Χωρίς περιβαλλοντικούς όρους (αλλά με δήλωση ΠΠΔ) η έρευνα στα μάρμαρα και βιομηχανικά ορυκτά

Με δήλωση ανάληψης Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ) θα γίνονται πλέον οι ερευνητικές εργασίες για ανεύρεση μαρμάρου ή βιομηχανικού ορυκτού, σύμφωνα με σχέδιο ΚΥΑ που προωθείται. Πρόκειται για σημαντικότατη εξέλιξη που αναμένεται να περιορίσει τη γραφειοκρατία και να προωθήσει τον τομέα, αρκεί να πραγματοποιηθεί προσεκτικά και να σχεδιαστεί με κάθε σχολαστικότητα.

Επισημαίνεται ότι ο τομέας των μαρμάρων την περίοδο της κρίσης όχι μόνο κατάφερε να διατηρηθεί αλλά οι εξαγωγές των μαρμάρων διπλασιάστηκαν στην εξαετία 2005-2011 από 100 εκατ. ευρώ το 2005 σε 200 εκατ. ευρώ το 2011, ενώ οι εξαγωγές ειδκά στην Κίνα το 2012 ανήλθαν σε 88 εκατ. ευρώ (έναντι 75 εκατ. το 2011 και 45 εκατ. το 2010) και αποτέλεσαν το πρώτο εξαγώγιμο ελληνικό προϊόν. Τα βιομηχανικά ορυκτά επίσης διατήρησαν το μερίδιό τους στις εξαγωγές όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης η οποία “χτύπησε” κυρίως την εσωτερική αγορά.

Υπενθυμίζεται οτι ήδη οι συγκεκριμένες ερευνητικές εργασίες υπάγονται πλέον στην κατηγορία Β ως προς την περιβαλλοντική αδειοδότηση (μετά τον Ν. 4014/2011 και την ΥΑ 1958/2012 (Β 21)) χωρίς ομως να έχει εκδοθεί από τότε η απαιτούμενη ΚΥΑ με τις προδιαγραφές των ΠΠΔ που αντικαθιστούν την ΜΠΕ και ΑΕΠΟ.

Η συναίνεση ερευνητικών εργασιών με σκοπό την ανεύρεση μαρμάρου ή βιομηχανικού ορυκτού σε δημόσια έκταση, απαιτείται η έκδοση Απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ΓΓΑΔ) «περί χορήγησης Συναίνεσης για τη διενέργεια των ερευνητικών εργασιών», προβλεπόμενη στο άρθρο 10 του N.669/77. Αρμόδια υπηρεσία για την εισήγηση στον ΓΓΑΔ είναι η Διεύθυνση Τεχνικού ελέγχου της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της οικείας ΑΔ.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την συναίνεση είναι-μεταξύ άλλων δικαιολογητικών- η υπαγωγή σε ΠΠΔ σύμφωνα με την υπ’ αρθ. ΥΑ 1958/2012 (Β 21), με την οποία η συγκεκριμένη δραστηριότητα υπάγεται πλέον στην κατηγορία Β της 5ης ομάδας “Εξορυκτικές και συναφείς δραστηριότητες”.

Για την υπαγωγή σε ΠΠΔ στο προτεινόμενο σχέδιο ΚΥΑ υπάρχει διάκριση μεταξύ περιοχών που βρίσκονται εντός ή εκτός του εθνικού καταλόγου του δικτύου Νatura 2000 και με την οποία συμφωνούμε γενικώς:

A) για τις περιπτώσεις που η υπό εξέταση δραστηριότητα ερευνητικών εργασιών βρίσκεται εκτός περιοχών του εθνικού καταλόγου του δικτύου Νatura 2000 (όπως αυτό ορίζεται στην παρ. β του άρθρου 9 του Ν.3937/2011, όπως ισχύει), η υπαγωγή σε καθεστώς ΠΠΔ γίνεται από την ίδια την αρμόδια υπηρεσία που χορηγεί την ‘συναίνεση’ (σύμφωνα άλλωστε και με το άρθρο 8 παρ. 2 του Ν. 4014/2011) δηλ. η Διεύθυνση Τεχνικού Ελέγχου της Γεν. Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.Σ) της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

