ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ & ΛΑΤΟΜΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ/ΔΑΣΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση (ΣΠΕ) και σχέδια καθορισμού Λατομικών περιοχών

[του Πέτρου Τζεφέρη][by Tzeferis Peter]

Το περιβαλλοντικό δίκαιο της Ελλάδας εναρμονίστηκε με την Οδηγία ΣΠΕ 2001/42/ΕΚ μέσω της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) ΥΠΕΧΩΔΕ/ ΕΥΠΕ/ οικ.107017/ 28.8.2006 για την «εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ.Η ανωτέρω ΚΥΑ αποτελεί μια πιστή μεταφορά της Οδηγίας, ενω τα ειδικότερα στοιχεία της σε σχέση με την Οδηγία είναι:

  • Ο σαφέστερος καθορισμός του πεδίου εφαρμογής, στο οποίο εντάσσονται συγκεκριμένα είδη σχεδίων και προγραμμάτων
  • Η θέσπιση της διαδικασίας περιβαλλοντικού προελέγχου, ώστε να διαπιστώνεται εάν για ένα σχέδιο ή πρόγραμμα απαιτείται όντως να τηρηθεί η διαδικασία ΣΠΕ,
  • Η ρύθμιση του τρόπου διαβούλευσης, τόσο στο εσωτερικό όσο και διασυνοριακά,
  • Ο καθορισμός των απαιτήσεων από την περιβαλλοντική μελέτη, για την οποία εισάγεται ο όρος «Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» (ΣΜΠΕ).

Οδηγίες για την εφαρμογή της 2001/42 και την διαδικασία ΣΠΕ στην σχετική εγκύκλιο της ΕΥΠΕ . Επίσης περισσότερες πληροφορίες για την βελτιστοποίηση εφαρμογής της ανωτέρω νομοθεσίας σχετικά με τη ΣΠΕ και την ειδική μελέτη που εκπονήθηκε για το σκοπό αυτό από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡ (Αναθέτουσα Αρχή) και την ΕΥΠΕ (Επιβλέπουσα Αρχή) στην παρακάτω θέση: Ο θεσμός των ΣΜΠΕ: Η αξία και οι προϋποθέσεις επιτυχούς εφαρμογής τους στην Ελλάδα.  

Δυστυχώς από τα σχετικά Παραρτήματα (Ι) και (ΙΙ) της ΚΥΑ οικ.107017/28.8.2006, δεν προκύπτει με σαφήνεια το αν θα πρέπει να υπόκεινται σε διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης (ΣΠΕ) τα σχέδια καθορισμού Λατομικών Περιοχών, πράγμα το οποίο δημιουργεί ασάφεια στις αρμοδιες υπηρεσίες (Περιφέρειες) για τον καθορισμό λατομικών περιοχών και αφορά το σύνολο των σχεδίων που θα καθορισθούν εφεξής αλλά και εκείνα που τυχόν καθορίστηκαν μετά την υπογραφή της ΚΥΑ.
Ηδη με την απόφασή του αρθ. 2624/2010, το ΣτΕ ακύρωσε την απόφαση του τότε νομάρχη Κορινθίας υπ’ αριθ. Φ.26/148/25-1-2008 (Φ.Ε.Κ. Δ΄37/30-1-2008) με την οποία είχε καθορισθεί λατομική περιοχή στη θέση «Μάλλια- Ντάρδιζα» του Δ. Δ/τος Αγ. Ιωάννου του τέως Δήμου Σαρωνικού (νυν Κορίνθου) Ν. Κορινθίας με το αιτιολογικό ότι η απόφαση αυτή θα έπρεπε, κατ’ αρχήν, να υποβληθεί στη διαδικασία του περιβαλλοντικού προελέγχου όπως προβλέπεται στα άρθρα 3 και 5 της ανωτέρω ΚΥΑ 107017/28-8-2006 (Β’ 1225), ώστε να διακριβωθεί εάν απαιτείται η εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.). Μάλιστα η ανωτέρω απόφαση έχει δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα στην αδειοδότηση των μεγάλων λατομείων της περιοχής που είχαν προγραμματίσει να απεξαρτηθούν από τις θέσεις που λειτουργούσαν πριν (εκτός λατομικής περιοχής) και να ενταχθούν στην ανωτέρω λατομική περιοχή.

