ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ

Σπάνιες Γαίες (REEs): άφθονες μεν, σπάνιες δε…

Η συγκέντρωση της παραγωγής των σπάνιων γαιών (rare earth elements, REEs )  σε συγκεκριμένες θέσεις και χώρες δημιοργεί ζήτημα σχετικά με  την ασφάλεια του εφοδιασμού σε παγκόσμιο επίπεδο.  Είναι γνωστό ότι σπάνιες γαίες (REEs) χρησιμοποιούνται για νέες ενεργειακές τεχνολογίες και τις εθνικές εφαρμογές ασφαλείας, τόσο στις ΗΠΑ όσο και αλλού.

Υπάρχουν 17 στοιχεία σπάνιων γαιών ( REEs ), 15 εντός της ομάδος των λανθανιδών, συν τα σκάνδιο και ύττριο. Οι λανθανίδες αποτελούνται από τα ακόλουθα: λανθάνιο, δημήτριο, πρασεοδύμιο, νεοδύμιο, προμήθιο, σαμάριο, ευρώπιο, γαδολίνιο, Δυσπρόσιο, όλμιο, έρβιο, θούλιο, υττερβίο, και λουτήσιο.
Οι σπάνιες γαίες χαρακτηρίζονται από μέτρια  αφθονία στο φλοιό της γης, κάποιες  μάλιστα βρίσκονται σε ακόμα μεγαλύτερη αφθονία  από το χαλκό, μόλυβδο, χρυσό και την πλατίνα.


Εντούτοις, παρά το γεγονός ότι τα  REEs βρίσκονται σε μεγαλύτερη αφθονία  από ό, τι πολλά άλλα μεταλλεύματα, δεν έχουν την απαιτούμενη “συγκέντρωση” ώστε να θεωρηθούν εύκολα εκμεταλλεύσιμα από οικονομική άποψη

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν κάποτε αυτάρκης χώρα σε εγχωρίως παραγόμενα Rees, αλλά τα τελευταία 15 χρόνια έχει γίνει 100% εξαρτημένη από τις εισαγωγές, κυρίως από την Κίνα, λόγω του χαμηλότερου κόστους εργασιών.

Δεν υπάρχει σήμερα εξόρυξη σπάνιων γαιών στις Ηνωμένες Πολιτείες – η Molycorp λειτουργεί μία μονάδα διαχωρισμού στο Mountain Pass, CA, και πωλεί συμπυκνώματα σπάνιων γαιών και προϊόντα εμπλουτισμού προεξορυγμένων στο παρελθόν προϊόντων. Νεοδύμιο, πρασεοδύμιο, και οξείδια του λανθανίου παράγονται για περαιτέρω επεξεργασία, αλλά τα υλικά αυτά δεν μετατρέπονται σε σπάνιο μέταλλο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Molycorp αναμένει επαναλειτουργία του ορυχείου στο Mountain Pass εντός του 2012.  Current and Future Production

Ορισμένες από τις κυριότερες τελικές χρήσεις για σπάνιων γαιών περιλαμβάνει τη χρήση στους  καταλυτικούς μετατροπείς των αυτοκινήτων,  στην καταλυτική πυρόλυση (cracking catalysts) κατά τη διύλιση πετρελαίου, την τεχνολογία  έγχρωμης τηλεόρασης και  flat panel  displays (κινητά τηλέφωνα, φορητά DVD, και φορητούς υπολογιστές), μόνιμους μαγνήτες και επαναφορτιζόμενες μπαταρίες για υβριδικά και ηλεκτρικά οχήματα, γεννήτριες και για ανεμογεννήτριες, και πολλές ιατρικέςσυσκευές.
Υπάρχουν σημαντικές αμυντικές εφαρμογές, όπως τα μαχητικά jet fighter, συστήματα καθοδήγησης πυραύλων, την αντιπυραυλική άμυνα, τους  διαστημικούς δορυφόρους και συστήματα επικοινωνίας.
Η παγκόσμια ζήτηση για σπάνιων γαιών εκτιμάται σε 136.000 τόνους ανά έτος, με την παγκόσμια παραγωγή περίπου 133.600 τόνων το 2010.
Η διαφορά καλύπτεται από τα προεξορυγμένα αποθέματα. Η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί σε τουλάχιστον 185.000 τόνους ετησίως μέχρι το 2015.
Σε μακροπρόθεσμη βάση, όμως, το USGS αναμένει ότι τα παγκόσμια αποθέματα και οι ορυκτοί πόροι που δεν έχουν ακόμη εξερευνηθεί  είναι επαρκείς ώστε να καλυφθεί η ζήτηση.

[του Τζεφέρη Πέτρου] [by Tzeferis Petros]

Σχετικά Άρθρα