[2ο Διεθνές Συνέδριο, “Ο Ορυκτός Πλούτος της Ελλάδας, Κύριος Μοχλός Οικονομικής Ανάπτυξης”, 27 Μαρτίου 2012]
Ομιλία Πρέσβεως Αυστραλίας κας Jenny Bloomfield
Είναι μεγάλη μου χαρά και τιμή να απευθύνω αυτό τον χαιρετισμό στο 2ο Διεθνές Συνέδριο με θέμα, “Ο Ορυκτός Πλούτος της Ελλάδας, Κύριος Μοχλός Οικονομικής Ανάπτυξης”.
Σε πρόσφατη ομιλία μου στην ημερίδα, “Εθνική Πολιτική για την αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών”, είχα την ευκαιρία να περιγράψω σε γενικές γραμμές τον εθνικό σχεδιασμό της Αυστραλίας για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της, με γνώμονα τη βέλτιστη αποδοτικότητα των ορυκτών πόρων στη δημιουργία εθνικού πλούτου προς όφελος όλης της κοινωνίας.
Μετά από μία δεκαετία πρωτοφανούς ανάπτυξης του ενεργειακού τομέα και του τομέα των ορυκτών πρώτων υλών, με σημαντικό θετικό πρόσημο στους υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, χαμηλά επίπεδα ανεργίας και αύξησης των εισοδημάτων της χώρας μας, η Κυβέρνηση της Αυστραλίας καλείται να αναλογιστεί πώς θα διαχειριστεί τις περαιτέρω προοπτικές, αλλά και τις προκλήσεις που έχει επιφέρει αυτή η ραγδαία ανάπτυξη στην δομή της οικονομίας μας αλλά και της κοινωνίας μας.
Η Αυστραλία βρίσκεται στο μέσον μιας μεγάλης παγκόσμιας έκρηξης της ζήτησης ορυκτών πόρων. Η εξορυκτική βιομηχανία υπήρξε πάντα ένα αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας μας, αλλά η συνεχής άνοδος του τομέα αυτού κατά την τελευταία δεκαετία είναι εντυπωσιακή. Οι εξαγωγές ορυκτών πρώτων υλών αποτελούν σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των εξαγωγών της Αυστραλίας, και με τη σταθερή ζήτηση από την Κίνα και τις άλλες ραγδαία αναπτυσσόμενες οικονομίες της περιοχής μας να πιέζει τις παγκόσμιες τιμές στα υψηλότερα καταγεγραμμένα επίπεδα, αναμένουμε ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί.
Τα σημαντικά αποθέματα ορυκτού πλούτου που διαθέτει, καθώς και η εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών που συντελούν σε υψηλά επίπεδα παραγωγικότητας, επιτρέπουν στην Αυστραλία να επωφεληθεί με μοναδικό τρόπο από την αύξηση άνευ προηγουμένου της παγκόσμιας ζήτησης ορυκτών πόρων. Η Αυστραλία διαθέτει το 2,4 % των ενεργειακών πόρων του πλανήτη, είναι πρώτη σε κοιτάσματα ορυκτής άμμου, άνθρακα, λιγνίτη, ουράνιου, νικελίου, ψευδάργυρου και μόλυβδου, και ανάμεσα στις πρώτες έξι χώρες παγκοσμίως σε βωξίτη, χαλκό, χρυσό, σιδηρομεταλλεύματα και διαμάντια.
Λόγω των πλούσιων αποθεμάτων των φυσικών πόρων που διαθέτει, πολλοί αποκαλούν την Αυστραλία ‘την τυχερή χώρα‘. Αλλά η εμπειρία μας τις τελευταίες δεκαετίες μας έχει διδάξει ότι η ‘τύχη’ δεν αρκεί, και ότι η ύπαρξη ορυκτού πλούτου και μόνο δεν εξασφαλίζει την ευημερία. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα χωρών παγκοσμίως που διαθέτουν σημαντικά αποθέματα φυσικών πόρων, που όμως δεν αξιοποίησαν επαρκώς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συχνά γίνεται αναφορά για ‘την κατάρα των πόρων’, ή ακόμη και για το ‘παράδοξο της αφθονίας’.
