Η κοινότητα του Αγ. Κωνσταντίνου, στο Κέντρο της Λαυρεωτικής γης (η Καμάριζα του Λαυρίου, η αρχαία αττική Μαρώνεια) , ίδρυσε σχετικά πρόσφατα (9/2006) το Ορυκτολογικό-Μεταλλευτικό της Μουσείο.
Το φρέαρ Σερπιέρι
Το φρέαρ Σερπιέρι Νο1, φτιαγμένο πάνω σε αρχαίο μεταλλευτικό φρέαρ, ήταν το κεντρικό φρέαρ της Γαλλικής Εταιρείας στα νεώτερα χρόνια μεταλλείας της Καμάριζας, είχε βάθος 165 μ., 5 πατώματα και στοές δεκάδων χιλιομέτρων με σιδηροτροχιές για τη μεταφορά του μεταλλεύματος. Στο στόμιο του φρέατος φαίνεται μια μεγάλη σιδερένια κατασκευή, ένας επιβλητικός πύργος (φωτ.), με δυο ανελκυστήρες. Σώζεται το μηχανοστάσιο του φρέατος, το μηχανουργείο, η γέφυρα μεταφοράς του μεταλλεύματος, απομεινάρια αποθηκών και όλος ο χώρος κηρύχθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το ΥΠΠΟ.
Το κτίριο που στέγαζε τον μηχανισμό κίνησης του πύργου αναδείχθηκε σήμερα σε ένα μικρό αλλά αξιόλογο Ορυκτολογικό Μουσείο (τηλ. 22920-22564 και κινητό 6977547500). Ορυκτά, αντικείμενα, εργαλεία, τα σωζόμενα μηχανήματα, φωτογραφίες, κείμενα κλπ. αποτελούν τα σημερινά εκθέματά του και κυρίως τα ορυκτά, εξαιρετικής ομορφιάς σε χρώματα και μορφές που γίνοναι πλέον μέρος της ιστορίας του χώρου, μνήμη της γης και μνήμη των ανθρώπων…
Μεταλλευτικό συγκρότημα Καμάριζας
Βρίσκεται στη θέση του αντίστοιχου συγκροτήματος της κλασσικής περιόδου (5ος αιώνας π.Χ.). Έχει χαρακτηρισθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο καθώς και ο περιβάλλων χώρος. Χτίστηκε από την Γαλλική Εταιρεία Εκμετάλλευσης των μεταλλείων Λαυρίου τον 19ο αιώνα.
Μπορείτε να δείτε το φρέαρ εξόρυξης, το τροχαλιοστάσιο και τους δυο ανελκυστήρες. Επίσης η εγκατάσταση διαθέτει μηχανοστάσιο, μηχανουργείο, γέφυρες όπου μεταφερόταν το μετάλλευμα στις χοάνες και προς τα βαγόνια του τρένου για το Λαύριο.
Για ολόκληρο το συγκρότημα προγραμματίζεται στο μέλλον να αναστηλωθεί και να μετατραπούν τα κτίσματα σε θεματικό μουσείο. Η τ. κοινότητα του Αγίου Κωνσταντίνου (νυν Δήμος Λαυρεωτικής) τιμώντας τη μεταλλεία ανέγειρε το άγαλμα του μεταλλωρύχου στο κέντρο της Καμάριζας, ως ένα μνημείο της ανθρώπινης μεταλλευτικής εργασίας, η οποία χρήζει σεβασμού και στις μέρες μας.
Η Καμάριζα δεν έχει να δώσει σήμερα ασήμι, τείνει όμως φιλικά το χέρι στους επισκέπτες της δίνοντάς τους, ως δώρο, την πολύτιμη ιστορία της, την ασημένια ποίηση της για να θυμηθούμε τον ποιητή μας Ο. Ελύτη.
[του Πέτρου Τζεφέρη]
Λαύριο, ένας μεταλλευτικός τόπος δύο εποχών