Ανακοινώνεται σήμερα από το ΥΠΕΚΑ η «Εθνική Πολιτική για την αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών»
- Η έλλειψη μέχρι σήμερα συγκροτημένης πολιτικής για την ανάπτυξη των ΟΠΥ από πλευράς ελληνικής πολιτείας κάτι το οποίο αποτελεί κρυφή προσδοκια οτι θα ικανοποιηθεί με την υιοθέτηση της παρούσας εθνικής πολιτικής αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας. Φυσικά είναι υπαρκτή η πρόκληση για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της σε σύντομο χρονικό διάστημα.
- Οι χρονοβόρες και πολύπλοκες διαδικασίες αδειοδότησης εξορυκτικών έργων, με συχνή εμφάνιση απρόβλεπτων εξελίξεων ή ακόμη και ανατροπών. Σήμερα έχουμε ένα νέο νόμο για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, τον Ν. 4014/2011 που φαίνεται να αντιμετωπίζει κάποια από τα υπάρχοντα προβλήματα, εντούτοις, η πρόκληση είναι να εξειδικευτεί ο νόμος αυτός με τις απαραίτητες ΚΥΑ και Π.Δ. και να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το συντομότερο δυνατό.
- Η υπάρχουσα πολυνομία σε σχέση με τη λειτουργία των εξορυκτικών έργων. Το φαινόμενο αυτό χαρακτηρίζει σχεδόν όλες τις πτυχές λειτουργίας της πολιτείας και φυσικά η πρόκληση είναι η συνολικότερη απλούστευση διαδικασιών, μέσω απλοποίησης νόμων, που θα συμβάλλει και στη μείωση της γραφειοκρατίας.
- Η έλλειψη ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο που να προβλέπει και να σχεδιάζει σε βάθος χρόνου τις διάφορες χρήσεις γης, λαμβάνοντας υπόψη τον υπάρχοντα ορυκτό πλούτο και τις δυνατότητες προσβασιμότητας στα αποθέματα των πρώτων υλών.
- Η έλλειψη ενημέρωσης, οι υπάρχουσες προκαταλήψεις και η στείρα κριτική από πολλές πλευρές της κοινωνίας και της πολιτείας σε σχέση με την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας. Αποτελεί πρόκληση για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά προπαντός για την πολιτεία, η αλλαγή αυτής της νοοτροπίας, με ειλικρινή ανοιχτό διάλογο και αντίστοιχη ολοκληρωμένη πληροφόρηση για την ανάπτυξη του ορυκτού πλούτου της χώρας και τα πολλαπλά οφέλη απ΄ αυτήν. Παράλληλα πρέπει να επιδιωχθεί η λειτουργία αποτελεσματικού αδειοδοτικού μηχανισμού που θα εγγυάται την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος από την εξορυκτική δραστηριότητα.
- Τα προβλήματα προσβασιμότητας στις πρώτες ύλες . Αποτελεί πρόκληση για τη δημόσια διοίκηση η εφαρμογή κατά τον πλέον εποικοδομητικό τρόπο των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε αφενός να προστατεύεται το εκτεταμένο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών κλπ και αφετέρου να εξασφαλίζεται η πρόσβαση στους ΟΠ .
- Οι ελλιπείς μηχανισμοί ελέγχου που επιτείνουν την διστακτικότητα των τοπικών κοινωνιών έναντι των εξορυκτικών έργων. Η δημιουργία αποτελεσματικού και εξειδικευμένου με το έργο της εξόρυξης ελεγκτικού μηχανισμού αποτελεί βασικό παράγοντα για να ξεπεραστούν πολλά από τα προβλήματα που αναφέρθηκαν προηγούμενα.
- Η αρνητική στάση της κοινής γνώμης για τα έργα του κλάδου. Αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση εταιρειών και πολιτείας η μεταστροφή της κοινής γνώμης και η θετική αποδοχή του έργου της εξορυκτικής βιομηχανίας. Το έργο αυτό είναι δύσκολο, πολύπλοκο και μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω ειλικρινών προσπαθειών εφαρμογής των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Παρά την ύφεση που παρουσιάζεται στη ζήτηση των πρώτων υλών από πολλές αγορές παγκόσμια και πολύ περισσότερο την παρατεταμένη οικονομική ύφεση της χώρας μας, ο ελληνικός εξορυκτικός κλάδος έχει και δυναμική και ισχυρό μέλλον. Μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μοχλό ανάκαμψης της σημερινής σκληρής πραγματικότητας της χώρας. Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται μια καθαρή, δομημένη εθνική πολιτική αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου η οποία να ισορροπεί ευσταθώς την ανάγκη για το περιβάλλον αλλά και την αναγκαιότητα στην πρόσβαση των πρώτων υλών, προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα να ξεπεραστούν τα υπάρχοντα προβλήματα και να προσφέρει στην ελληνική εξορυκτική βιομηχανία αναπτυξιακή τροχιά με βιώσιμο τρόπο.
Ας ελπίσουμε, η προσπάθεια που ανακοινώνεται σήμερα στο ΕΒΕΑ και που στοχεύει να επανακαθορίσει τη στρατηγική αλλά και τις τακτικές της ελληνικής εξορυκτικής/μεταλλουργικής βιομηχανίας, εντός των πλαισίων του «οδικού χάρτη» της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τις πρώτες ύλες (RMI), να πιάσει τόπο.
Και να μην αποτελέσει ένα ακόμη κενό γράμμα, χωρίς παρελθόν και μέλλον, το οποίο απλώς θα ταρακουνίσει τα νερά για λίγες μέρες, όπως γίνεται συνήθως.