ΓΕΩΛΟΓΙΑ/ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ & ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ

Μεταλλευτική Ερευνα και Αξιολόγηση των Μεταλλευμάτων

Η μεταλλευτική έρευνα έχει σημαντικό κόστος σε χρόνο, χρήμα αλλά και σημαντικό ρίσκο.

Υφίστανται τμήματα του στερεού φλοιού της γης ή της επιφάνειας της γης ή του πυθμένα της θάλασσας, όπου εξαιτίας διάφορων γεωλογικών διεργασιών, έχει προκληθεί εμπλουτισμός σε χρήσιμα ορυκτά ή μέταλλα  σε τέτοιο βαθμό, ώστε η ποιότητά και η ποσότητά τους να δικαιολογούν την οικονομική αξιοποίησή τους.

Αυτά ακριβώς τα τμήματα συνιστούν τα «κοιτάσματα» των χρήσιμων ορυκτών ή μεταλλευμάτων ή γενικά χρήσιμων ενώσεων. Η έννοια του κοιτάσματος είναι στενά συνδεδεμένη με τη δυνατότητα εκμετάλλευσης των ορυκτών πρώτων υλών.
H Κοιτασματολογία είναι ο κλάδος των γεωεπιστημών που ασχολείται με την έρευνα εντοπισμού κοιτασμάτων, τη μελέτη των χαρακτηριστικών τους, την αξιολόγησή τους και την ενδεχόμενη περιβαλλοντική επικινδυνότητά τους. Οι συγκεντρώσεις χωρίς άμεσο οικονομικό ενδιαφέρον συνιστούν τις λεγόμενες “εμφανίσεις” (π.χ. εμφάνιση αμιάντου). Τα διάφορα ορυκτά τα οποία βρίσκονται μαζί με τα αξιοποιήσιμα σε ένα κοίτασμα ή μετάλλευμα και δεν παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον ονομάζονται σύνδρομα (“gangue minerals”).


Η Μεταλλευτική έρευνα που ασχολείται ειδικότερα με την έρευνα εντοπισμού των μεταλλευμάτων, περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, από τη γεωλογική χαρτογράφηση επιφανειών με αεροφωτογράφηση μέχρι αντιπροσωπευτική δειγματοληψία εδαφών. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει σύγχρονες γεωφυσικές μεθόδους, δηλ. με την εξέταση ανωμαλιών σε φυσικές ιδιότητες γεωλογικών σωμάτων, κλπ. οι οποίες συμπληρώνονται από την γεωχημική έρευνα δηλ. όπου αναζητούνται ανωμαλίες στην συγκέντρωση και κατανομή ιχνοστοιχείων στα εδάφη και τα νερά. Η μεταλλευτική έρευνα έχει συχνά σημαντικό κόστος σε χρόνο, χρήμα αλλά και σημαντικό ρίσκο. Οταν από τις ανωτέρω ερευνητικές μεθόδους/τεχνικές, εντοπισθεί μετάλλευμα ή γενικότερα ενδιαφέρων γεωλογικός σχηματισμός, η μεταλλευτική έρευνα περνά στην επόμενη φάση της αξιολόγησης.

Η Αξιολόγηση των Μεταλλευμάτων (“mineral assessment”)
Η περιεκτικότητα του μεταλλεύματος σε χρήσιμο μέταλλο αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα, ώστε να χαρακτηρίζεται ως οικονομικά βιώσιμη η εξόρυξη του μεταλλεύματος και εν συνεχεία η εφαρμογή μεταλλουργικής κατεργασίας για την εξαγωγή του μετάλλου. Περαιτέρω, η εκμεταλλευσιμότητα και οικονομική βιωσιμότητα ενός μεταλλεύματος, επηρεάζεται από διάφορους επιπλέον παράγοντες όπως: η γεωγραφική θέση εντοπισμού και η μορφολογία του κοιτάσματος, η αναμενόμενη προς εξόρυξη ποσότητα, η μέθοδος της εξόρυξης κι εν συνεχεία κατεργασίας, το κόστος της παραγωγής, η τιμή του τελικού προϊόντος, το επιπλέον κόστος της περιβαλλοντικής αποκατάστασης, η πιθανή επιβολή τελών (royalties) επί των δικαιωμάτων εξόρυξης.