Επίσης, στο άρθρο 182 του  N. 4001/2011 (ΦΕΚ 179/Α/22.08.2011) περιλαμβάνεται ρύθμιση που αφορά την παράταση της προθεσμίας καθορισμού των λατομικών περιοχών, για μία ακόμη πενταετία, προκειμένου να ολοκληρωθεί το σύστημα καθορισμού των λατομικών περιοχών σε όλους τους Νομούς της Χώρας.Συνεπώς,  το θέμα υποβολής των εκπονούμενων σχεδίων λατομικών περιοχών σε Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση (Σ.Π.Ε.) αλλα και η διαδικασία που θα πρέπει να ακουλουθείται,  κρίνονται πρωταρχικής σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία των επιτροπών λατομικών περιοχών, και γενικότερα την ορθολογική ολοκλήρωση του συστήματος καθορισμού των λατομικών περιοχών  της Χώρας.

Επισημαίνουμε ότι ο καθορισμός των λατομικών περιοχών γίνεται σύμφωνα με την διαδικασία που ορίζει η κατ’ εφαρμογή του άρθρου 3 του Ν. 2115/93, κανονιστικού περιεχομένου απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης υπ’ αριθ. Δ.10/Β/Φ.68/οικ.10161/2915/31-5-2005 «Λειτουργία της επιτροπής καθορισμού λατομικών περιοχών» (ΦΕΚ Β’ 780).

Κατά την διαδικασία αυτή, εξετάζονται όλες οι εναλλακτικές λύσεις, σταθμίζονται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, εξετάζεται η τυχόν ύπαρξη απαγορευτικών της λατομείας λόγων, λαμβάνονται όλες οι απαραίτητες εγκρίσεις και συντάσσεται εισηγητική έκθεση. Eπίσης πριν από τον καθορισμό λατομικών περιοχών ο οποίος οριστικοποιείται με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη (Ν. 3852/2010), απαιτείται η διατύπωση αιτιολογημένης γνώμης από το οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο (το διάδοχο όργανο του νομαρχιακού συμβουλίου) επί της εισηγητικής έκθεσης της Επιτροπής.

Για την ένταξη της Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης (Σ.Π.Ε.), στην διαδικασία καθορισμού λατομικών περιοχών, θα πρέπει:

  •  H εισήγηση της  επιτροπής να υποβάλλεται καταρχήν σε Περιβαλλοντικό Προέλεγχο (ΠΠ), κατά τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/ΟΙΚ.107017/28-8-2006.
  • Στην περίπτωση που το αποτέλεσμα του ΠΠ είναι ότι δεν απαιτείται διαδικασία ΣΠΕ, η επιτροπή καθορισμού ΛΠ προωθεί το πόρισμά της στον Περιφερειάρχη χωρίς την εκπόνηση ΣΜΠΕ. Στην περίπτωση που ο Περιβαλλοντικός Προέλεγχος (ΠΠ) καταλήξει στην υποχρέωση διαδικασίας ΣΠΕ, η αρχή σχεδιασμού (οικεία Περιφέρεια) υποχρεούται να υποβάλλει την εισήγηση της επιτροπής σε ΣΠΕ.
  •  Τέλος, σε κάθε περίπτωση που το αποτέλεσμα της ΣΠΕ διαφοροποιείται από την πρόταση/εισήγηση της επιτροπής , αυτό τίθεται υπόψη της εν λόγω επιτροπής προκειμένου να διαμορφώσει εκ νέου την εισήγησή της, συνεκτιμώντας και τα αποτελέσματα της ΣΠΕ.

Το ΥΠΕΚΑ, έχει ήδη εκδώσει εγκύκλιο για το θέμα αυτό, η οποία έχει αποσταλεί προς όλες τις Περιφέρειες και Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της Χώρας :

Σχετικά Άρθρα