Με μια σειρά από πρωτοβουλίες (όπως οι: Raw Materials Initiative, European Innovation Partnership on Raw Materials) και στρατηγικές (Europe 2020 Strategy), η Ευρώπη προσπαθεί να αντιμετωπίσει την ύφεση επενδύοντας στην Έρευνα και Ανάπτυξη με την ισχυρή συμμετοχή της βιομηχανίας. Στο πλαίσιο αυτό, το Πρόγραμμα EURARE (European Rare Earths Project), στο οποίο μετέχουν πλήθος γεωλογικών ιδρυμάτων, πανεπιστημίων και εταιρειών από 11 ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων το ΕΚΒΑΑ/ΙΓΜΕ και το ΕΜΠ) και το οποίο χρηματοδοτείται με περίπου 10 εκατ. ευρώ από κοινοτικούς πόρους του 7ου Προγράμματος Πλαισίου.
Το έργο EURARE άρχισε στις αρχές Ιανουαρίου του 2013 και θα διαρκέσει πέντε χρόνια (2013-2017). Στους τρεις Έλληνες εταίρους, που είναι το ΕΜΠ, το ΙΓΜΕ και η «Αλουμίνιον της Ελλάδος», αντιστοιχεί ποσό της τάξης του 16% της συνολικής χρηματοδότησης, δηλαδή 1,6 εκατ. ευρώ.
Location of REE occurrences and deposits in Europe
Μπορούμε λοιπόν να αποτελέσουμε το Ευρωπαϊκό Eldorado των σπανίων γαιών; Είναι εφικτός αλλά και θεμιτός στόχος μας να γεμίσουμε με βυθοκόρους όλη την παράλια ζώνη και τις παράκτιες υποθαλάσσιες αποθέσεις μεταξύ Χαλκιδικής και Αλεξανδρούπολης; Οχι φυσικά. Ας μην υπερβάλλουμε όπως συνήθως!
Πέραν της επιβεβαίωσης των κοιτασμάτων, αυτά πρέπει να διαθέτουν την απαιτούμενη ικανή περιεκτικότητα ώστε -κατόπιν ενδεχομένως και εμπλουτισμού- να καθίστανται εκμεταλλεύσιμα. Κι αυτό απαιτεί συστηματική δειγματοληψία και εργαστηριακή έρευνα. Αλλωστε, άλλο Γροιλανδία, άλλο Ελλάδα. Αλλο Μογγολία (εκεί το τεράστιο κοίτασμα νιοβίου του Bayan Obo), άλλο Ελλάδα. Οι ελληνικές μεταλλοφορίες σπανίων γαιών, αξίζουν τη διενέργεια περαιτέρω έρευνας. Αυτό πρέπει να είναι το εμβληματικό μήνυμα. Συγκρατημένη αισιοδοξία ναι, όχι όμως υπερβολές και βερμπαλιστικοί ακροβατισμοί.
Αλλωστε τα τρία μεγάλα διακυβεύματα παραμένουν: το διακύβευμα προστασίας του περιβάλλοντος, το διακύβευμα των ανταλλαγμάτων και το γεωπολιτικό-γεωστρατηγικό διακύβευμα. Δείτε στο παρακάτω link τις παρατηρήσεις του Σωτήρη Ν. Καμενόπουλου για το θέμα: Κινεζικό ενδιαφέρον για τις Ελληνικές σπάνιες γαίες
Πάντα με την ίδια επωδό: η εκμετάλλευση ορυκτών δεν αποτελεί αυτοσκοπό και γι’ αυτό -όταν γίνεται- πρέπει να γίνεται όχι απλώς με «κάποιες» περιβαλλοντικές αναστολές αλλά με ασφαλή διαχείριση των κινδύνων και του περιβάλλοντος καθώς και των αποβλήτων που παράγονται. Διαφορετικά η ανάπτυξη δεν είναι βιώσιμη, αξιοβίωτη αλλά ..αβίωτη. Δείτε εδώ τι εννοώ:
Boom in Mining Rare Earths Poses Mounting Toxic Risks
[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]