ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑΣ

Ο Αργοναυτικός Μύθος και το εμπόριο μετάλλων στη Μεσόγειο

Loader Loading…
EAD Logo Taking too long?
Reload Reload document
| Open Open in new tab

Download [353.09 KB]

[ Ιωάννης Λεονάρδος, Φιλόλογος, Περιοδικό ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ, Τεύχος 157]

Αντικείμενο μελέτης του παρόντος άρθρου αποτελεί η Αργοναυτική εκστρατεία και ειδικότερα η σχέση της με την εμπορική διακίνηση των μετάλλων στη Μεσόγειο κατά την Εποχή του Χαλκού (3000-1200 π.Χ.).

Η συντριπτική πλειοψηφία των σταθμών της Αργούς ήταν μεταλλευτικά ή μεταλλουργικά κέντρα, σύμφωνα με τις σχετικές αρχαιομεταλλουργικές έρευνες. Τα κέντρα αυτά δίνονται συγκεντρωτικά, ενώ συζητείται η ανάμειξη ορισμένων εξ αυτών στην εισαγωγή κασσιτέρου στη Μεσόγειο.

 Η αρχαιομεταλλουργική έρευνα δεν έχει ασχοληθεί ωστόσο με τη συνολική ερμηνεία του Αργοναυτικού μύθου. Μένουν ασαφείς οι σκοποί που εξυπηρετούσε το εκτεταμένο ταξίδι της επιστροφής των Αργοναυτών μέσω της κεντρικής Μεσογείου και των Άλπεων.

Στόχος της παρούσας εργασίας αποτελεί λοιπόν ο συσχετισμός ολόκληρης της Αργοναυτικής εκστρατείας με τη διακίνηση των μετάλλων στη Μεσόγειο και η απόπειρα τεκμηρίωσης του ιστορικού πυρήνα του μύθου. Επιχειρείται επίσης η συλλογή και η ερμηνεία των παραπομπών του μύθου στη μεταλλεία και τη μεταλλουργία.

Η περιγραφή του χρυσόμαλλου δέρατος παραπέμπει στην χρήση προβιών για την απόληψη του χρυσού από τις κοίτες των ποταμών. Το πυκνό τρίχωμά τους συγκρατούσε τον χρυσό που παρέσυρε το νερό, σε ψήγματα ή σκόνη, παίρνοντας χρυσαφένια λάμψη (Στράβων 11.2.19.10-14). Η μέθοδος αυτή ήταν ευρέως διαδεδομένη κατά την Εποχή του Χαλκού και ήταν η ίδια που εφαρμοζόταν και στον Φάση ποταμό, στην Κολχίδα.

Χαρακτηριστική είναι η παράδοση του χρυσόμαλλου δέρατος, με την οποία γίνεται σαφής υπαινιγμός στην προϊστορική μέθοδο απόληψης των κόκκων χρυσού από τις κοίτες των ποταμών με τη χρήση πυκνόμαλλων δερμάτων.

Με βάση την αύξηση των εισαγωγών σε μέταλλα και προϊόντα μεταλλοτεχνίας από τη υπόλοιπη Μεσόγειο στο Αιγαίο, προτείνεται μια πιθανή χρονολόγηση της Αργοναυτικής εκστρατείας.

Τέλος, μελετάται η θρησκευτική οργάνωση των συντεχνιών των μεταλλουργών της Εποχής του Χαλκού. Ένα τέτοιο είδος συντεχνιακής οργάνωσης, μέσω της μαντείας, κατέστη πιθανώς καθοριστικός παράγοντας για την επέκταση του Μυκηναϊκού εμπορίου μετάλλων.

Σχετικά Άρθρα