Στην Κοινοπραξία θα συμμετάσχουν ενδιαφερόμενοι φορείς από πολλούς διαφορετικούς χώρους, από τον χώρο της διοίκησης, από τον ακαδημαϊκό τομέα, και από τη βιομηχανία, με στόχο την θέσπιση ενός Στρατηγικού Σχεδίου Εφαρμογής μέχρι τον Ιούνιο του 2013.
Η ίδια η Ε.Ε. αποδίδει μεγάλη σημασία στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, στην οποία, ως γνωστόν συμμετέχουν όλες οι χώρες-μέλη και έχει αποφασισθεί η ομάδα συντονισμού υψηλού επιπέδου (high level steering group) να εκπροσωπείται από επτά (7) χώρες (τελικά) σε επίπεδο υπουργών (Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Σουηδία, Αυστρία. Ισπανία και Ελλάδα), με συμμετοχή 10-15 εκπροσώπων των επιχειρήσεων, 6 ερευνητικών οργανισμών, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, του Αντιπροέδρου της Ε.Ε. και Κοινοτικού Επιτρόπου για τη Βιομηχανία και Επιχειρηματικότητα, του Επίτροπου για το Περιβάλλον και του Επίτροπου για την Έρευνα.
Η Επιτροπή προτείνει ορισμένους ειδικούς και συγκεκριμένους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν, το αργότερο, έως το 2020:
- Κατάρτιση ευρωπαϊκών μηχανισμών στατιστικής τυποποίησης για την καταγραφή πόρων και αποθεμάτων (στη ξηρά και τη θάλασσα) και γεωλογικού χάρτη 3D·
- Δημιουργία ενός δυναμικού συστήματος μοντελοποίησης που θα συνδέει τις τάσεις όσον αφορά την προσφοράς και τη ζήτησης με τα οικονομικά εκμεταλλεύσιμα αποθέματα και πλήρης ανάλυση του κύκλου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των διαφόρων σεναρίων·
- Θέσπιση έως και δέκα δοκιμαστικών δράσεων καινοτομίας (π.χ. μονάδες επίδειξης) για την ερευνά, την εξόρυξη και την επεξεργασία, την αποκομιδή και την ανακύκλωση·
- Ανάπτυξη υποκατάστατων για τουλάχιστον τρεις βασικές εφαρμογέςκρισίμων και σπάνιων πρώτων υλών·
- Δημιουργία δικτυού έρευνας, κέντρων εκπαίδευσης και κατάρτισης για τη βιώσιμη λειτουργία του εξορυκτικού τομέα και τη διαχείριση υλικών,
- Βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου χωροταξίας και εξορθολογισμός διοικητικών διαδικασιών αδειοδότησης των εξορυκτικών δραστηριοτήτων
- Βελτίωση της αποτελεσματικότητας όσον αφορά τη χρήση πρώτων υλών και την επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση πολυτίμων πρώτων υλών από τον όγκο των αποβλήτων, με ειδική έμφαση σε υλικά με δυνητικά αρνητικό αποτέλεσμα στο περιβάλλον·
- Εντοπισμός ευκαιριών και ανάπτυξη νέων ιδεών για καινοτόμους πρώτες ύλες και προϊόντα που παρουσιάζουν δυναμικό εμπορίας·
- Κατάρτιση μιας στρατηγικής συνεργασιών της ΕΕ με χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Αυστραλία, σε διαφόρους τομείς που καλύπτει η Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας.
Η Ευρώπη οφείλει να αντιστρέψει τη φθίνουσα πορεία της Βιομηχανίας κατά τον 21ο αιώνα, με σκοπό την εξασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλών απαιτήσεων και την επίλυση των κοινωνικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει.
Η νέα Ευρωπαϊκή Βιομηχανική Πολιτική στηρίζεται σε 4 άξονες:
1. Επενδύσεις στην καινοτομία.
2. Καλύτερες συνθήκες αγοράς.
3. Πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια.
4. Αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού.
Επίσης έχει τεθεί άμεσος στόχος η συμμετοχή της Βιομηχανίας στο ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αυξηθεί, από 15,6 % που είναι σήμερα, σε 20 % το 2020.
Τομείς πολιτικής με επίκεντρο την τεχνολογία
ΠΕ 1 – Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών και λύσεων για τον βιώσιμο και ασφαλή εφοδιασμό με πρώτες ύλες, την εξόρυξη, την επεξεργασία και την ανακύκλωση (π.χ. καινοτόμες μέθοδοι εξόρυξης, ανάπτυξη τεχνολογιών για τη μείωση της χρήσης επικίνδυνων αντιδραστηρίων, όπως του κυανίου για την ανάκτηση χρυσού, τεχνολογίες για την αξιοποίηση μεταλλευτικών ή μεταλλουργικών απορριμμάτων όπως ερυθρά ιλύς, προηγμένες καθαρές τεχνολογίες για πρωτογενή και δευτερογενή επεξεργασία πρώτων υλών όπως υδρομεταλλουργικές μέθοδοι, κ.λ.π.).
ΠΕ 2 – Ανάπτυξη καινοτόμων και βιώσιμων λύσεων για την κατάλληλη υποκατάσταση κρίσιμων και σπάνιων υλών.
Τομείς πολιτικής που δεν επικεντρώνονται στην τεχνολογία
ΠΕ 3 – Βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου, των γνώσεων και των υποδομών της Ευρώπης για τις πρώτες ύλες. (π.χ εξακρίβωση και ανταλλαγή των βέλτιστων πρακτικών κλπ)
ΠΕ 4 – Βελτίωση των όρων του κανονιστικού πλαισίου, κυρίως με την προώθηση της αριστείας και της πρόληψης, την προπαρασκευή πριν από την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση μέσω δημόσιων (π.χ. δημόσιες συμβάσεις) και ιδιωτικών πρωτοβουλιών.
Διεθνής συνεργασία – οριζόντια προσέγγιση
ΠΕ 5 – Βελτίωση της γνωστικής βάσης, της εμπορικής πολιτικής και του πολιτικού διαλόγου με διεθνείς οργανισμούς, όπως η Αφρικανική Ένωση, ο ΟΟΣΑ, η Διεθνής Τράπεζα και η G20, καθώς και σε διμερείς σχέσεις.
[του Τζεφέρη Πέτρου]