόρα κοιτάσματα του Λαυρίου  είναι τύπου αντικατάστασης στο μάρμαρο (carbonate replacement) και σχηματίστηκαν υπό τη μορφή κοιτών αντικατάστασης εντός του μαρμάρου ή και στις επαφές μαρμάρου – σχιστολίθων.

Διακρίνονται τρεις μεταλλοφόρες επαφές:

  •  Μεταξύ ανώτερου μαρμάρου – σχιστολίθων Αθήνας (Upper Unit),
  • Mεταξύ ανώτερου μαρμάρου και σχιστολίθων Καισαριανής
  • Μεταξύ κατώτερου μαρμάρου και σχιστολίθου Καισαριανής.

 


Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας μελετήθηκε η χαρακτηριστική φλεβική πολυμεταλλική μεταλλοφορία «Φλέβα 80» ή «Φιλόνι 80», η οποία συγκαταλέγεται στις παγκοσμίου κλάσεως του είδους της.

Αρχικά, πραγματοποιήθηκε δειγματοληψία στα υπόγεια ορυχεία της Πλάκας και πιο συγκεκεριμένα στο ανατολικό άκρο της φλέβας. Στη συνέχεια,  ακολούθησε η λεπτομερής μελέτη των ιστολογικών χαρακτηριστικών, της ορυκτολογικής σύστασης και της παραγενετικής ακολουθίας, καθώς και του χημισμού των κυρίων αλλά και των σύνδρομων ορυκτών της (βλ. αναλυτική παρουσίαση).

Συμπερασματικά, βάσει των αποτελεσμάτων της παρούσας μελέτης,  σε συνδυασμό με τις μέχρι τώρα βιβλιογραφικές αναφορές, επιβεβαιώνουμε ότι η φλέβα «Φιλόνι 80» ανήκει στις παγκοσμίου κλάσης φλεβικές επιθερμικές μεταλλοφορίες.

Αποτελεί εν ολίγης ένα παγκόσμιο μνημείο γεωλογικής – κοιτασματολογικής ομορφιάς, το οποίο θα πρέπει να διασωθεί και αξιοποιηθεί προς όφελος της επιστημής και της τοπικής κοινωνίας.

Μελλοντικές δράσεις προς αυτή τη κατεύθυνση είναι:

 

  • Αναστήλωση των στοών μέχρι τη φλέβα, καθώς και ανάδειξη και αξιοποίησή της
  • Περαιτέρω έρευνα της φλέβας (ρευστά εγκλείσματα, τεκτονική ανάλυση, ισοτοπικές αναλύσεις, Raman κ.α. με δειγματοληψία ανα 20 m).
 

Σχετικά Άρθρα