B) για τις περιπτώσεις που η υπό εξέταση δραστηριότητα ερευνητικών εργασιών βρίσκεται εντός περιοχών του εθνικού καταλόγου του δικτύου Νatura 2000 (όπως αυτό ορίζεται στην παρ. β του άρθρου 9 του Ν.3937/2011, όπως ισχύει), θα πρέπει πριν την υπαγωγή σε ΠΠΔ από την ανωτέρω υπηρεσία να ακολουθηθεί η διαδικασία και τα προβλεπόμενα από το άρθρο 10 του Ν. 4014/2011 δηλ. υποβολή και έγκριση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης από την αρμόδια υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφέρειας δηλ. τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.Σ) της οικείας Περιφέρειας. Εν συνεχεία, η υπαγωγή σε ΠΠΔ μπορεί να γίνει από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση ώστε να έχουμε πλήρως ομογενοποιημένη διαδικασία κι ενιαία διοικητική αντιμετώπιση σε κάθε περίπτωση.

Η υπαγωγή σε καθεστώς ΠΠΔ είναι απαραίτητη και για χώρους που δεν ανήκουν στην κυριότητα του δημοσίου, διότι και εκεί απαιτούνταν η έκδοση ΑΕΠΟ μέχρι σήμερα. Συνεπώς θα πρέπει να προστεθεί σαφώς ότι όλα τα ανωτέρω σχετικά με την υπαγωγή σε ΠΠΔ αφορούν και τους χώρους αυτούς, για τους οποίους σημειωτέον δεν προβλέπεται η έκδοση συναίνεσης ερευνητικών εργασιών. (προβλέπεται έγγραφη γνωστοποίηση της έναρξης των ερευνητικών εργασιών, από τον ενεργούντα τις ερευνητικές εργασίες, στις αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων και την αρμόδια Επιθεώρηση Μεταλλείων). Προτείνεται η διαδικασία και οι αρμόδιες υπηρεσίες να παραμείνουν ως ανωτέρω και στην περίπτωση αυτή για την εξασφάλισης της υπαγωγής σε ΠΠΔ είτε με το σημερινό καθεστώς είτε σε περίπτωση αλλαγής του θεσμικού πλαισίου.

Προτείνονται ακόμη να γίνουν ολες οι απαραίτητες αλλαγές/προσθήκες στα Παράρτηματα που αποτελούν και το κυρίως σώμα των ΠΠΔ, ώστε να εξασφαλίζεται η περιβαλλοντική προστασία.
Ενδεικτικά, προσθήκη των ακολούθων ειδικών δεσμεύσεων:
1. Για τη χωροθέτηση της ερευνητικής δραστηριότητας θα πρέπει να τηρούνται οι δεσμεύσεις του άρθρου 85 του ΚΜΛΕ, όπως ισχύει.
2. Η έρευνα θα διενεργείται αποκλειστικά στις θέσεις που προβλέπονται στην τεχνική μελέτη και αποτυπώνονται στους σχετικούς χάρτες και γενικότερα η εξόρυξη θα πρέπει να περιορίζεται στην ελάχιστη δυνατή προσβαλλόμενη έκταση.
3. Ο συνολικός όγκος του κοιτάσματος που δύναται να αποληφθεί για τις ανάγκες της έρευνας θα καθορίζεται από την εγκεκριμένη τεχνική μελέτη, τις ιδιαιτερότητες του ορυκτού και την εφαρμοζόμενη μέθοδο έρευνας.

Τέλος και η πρόταση εκ μέρους των εκμεταλλευτών του τομέα ώστε να θεσμοθητηθεί η “συναίνεση προκαταρτικών ερευνητικών εργασιών με δειγματοληπτικές γεωτρήσεις“, οι οποίες σημειωτέον δεν θα προκαλούν επιβάρυνση στο περιβάλλον εφόσον πρόκεται για σημειακές επιδράσεις επί του εδάφους, θα πρέπει να αξιολογηθεί και ενδεχομένως κατηγοριοποιηθεί σε κατηγορία επίσης Β ως προς την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Εφόσον οι ενδείξεις των γεωτρήσεων καταλήγουν σε θετικά αποτελέσματα και σε αξιοποιήσιμο κοίτασμα, θα μπορούσε να ακολουθήσει το επόμενο στάδιο έρευνας και εκμετάλλευσης.

[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]

Σύνδεση

Σχετικά Άρθρα