Η Αυστραλία αναγνωρίζει ότι η ανάπτυξη του τομέα των ορυκτών πρώτων υλών οφείλει να γίνεται βάσει των αρχών της ορθής περιβαλλοντικής αξιοποίησης, της κοινωνικής ευθύνης, αλλά και της εμπορικής βιωσιμότητας.
Αναγνωρίζουμε, παραδείγματος χάριν, ότι η προσήλωση των εξορυκτικών εταιρειών στην προηγμένη πρακτική βιώσιμης ανάπτυξης συνιστά βασική προϋπόθεση για την εξασφάλιση και διατήρηση της ‘κοινωνικής άδειας λειτουργίας’ τους.
Γι’αυτό και έχουμε αναπτύξει, σε στενή συνεργασία με την βιομηχανία μας, το “Πρόγραμμα ‘Βέλτιστης Πρακτικής‘ για Βιώσιμη Ανάπτυξη για την Εξορυκτική Βιομηχανία” – έναν πρακτικό οδηγό βέλτιστης πρακτικής που ενσωματώνει τις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές πτυχές που αφορούν σε όλες τις φάσεις της εξορυκτικής δραστηριότητας – από την έρευνα, την εξόρυξη και παραγωγή και τη λειτουργία του εξορυκτικού χώρου, έως την αποκατάσταση της περιοχής μετά την ολοκλήρωση των εξορυκτικών εργασιών, ή ‘σχέδιο κλεισίματος’. Είναι ένα πολύτιμο εργαλείο αναφοράς για τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο μπορούν να λειτουργήσουν οι εξορυκτικές δραστηριότητες σε μια δεδομένη τοποθεσία. Και όπως γνωρίζουμε, η ‘βέλτιστη πρακτική’ έχει να κάνει τόσο με τη νοοτροπία, όσο και με το σύνολο των πρακτικών ή με την εφαρμογή μιας συγκεκριμένης τεχνολογίας.
Η Αυστραλία επίσης αναγνωρίζει ότι για να αξιοποιηθούν πλήρως τα οφέλη των φυσικών πόρων απαιτείται όχι μόνο η ‘τύχη’ που προανέφερα, αλλά προπάντων προσεκτικός σχεδιασμός, προσεγμένη οικονομική διαχείριση, σοφή επένδυση και δέσμευση για συνεχείς μεταρρυθμίσεις.
Η εξορυκτική βιομηχανία έχει αναδείξει την Αυστραλία ως τη ‘χώρα των ευκαιριών’. Τώρα εστιάζουμε στη μέγιστη αξιοποίηση αυτών των ευκαιριών, καθώς και στην ορθή διαχείριση και προσαρμογή στις διαρθρωτικές αλλαγές που επιφέρουν στην οικονομία και την κοινωνία μας.
Η αξιοποίηση των ευκαιριών στον τομέα των εξορύξεων σημαίνει πρωτίστως να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί σε ένα τομέα που στην παγκόσμια σκηνή απαιτεί υψηλή παραγωγικότητα, τη χρήση υπερσύγχρονων μηχανημάτων και εξοπλισμού, με ανθρώπινο δυναμικό εξειδικευμένο στην τελευταία τεχνολογία. Αυτό απαιτεί έρευνα, εκπαίδευση και κατάρτηση.
Η Αυστραλία ανταποκρίνεται σε αυτές τις απαιτήσεις επενδύoντας στην εκπαίδευση, στην καινοτομία και στην εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού της.
Η σταθερή και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη επίσης απαιτεί μια σταθερή ροή επενδύσεων στον εξορυκτικό τομέα, καθώς και στην κατασκευή των απαιτούμενων και κρίσιμων υποδομών. Δεδομένου ότι το παγκόσμιο περιβάλλον επενδύσεων είναι άκρως ανταγωνιστικό, η Αυστραλία αναγνωρίζει ότι η προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων απαιτεί μια συγκροτημένη πολιτική, ειδικά όσον αφορά έναν τομέα όπου τα επενδυτικά έργα είναι υψηλής έντασης κεφαλαίου.
