Τα εξορυκτικά απόβλητα- Η οδηγία 2006/21/ΕΚ

 

Στα εξορυκτικά απόβλητα αυτά περιλαμβάνονται τα απορρίμματα κατεργασίας (δηλαδή τα στερεά που απομένουν μετά την επεξεργασία των ορυκτών με διάφορες τεχνικές), τα στείρα εξόρυξης και τα υπερκείμενα (δηλαδή τα υλικά που οι εξορυκτικές εργασίες μετακινούν κατά τη διαδικασία πρόσβασης σε μεταλλευτικό ή ορυκτό σώμα, συμπεριλαμβανομένης της φάσης ανάπτυξης προ της παραγωγής) και η φυτική γη (δηλαδή το ανώτερο στρώμα του εδάφους)εφόσον αποτελούν απόβλητα σύμφωνα με τον οικείο ορισμό της Οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1975, για τα απόβλητα, όπως αυτή ισχύει σήμερα με τη νέα Οδηγία Πλαίσιο για τα Απόβλητα 2008/98/ΕΚ.Η Οδηγία 2006/21/ΕΚ, έχει πεδίο εφαρμογής τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας. Προβλέπει μέτρα, διαδικασίες και κατευθύνσεις για την κατά το δυνατόν πρόληψη ή μείωση παντός είδους δυσμενών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ιδιαίτερα στον αέρα, στο νερό, στο έδαφος, στην πανίδα, στη χλωρίδα, και στο τοπίο, καθώς και τυχόν επακόλουθων κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία, που προκύπτουν από τη διαχείριση αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας.

 

Σύμφωνα με την Οδηγία, καμία εγκατάσταση διαχείρισης αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς άδεια της αρμόδιας αρχής. Τα Κράτη Μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι ο φορέας της εγκατάστασης διαχείρισης αποβλήτων καταρτίζει σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων για την μείωση στο ελάχιστο των ποσοτήτων, την επεξεργασία, την αξιοποίηση και τη διάθεση των εξορυκτικών αποβλήτων, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης.

Οι εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

• Σε εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων όπου θα μπορούσε να προκληθεί σοβαρό ατύχημα λόγω βλάβης ή λανθασμένου χειρισμού, όπως η κατάρρευση σωρού αποβλήτων ή η ρήξη φράγματος (Κατηγορία Α), και
• όλες τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων.

Για τις εγκαταστάσεις που ανήκουν στην Κατηγορία Α, η αρμόδια αρχή θα πρέπει να καταρτίσει ένα «εξωτερικό σχέδιο εκτάκτου ανάγκης» για τα μέτρα που θα ληφθούν στην περιοχή εκτός των ορίων της επιχείρησης, σε περίπτωση ατυχήματος.

Οι φορείς εγκαταστάσεων αποβλήτων που εξυπηρετούν εξορυκτικές βιομηχανίες θα πρέπει να καταθέσουν χρηματική ή αντίστοιχη εγγύηση, πριν την έναρξη της λειτουργίας τους, η οποία να εξασφαλίζει την τήρηση όλων των υποχρεώσεων που απορρέουν από την άδεια, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών που αφορούν το κλείσιμο της εγκατάστασης αποβλήτων και την περίοδο μετά το κλείσιμο αυτής. Η χρηματική εγγύηση θα πρέπει να είναι επαρκής ώστε να καλύπτει το κόστος της αποκατάστασης του εδάφους που έθιξε η εγκατάσταση αποβλήτων

Οι εγκαταστάσεις αποβλήτων μπορούν να θεωρούνται οριστικά κλειστές μόνον αφού η αρμόδια αρχή έχει διενεργήσει τελική επιτόπου επιθεώρηση, αξιολογήσει όλες τις εκθέσεις που υπέβαλε ο φορέας, βεβαιώσει την αποκατάσταση του εδάφους που έθιξε η εγκατάσταση αποβλήτων και κοινοποιήσει στον φορέα την έγκρισή της για το κλείσιμο. Μετά το οριστικό κλείσιμο εγκαταστάσεων αποβλήτων, ο φορέας είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση, την παρακολούθηση και τον έλεγχό τους καθώς και για διορθωτικά μέτρα, κατά τη μετά το κλείσιμο φάση, για όσο χρονικό διάστημα απαιτεί η αρμόδια αρχή.

Η διαχείριση των εξορυκτικών αποβλήτων διέπεται από:

• Υ.Α. 39624/2209/Ε103/2009 (ΦΕΚ 2076/Β`/25.9.2009) Μέτρα, όροι και περιορισμοί για τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2006/21/ΕΚ της 15ης Μαρτίου 2006 «σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας και την τροποποίηση της οδηγίας 2004/35/ΕΚ» του Συμβουλίου της 15ης Μαρτίου 2006.

• Έχει υιοθετηθεί από την ΕΕ κείμενο εγγράφου αναφοράς: «Βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές διαχείρισης αποβλήτων εξορυκτικής βιομηχανίας». Στα σχετικά εγχειρίδια BREF (εγχειρίδια αναφοράς για τις Βέλτιστες διαθέσιμες Τεχνικές για τη  διαχείριση τελμάτων και στείρων εκμετάλλευσης) περιγράφονται οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΤ), όσον αφορά στη διαχείριση των στείρων εξόρυξης και των αποβλήτων κατεργασίας (τελμάτων) που παράγονται από τις εξορυκτικές δραστηριότητες.

Εκθέσεις:

• Πρώτη Έκθεση για την εφαρμογή της οδηγίας 2006/21/ΕΚ, 2012
• Απογραφή Εγκαταστάσεων Εξορυκτικών Αποβλήτων που εμπίπτουν στο άρθρο 20 της Οδηγίας 2006/21/ΕΚ