Στην αρχική εκτίμηση της οικονομικής βιωσιμότητας των μεταλλευμάτων, συνυπολογίζονται δεδομένα από την έρευνα εντοπισμού και εν συνεχεία γίνεται η έκθεση αξιολόγησης (“mineral assessment”). Η αξιολόγηση συνίσταται σε υπολογισμό της ποσότητας του μεταλλεύματος και προσδιορισμό της ποιότητας του περιεχομένου μετάλλου με τη βοήθεια δεδομένων βάθους από γεωτρήσεις ή άλλα ερευνητικά έργα (πχ. ερευνητικές τρανσέρες) ή σε συνδυασμό με άλλες τεχνικές (π.χ. γεωφυσικές διασκοπήσεις), δειγματοληψία και εν συνεχεία εργαστηριακές αναλύσεις καθώς και δοκιμές σε αντιπροσωπευτικά ληφθέντα δείγματα. Για την αποφυγή λαθών κατά την αξιολόγηση, σε χώρες με μεταλλευτική παράδοση (π.χ. Καναδάς, Αυστραλία) έχουν καταρτισθεί «Kώδικες» (codes) για την προτυποποίηση της διαδικασίας καταγραφής των αποτελεσμάτων αξιολόγησης και ταξινόμησης των διαφόρων ορυκτών και μεταλλευμάτων.

Κύρια Μεταλλεύματα της Εξορυκτικής Βιομηχανίας

Μετάλλευμα, Ore
Μέταλλο, Metal
Κύριο Ορυκτό Χημική Ενωση
Χρωμίτης
Χρώμιο, Cr
Chromite FeΟ·Cr2O3
Νικελιούχα μεταλλεύματα
Νικέλιο, Νi
Θειούχο (Pentlandite)

Θειούχο (Pyrrotine)
Λατερίτης (Limonite type)
Λατερίτης (Garnierite type)
(Fe,Ni)9S8

(Fe1-xNi)S
Οξειδωμένες Ενώσεις
Οξειδωμένες Ενώσεις
Βωξίτης
Αλουμίνιο, Al
Alumina Al2O3
Μεταλλεύματα χαλκού
Χαλκός,Cu
Chalcocite

Chalcopyrite
Malachite
Cu2S

CuFeS2
Cu2CO3(OH)2
Σιδηρομεταλλεύματα
Σίδηρος, Fe
Hematite

Magnetite
Fe2Ο3

Fe3Ο4
Μαγγανιούχα μεταλλεύματα
Μαγγάνιο, Mn
Pyrolusite MnO2
Τιτανιούχα μεταλλεύματα
Τιτάνιο, Ti
Rutile

Ilmenite
TiO2

FeΟ·TiO2
Μεταλλεύματα μολύβδου
Μόλυβδος, Pb
Galena

Cerussite
Αnglesite
PbS

PbCO3 PbSO4
Μικτά θειούχα Μεταλλεύματα

(ψευδαργύρου,μολύβδου,σιδήρου)
Pb-Zn-Fe
(συνήθως μαζί με Au και Ag)
Galena

Sphalerite
Pyrite
PbS

ZnS
FeS2
Μεταλλεύματα Hg
Υδράργυρος, Hg
Cinnabar HgS
Μεταλλεύματα Mo
Μολυβδένιο, Mo
Molybdenite MoS2
Μεταλλεύματα Sn
Κασσίτερος, Sn
Cassiterite SnO2

[του Πέτρου Τζεφέρη]

www.orykta.gr
Βικιπαιδεία, Μετάλλευμα

Σχετικά Άρθρα