Οι εταιρείες εξόρυξης που λειτουργούν στην Αυστραλία επωφελούνται από ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον με χαμηλό κρατικό παρεμβατισμό, με πρόσβαση σε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και παγκοσμίως προηγμένες τεχνολογίες. Οι παράγοντες αυτοί έχουν δώσει τη δυνατότητα στις εξορυκτικές επιχειρήσεις να παραμείνουν από τις πιο ανταγωνιστικές στον κόσμο.
Μια σειρά σημαντικών επενδύσεων, όπως αυτή του έργου Gorgon για Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο στη δυτική Αυστραλία, αξίας 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων, και άλλα έργα συνολικού ύψους 230 δις. δολαρίων που έχουν ήδη δρομολογηθεί, θα διευρύνουν σημαντικά τον ενεργειακό και εξορυκτικό τομέα της Αυστραλίας.
Η Κυβέρνηση της Αυστραλίας έχει δεσμευτεί να προχωρήσει σε εκείνες τις μεταρρυθμιστικές προσαρμογές που θα συμβάλλουν στη διατήρηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος στον εξορυκτικό τομέα. Πιστεύουμε ότι η αυξητική τάση στη ζήτηση φυσικών πόρων θα συνεχιστεί. Το Υπουργείο Οικονομικών της Αυστραλίας προβλέπει ότι μέχρι το 2020, ο εξορυκτικός τομέας θα έχει αναπτυχθεί περαιτέρω κατά 77%.
Αυτό φυσικά θα έχει μια θετική επίδραση στην οικονομία της Αυστραλίας. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των αναπτυσσόμενων οικονομιών οδήγησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να προβλέπει ανάπτυξη της Αυστραλιανής οικονομίας κατά 3.3%για το 2012 – σχεδόν διπλάσιο του μέσου ρυθμού ανάπτυξης για τις προηγμένες οικονομίες του κόσμου.
Η σημαντική και ισχυρή ανάπτυξη στον εξορυκτικό τομέα αναπόφευκτα επιφέρει και διαρθρωτικές αλλαγές στο σύνολο της οικονομίας της χώρας μας. Το δολάριο Αυστραλίας έχει ενισχυθεί και οι μισθοί έχουν αυξηθεί – κι αυτό συνεπάγεται με προκλήσεις για άλλους τομείς της οικονομίας μας.
Η πρόκληση για μας τώρα είναι η διοχέτευση των οφελών από την ραγδαία ανάπτυξη του εξορυκτικού τομέα στο σύνολο της οικονομίας μας και της Αυστραλιανής κοινωνίας. Μέρος των εσόδων που προέρχονται από αυτή την ανάπτυξη πρέπει να επενδυθούν εκ νέου στην οικονομία για την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, οικονομικής ανάπτυξης και την ενίσχυση των εθνικών αποταμιευτικών ταμείων.
Αυτό σημαίνει δημόσιες επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές, καθώς και σε κοινωνικές παροχές. Επίσης σημαίνει ότι οι τομείς της οικονομίας που έχουν δει την ανταγωνιστικότητά τους να κλονίζεται από το ισχυρό δολάριο Αυστραλίας, έχουν την δυνατότητα να μοιραστούν τα οφέλη που απορρέουν από την ανάπτυξη του εξορυκτικού τομέα.
Εν ολίγοις, αναγνωρίζουμε ότι η επιτυχής διαχείριση της ραγδαίας ανάπτυξης του εξορυκτικού τομέα απαιτεί τον ορθό διαμερισμό των οφελών και την επένδυση των εσόδων από αυτή για την εξασφάλιση της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής, και όχι απλά και μόνο την κατανάλωσή τους.
Η Αυστραλία έχει αποκτήσει σημαντική εμπειρία και τεχνογνωσία στην ανάπτυξη και διαχείριση ενός εύρωστου εξορυκτικού τομέα. Τώρα όμως κοιτάμε προς το μέλλον. Ευελπιστούμε στην συνεργασία με άλλους εταίρους για να μοιραστούμε την εμπειρία μας, αλλά και για να μάθουμε από την εμπειρία των άλλων.
Ο τομέας εξόρυξης φυσικών πόρων θα πρέπει να αποτελεί βασική συνιστώσα της οικονομικής ανάκαμψης της Ελλάδας και της μελλοντικής της ευημερίας. Η Αυστραλία είναι έτοιμη να συνδράμει την Ελλάδα προς αυτήν την κατεύθυνση.